Phát hiện nhiều sản phẩm giảm cân chứa chất cấm Sibutramine

Nhiều sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe giảm cân tại Việt Nam bị phát hiện chứa chất cấm Sibutramine và các dẫn xuất, gây nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe người dùng.

• Sản phẩm giảm cân của Ngân 98 bị kiểm tra
• Tâm trí ảnh hưởng đến việc tăng hoặc giảm cân như thế nào?

Ngày 1/6, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết đã nhận được báo cáo từ Viện Y tế công cộng TP.HCM và Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia, phát hiện nhiều sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe chứa chất cấm Sibutramine và các dẫn xuất, gây nguy hiểm cho người sử dụng.

Cụ thể, sản phẩm Viên nang giảm cân Hồng Hạc Phục Linh (lô số 01022024, sản xuất ngày 9/2/2024, hạn sử dụng đến 8/2/2027) được lấy mẫu tại nhà thuốc Nhất Ngân, lô số 13, Trung tâm thương mại Chợ Gạo, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang, chứa ba chất cấm: Sibutramine, Desmethylsibutramine và Didesmethylsibutramine.

Sản phẩm ghi thông tin do Công ty Cổ phần Phu Hung Mec., JSC (số 16, ngõ 159 Lạch Tray, phường Lạch Tray, quận Ngô Quyền, TP. Hải Phòng) chịu trách nhiệm phân phối, và sản xuất bởi Nhà máy HADU, chi nhánh Công ty Cổ phần Quốc tế Dược phẩm Hadu (lô CN20, Cụm công nghiệp Lương Điền, xã Lương Điền, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương). Tuy nhiên, cả hai đơn vị này cho biết không sản xuất lô sản phẩm trên.

Trước đó, ngày 29/4/2025, Cục An toàn thực phẩm đã phát hiện hai sản phẩm khác là Dáng xuân Phục linh Gold (lô số 11 2023, sản xuất ngày 1/11/2023, hạn sử dụng đến 1/11/2026) và Best Slim Collagen (lô 29L367, hạn sử dụng đến tháng 1/2027) chứa chất cấm Sibutramine.

Sản phẩm Dáng xuân Phục linh Gold do Công ty Cổ phần EU YB (tổ 20, phường Minh Tân, TP. Yên Bái) nhập khẩu và phân phối, được sản xuất bởi Austin Biologic & Technology Limited (Hong Kong).

Sản phẩm Best Slim Collagen do Công ty TNHH Thiết bị Y tế Hoa Anh Đào (xóm 4, thôn Hải Bối, xã Hải Bối, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội) nhập khẩu, sản xuất bởi Arnet Pharmaceutical (Florida, Mỹ). Ngoài ra, Bộ Y tế cũng từng cảnh báo sản phẩm Detox Táo chứa Sibutramine.

Cục An toàn thực phẩm đã yêu cầu các cơ quan liên quan xử lý vi phạm. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số được đề nghị gỡ bỏ quảng cáo của các sản phẩm này trên các sàn thương mại điện tử. Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử phối hợp với các nền tảng như Facebook, YouTube để chặn nội dung quảng cáo vi phạm. Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước chịu trách nhiệm kiểm soát việc lưu hành các sản phẩm này tại thị trường nội địa.

Ngày 3/5, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân không mua, không sử dụng và không kinh doanh các sản phẩm này, đồng thời đề nghị thông báo cho cơ quan chức năng nếu phát hiện vi phạm.

Sibutramine là chất cấm sử dụng trong sản xuất và kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe tại Việt Nam. Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, Sibutramine có cấu trúc phân tử tương tự ma túy Amphetamine, gây độc tính cao, với các tác dụng phụ như mất ngủ, lo lắng, tăng đường huyết (đặc biệt với Desmethylsibutramine và Didesmethylsibutramine).

Chất này từng được dùng để điều trị béo phì, nhưng đã bị rút khỏi thị trường Mỹ, Canada, châu Âu và nhiều quốc gia từ năm 2010 do nguy cơ gây đau tim, đột quỵ.

Tại Việt Nam, từ năm 2011, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã đình chỉ lưu hành, thu hồi và ngừng cấp phép các thuốc chứa Sibutramine.

Sibutramine hoạt động bằng cách ức chế thần kinh trung ương, làm giảm cảm giác đói, nhưng không tác động đến mỡ thừa, chỉ gây mất nước hoặc mất cân bằng dinh dưỡng, dẫn đến hiệu quả giảm cân tạm thời, không bền vững. Việc sử dụng sản phẩm chứa chất cấm này có thể gây biến chứng nghiêm trọng như suy kiệt, suy gan thận, teo mật, sốc phản vệ, đột quỵ, nhồi máu cơ tim, tổn thương não, xuất huyết dạ dày, rối loạn điện giải, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, từng tiếp nhận các trường hợp ngộ độc liên quan đến Sibutramine. Tháng 3/2025, một bệnh nhân nữ (SN 1998, Thanh Hóa) nhập viện với triệu chứng mẩn ngứa, sưng phù, giảm thị lực, suy thận, rối loạn ý thức (Glasgow 3 điểm) và tổn thương thần kinh sau khi sử dụng thực phẩm chức năng chứa Sibutramine.

Tháng 4/2024, một bệnh nhân nữ khác (SN 1998) nhập viện sau 2 tuần dùng Detox Táo, với triệu chứng đau dây chằng và mất thị lực theo cơn.

Các bác sĩ khuyến cáo người dân nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng sản phẩm giảm cân. Việc điều trị béo phì cần được thăm khám, đánh giá và quản lý lâu dài, tương tự các bệnh mạn tính như tim mạch hay tiểu đường. Người tiêu dùng cần chọn mua sản phẩm từ các công ty được cấp phép, có hóa đơn rõ ràng, và tránh mua thực phẩm chức năng qua mạng xã hội hoặc Internet để đảm bảo an toàn.

Minh Long