Vụ rơi máy bay ở Bangladesh: Truyền thông ĐCSTQ né nhắc đến máy bay do Trung Quốc sản xuất

Ngày 21/7, tại thủ đô Dhaka của Bangladesh một chiến đấu cơ F-7BGI do Trung Quốc sản xuất đã rơi trong khi bay huấn luyện khiến 31 người thiệt mạng và 165 người bị thương. Vụ việc làm dấy lên lo ngại lớn về độ an toàn của các máy bay quân sự cũ do Trung Quốc cung cấp. Thống kê cho thấy trong 10 năm qua đã có 8 chiếc F-7 rơi ở nhiều nơi trên thế giới.

Ngày 21/7, tại thủ đô Dhaka của Bangladesh đã xảy ra vụ tai nạn hàng không nghiêm trọng. Một chiến đấu cơ F-7BGI do Trung Quốc sản xuất đã rơi trong khi bay huấn luyện, lao xuống gần một trường tiểu học tư thục đông dân cư, làm 31 người thiệt mạng và 165 người bị thương.

Theo Chosun Ilbo (Hàn Quốc), tai nạn xảy ra lúc 13:18 (giờ địa phương). Chiếc F-7BGI – một trong các chiến đấu cơ chủ lực của không quân Bangladesh – mất lực đẩy chỉ 10 phút sau khi cất cánh và lao xuống tòa nhà tiểu học của Milestone School and College ở phía bắc Dhaka, gây nổ và cháy lớn khiến nhiều giáo viên và học sinh thương vong.

Không quân Bangladesh cho biết máy bay do một phi công mới điều khiển. Trước đó, phi công đã báo cáo trục trặc kỹ thuật và cố gắng hướng máy bay về khu vực đồng ruộng để tránh khu dân cư, nhưng độ cao quá thấp khiến máy bay va chạm mặt đất.

Dù nguyên nhân ban đầu được cho là lỗi kỹ thuật, nhưng truyền thông Bangladesh đặt nghi vấn máy bay này có vấn đề an toàn lâu dài. Trong 20 năm qua, Bangladesh đã có 11 vụ rơi máy bay quân sự, trong đó 7 vụ liên quan đến máy bay do Trung Quốc sản xuất.

F-7 là phiên bản xuất khẩu của J-7 – mẫu máy bay Trung Quốc sao chép MiG-21 của Liên Xô, sản xuất hàng loạt từ thập niên 1960 đến khi ngừng vào năm 2013. Trong giai đoạn này, nó đã được xuất khẩu sang các nước như Bangladesh, Pakistan, Iran và Zimbabwe.

F-7BGI là phiên bản nâng cấp mới nhất, Bangladesh đã mua 16 chiếc với buồng lái số hóa, radar hiện đại và tên lửa không đối không. Từ thập niên 1980, Bangladesh sử dụng F-7 và hiện còn khoảng 40 chiếc, trong đó BGI là chủ lực.

Tuy nhiên, dòng máy bay này liên tục gặp tai nạn. Tại Bangladesh, đã có 4 vụ rơi F-7 vào các năm 2008, 2015, 2018 và 2025.

Tháng 4/2008, một chiếc F-7 huấn luyện chiến đấu khác đã rơi tại một ngôi làng ở Tangail, cách Dhaka 83 km (56 dặm) về phía tây bắc. Phi công đã bật ghế phóng thoát hiểm sau khi phát hiện vấn đề kỹ thuật nhưng vẫn thiệt mạng.

Tháng 6/2015, một chiếc F-7 MB đã rơi gần bờ biển Vịnh Bengal, gần thành phố cảng Chittagong, phi công mất tích.

Tháng 11/2018, một chiếc F-7 BG rơi trong một cuộc huấn luyện tại Tangail, phi công thiệt mạng. Chiếc máy bay cất cánh từ Dhaka và rơi chỉ 25 phút sau, bốc cháy khi va chạm mặt đất.

Gần đây cũng xảy ra các vụ rơi F-7 tại Zimbabwe (5/2025), Myanmar (6/2025) và nhiều vụ trong các không quân Trung Quốc, Iran, Pakistan.

Nguyên nhân được cho là động cơ WP-7 do Trung Quốc tự sản xuất kém tin cậy và hệ thống ghế phóng khẩn cấp lạc hậu khiến tỷ lệ phi công tử vong cao. Việc thu nhỏ diện tích cánh để đạt tốc độ cao cũng làm giảm độ ổn định khi cất cánh hay hạ cánh.

Theo Dhaka Tribune, dù nhiều ý kiến khuyến nghị chuyển sang máy bay châu Âu, nhưng do chi phí và yếu tố chính trị, không quân Bangladesh vẫn sử dụng máy bay Trung Quốc, khiến phi công phải đối mặt rủi ro lớn hơn.

Theo trang tin Deutsche Welle, nhà báo điều tra Zulkarnain Saer Khan, thường trú tại London, cho rằng bất chấp các vụ tai nạn, Không quân Bangladesh vẫn tiếp tục sử dụng F-7 do “nhu cầu kinh tế, cơ sở hạ tầng hiện có và việc mua sắm máy bay hiện đại diễn ra chậm chạp”.

Các phương tiện truyền thông của Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) khi đưa tin về vụ tai nạn hoàn toàn không nhắc đến tên máy bay và máy bay do Trung Quốc sản xuất, đồng thời còn hạn chế chia sẻ trên mạng xã hội. Điều này trái ngược hẳn với việc trước đó Bắc Kinh rầm rộ tuyên truyền J-10C bắn hạ máy bay Ấn Độ trong tập trận Trung – Pakistan.

Giới phân tích cho rằng ĐCSTQ cố tình giảm thiểu tin xấu để bảo vệ hình ảnh xuất khẩu máy bay chiến đấu. Đặc biệt là trong bối cảnh Bangladesh đang cân nhắc mua J-10C, và sự cố này có thể ảnh hưởng lớn đến quyết định mua sắm.