ĐCSTQ đài thọ cho người nước ngoài nổi tiếng trên mạng đến TQ livestream để tuyên truyền

Sau khi ngôi sao mạng người Mỹ “IShowSpeed” (được dân mạng Trung Quốc gọi là “Giáp Kháng Ca”) livestream tại Trung Quốc vào tháng Tư năm nay, hai ngôi sao mạng nổi tiếng toàn cầu là “MrBeast” (Mỹ) và “Khaby Lame” (Ý) cũng sẽ đến Trung Quốc để livestream.

Theo tờ Sing Tao Daily của Hồng Kông đưa tin hôm 11/7, “MrBeast” và “Khaby Lame”, hai người có lượng người hâm mộ đứng đầu thế giới, sẽ đến Trung Quốc để quay video. Báo cáo dẫn nguồn từ China Newsweek cho biết “MrBeast” sớm nhất sẽ đến Trung Quốc vào Quý 4 năm nay để quay một chương trình truyền hình lớn. “Khaby Lame” sẽ tổ chức livestream trên các nền tảng mạng xã hội Trung Quốc vào tháng Bảy, sau đó bắt đầu hành trình khám phá Trung Quốc.

Báo cáo cho hay, trước đó “IShowSpeed” đã đến thăm 8 thành phố Trung Quốc trong 17 ngày, thực hiện 8 buổi livestream với lượng xem trung bình đạt 8,2 triệu và tổng lượt xem các video liên quan vượt 2 tỷ lượt.

Báo cáo chỉ ra rằng “IShowSpeed” đã tạo ra một cơn bão lưu lượng truy cập, phần nào thể hiện chiến lược tuyên truyền mới của Bắc Kinh: thay vì tự kể câu chuyện Trung Quốc, họ mời các ngôi sao mạng nước ngoài (đặc biệt là các KOL [người ảnh hưởng trên mạng] từ Âu Mỹ) đến Trung Quốc trải nghiệm trực tiếp, để họ dùng ngôn ngữ của mình ảnh hưởng đến giới trẻ bên ngoài Trung Quốc.

Theo giới thiệu, “MrBeast” là người Mỹ, với 600 triệu người hâm mộ, nổi tiếng toàn cầu nhờ các video sáng tạo và chi phí lớn. “Khaby Lame”, một người nhập cư Senegal tại Ý, nổi bật với đôi mắt to, biểu cảm bất lực, và động tác dang tay nhún vai, có 259 triệu người hâm mộ.

Ngoài các ngôi sao mạng hàng đầu, chính quyền ĐCSTQ còn triển khai một kế hoạch chi mạnh tay mời các ngôi sao mạng trẻ từ Mỹ có ít nhất 300.000 người theo dõi, tài trợ toàn bộ chi phí cho chuyến du lịch 10 ngày đến các thành phố như Bắc Kinh. Kế hoạch này sắp xếp cho các ngôi sao mạng Mỹ và Trung Quốc hợp tác sản xuất nội dung, sau đó được truyền thông chính thức của ĐCSTQ quảng bá.

Theo các tờ báo chính thống như “Thanh Niên Trung Quốc”, chương trình “Kế hoạch Giao lưu Người ảnh hưởng Trẻ Toàn cầu – Trung Quốc” mời các ngôi sao mạng nổi tiếng từ Mỹ đến thăm 5 thành phố gồm Tô Châu, Thượng Hải, Thâm Quyến, Hàm Đan và Bắc Kinh từ ngày 14 đến 23/7. Hành trình bao gồm các trung tâm thương mại điện tử lớn của Trung Quốc, trụ sở các công ty như Tiểu Hồng Thư và BYD, đồng thời các ngôi sao mạng được mời sẽ tham gia các hoạt động văn hóa như tập Thái Cực Quyền và livestream tại Vạn Lý Trường Thành.

