Vinspeed đề xuất đầu tư đường sắt cao tốc Bắc-Nam hơn 61 tỷ USD

Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed đề xuất đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam với tổng vốn 1,562 triệu tỷ đồng. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu các bộ đánh giá đề xuất, báo cáo Quốc hội trước 20/5/2025.

• Đề xuất thu phí 5 tuyến cao tốc Bắc Nam: Mức cao nhất 1.300 đồng/km
• Đường sắt cao tốc Bắc Nam: Chính phủ kiến nghị không kéo dài đến Cà Mau

Ngày 15/5, Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp ngày 12/5/2025 về đề xuất đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed.

Dự án có tổng vốn đầu tư khoảng 1,562 triệu tỷ đồng (61,35 tỷ USD), chưa bao gồm chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Vinspeed cam kết thu xếp 20% vốn, tương đương 312.330 tỷ đồng (12,27 tỷ USD), và đề xuất vay 80% từ nhà nước với lãi suất 0% trong 35 năm.

Công ty đặt mục tiêu khởi công trước tháng 12/2025, hoàn thành và khai thác toàn tuyến đường đôi khổ 1.435mm trước tháng 12/2030.

So với Nghị quyết 172/2024/QH15 của Quốc hội, mô hình tài chính của Vinspeed được đánh giá giảm gánh nặng ngân sách nhà nước.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia các dự án quan trọng quốc gia như đường sắt tốc độ cao. Nghị quyết số 57-NQ/TW cũng nhấn mạnh đẩy mạnh khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Các bộ, ngành ủng hộ đề xuất của Vinspeed, theo ông Hà, nhưng việc chuyển hình thức từ đầu tư công sang đầu tư tư nhân và áp dụng cơ chế chính sách đặc thù cần được Quốc hội phê duyệt.

Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, rà soát đề xuất của Vinspeed, tiếp thu ý kiến các bộ, ngành, hoàn thiện dự thảo nghị quyết thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù cho hệ thống đường sắt, trình Quốc hội trước 20/5/2025.

Bộ Xây dựng cũng tổng hợp ý kiến về dự án, báo cáo Thường trực Chính phủ, Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ trước 22/5/2025, để xem xét chuyển đổi hình thức đầu tư và các cơ chế đặc thù.

Bộ Tài chính được giao đánh giá tính khả thi của chuyển đổi hình thức đầu tư, khả năng cân đối vốn nhà nước cho vay, và các cơ chế đặc thù như vay không lãi suất 35 năm, thời gian hoạt động dự án 99 năm, giá vé tối thiểu theo hạng, và ưu đãi đầu tư.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam rà soát đề xuất không tính dư nợ vay dự án vào tổng dư nợ của Tập đoàn Vingroup, theo Luật Các tổ chức tín dụng.

Các bộ Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Công an, Quốc phòng, Công Thương, Khoa học và Công nghệ rà soát, đánh giá tác động các cơ chế chính sách, gửi ý kiến đến Bộ Xây dựng trước 19/5/2025.

Vinspeed, thành lập ngày 6/5/2025 với vốn điều lệ 6.000 tỷ đồng, thuộc hệ sinh thái Vingroup, chịu trách nhiệm phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính để hoàn thiện hồ sơ đầu tư.

Công ty lập so sánh hai phương án đầu tư (nhà nước và tư nhân), chứng minh tư nhân đầu tư nhanh hơn, rẻ hơn, hiệu quả hơn.

Vinspeed cũng làm việc với các bộ để hoàn thiện cơ chế đặc thù, cam kết xây dựng hệ thống công nghiệp đường sắt dẫn dắt ngành.

Công ty đang xúc tiến hợp tác công nghệ với Trung Quốc, Đức, Nhật Bản để sản xuất đầu máy, toa xe, hệ thống điều khiển tại Việt Nam.

Vinspeed còn đề xuất mô hình phát triển đô thị tích hợp (TOD) quanh nhà ga, hợp tác với Vingroup và Vinhomes, để nâng cấp hạ tầng, thúc đẩy du lịch, và phát triển kinh tế địa phương.

Kim Long