Theo Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) đưa tin vào tháng Ba năm nay, năm ngoái, sinh viên từ các trường đại học Mỹ như Đại học Duke, Columbia và Michigan đã tham gia “Trại Giao lưu Sinh viên Đại học Mỹ – Giang Tô” do chính quyền tỉnh Giang Tô tổ chức trong 7 ngày, với toàn bộ chi phí được tài trợ và mỗi người nhận thêm 2.000 USD tiền vé máy bay khứ hồi.

Kyle Abrahm, sinh viên Đại học Duke tham gia trại giao lưu, cho biết sau khi nhận được lịch trình và thông tin du lịch, anh nhận ra “rõ ràng chương trình này tập trung vào tuyên truyền hơn là sự phát triển của chúng tôi”. Kyle nói rằng trong trại giao lưu, ngoài việc chứng kiến những hình ảnh được tô vẽ, các hướng dẫn viên Trung Quốc luôn so sánh Trung Quốc với Mỹ để làm nổi bật Trung Quốc.

Matthew Rodriguez, một sinh viên khác của Đại học Duke, nói với VOA: “Trung Quốc là một quốc gia độc đảng, thực chất là một xã hội độc đảng. Mọi thứ họ thấy trong những chuyến đi như vậy đều được thiết kế vì lợi ích của ĐCSTQ.” Khi một nhóm sinh viên Mỹ khác chuẩn bị đến Trung Quốc tham gia trại giao lưu, Rodriguez nhấn mạnh rằng các trường học cần nói rõ với sinh viên rằng “bạn đến đó để giúp ĐCSTQ cải thiện hình ảnh của họ.”

Liên quan đến cách ĐCSTQ sắp xếp cho “IShowSpeed”, một số cư dân mạng chỉ trích: “Không đến Tân Cương, không đến Tây Tạng, không đến trại giam, không đến ‘trạm cứu trợ’, không đến Nội Mông, không gặp ‘người phụ nữ bị xích cổ’, không gặp các luật sư 709, không đến Hạc Cương, không đến cầu vượt, không đến chợ lao động lúc nửa đêm, không đến văn phòng làm việc 996, không đến nhà máy 997, không đến Hoa Cường Bắc mua iPhone cũ, không ăn thịt nướng vỉa hè, không gọi đồ ăn chế biến sẵn, không cảm nhận bầu không khí căng thẳng ở Quảng trường Thiên An Môn…”

Thử nghiệm của YouTuber Séc Martin Mikyska

YouTuber người Séc Martin Mikyska, đã thực hiện một thử nghiệm trong chương trình YouTube của mình để kiểm tra xem những người có ảnh hưởng trên mạng có sẵn sàng nhận lời mời du lịch miễn phí đến Trung Quốc hay không. Anh gửi lời mời “Hành trình đến Trung Quốc” đến 40 người, thông báo rằng mọi chi phí sẽ được đài thọ, và kết quả là có 7 người tham gia phỏng vấn.

Đội ngũ của Mikyska giới thiệu lộ trình du lịch bao gồm tham quan Vạn Lý Trường Thành, khu bảo tồn gấu trúc ở Thành Đô, và đến thăm “hòn đảo Trung Quốc Đài Loan”, nhằm kiểm tra mức độ cảnh giác của những người có ảnh hưởng trên mạng và nhận thức của họ về các vấn đề địa chính trị nhạy cảm.

Mặc dù Mikyska dần dần ám chỉ rằng chuyến đi này là một hoạt động tuyên truyền do một quốc gia độc tài tổ chức, nhằm truyền tải thông điệp cụ thể đến khán giả Trung Quốc, một số những người có ảnh hưởng trên mạng của Séc vẫn bày tỏ sự quan tâm đến chuyến đi.

Video có tiêu đề “Chúng tôi đã mời các influencer đến Trung Quốc, kết quả ra sao?” (Pozvali jsme influencery na výlet do Číny. Jak to dopadlo?) được đăng tải từ giữa tháng Năm và tính đến đầu tháng Bảy đã thu hút 1,57 triệu lượt xem. Người dùng mạng Séc để lại nhiều bình luận như: “Đây là tài liệu hoàn hảo cho giáo dục công dân” và “Cảm ơn bạn đã vạch trần sự giả tạo của những người có ảnh hưởng trên mạng”.

Video của Mikyska đã gây ra tranh cãi lớn. Một số người có ảnh hưởng trên mạng bị “bẫy” trong video, như Pavel Mareš (Pufflick) và Rachel Karnižová, tuyên bố họ đang cân nhắc kiện tụng vì bị quay lén mà không được đồng ý và nội dung được trình bày trong bối cảnh “thao túng và gây hiểu lầm”. Họ cho rằng nhiệm vụ được giao chỉ là diễn xuất cho một dự án giả tưởng, không phải tuyên truyền cho bất kỳ sản phẩm nào.

Cơ quan tình báo Séc: Coi chừng trở thành công cụ tuyên truyền cho ĐCSTQ

Video này là phản ứng đối với chuyến đi Trung Quốc năm ngoái của người có ảnh hưởng của Séc Jan Michálek, người có 224.000 người theo dõi trên Instagram và gần 1 triệu người theo dõi trên TikTok, là một người có ảnh hưởng trên mạng tại Séc.

Michálek từng tự hào chia sẻ rằng anh được mời đến Trung Quốc để quay phim. Anh cho biết trong quá trình quay có khoảng 8 máy quay, và nội dung sẽ được phát trên truyền hình hoặc các trang web truyền thông Trung Quốc, nhưng bản thân anh không chắc chắn về mục đích sử dụng cuối cùng.

Theo báo cáo từ tờ iDNES.cz của Séc, Cơ quan Tình báo An ninh Séc (BIS) và các chuyên gia đã đưa ra cảnh báo rằng các những người có ảnh hưởng trên mạng đến Trung Quốc quay phim quá “ngây thơ” và hành vi này có thể rơi vào bẫy tuyên truyền của ĐCSTQ.

Người phát ngôn của BIS, Ladislav Šticha, chỉ ra rằng đây là mô hình hoạt động điển hình của ĐCSTQ. Trung Quốc (ĐCSTQ) từ lâu đã tìm cách định hình nhận thức của thế giới về hình ảnh của mình, xây dựng hình ảnh một cường quốc kinh tế và chính trị, một “đất nước của tương lai”.

ĐCSTQ chỉ phô bày những gì họ muốn cho thế giới thấy, che giấu các vấn đề nhân quyền

Ông Šticha cho biết ĐCSTQ sử dụng nhiều công cụ tuyên truyền để “khoe khoang những gì họ muốn thế giới thấy”, đồng thời che giấu các vấn đề tiêu cực như vi phạm nhân quyền, đàn áp dân tộc thiểu số, áp bức các nước láng giềng, và hoạt động gián điệp mạng.

Theo ông, với các chính trị gia, ĐCSTQ nhắm đến việc ảnh hưởng đến quyết sách; với giới học thuật, họ muốn chiếm đoạt công nghệ và bằng sáng chế; còn với các nhà báo và những người có ảnh hưởng trên mạng, mục tiêu của ĐCSTQ là lan truyền hình ảnh và thông điệp có lợi cho ĐCSTQ đến công chúng rộng lớn.

Ông nói rằng ĐCSTQ thường dùng “chuyến đi đài thọ tất cả chi phí” để thu hút các chính trị gia, học giả, nhà báo, nghệ sĩ, và nay là những người có ảnh hưởng trên mạng. Những người này chỉ được phép nhìn thấy những gì chính quyền ĐCSTQ muốn, không thể tự do tiếp cận các địa điểm hoặc cá nhân khác.

Ông nhấn mạnh: “Dù sống trong một xã hội dân chủ với quyền tự do ngôn luận, chúng ta cũng cần chịu trách nhiệm cá nhân.” Ông lưu ý rằng nhà nước không thể và không cấm mọi người đến Trung Quốc, nhưng “xã hội cần xây dựng cơ chế tự bảo vệ”.

Bà Ivana Karásková, người phụ trách dự án về Trung Quốc tại Hiệp hội Các vấn đề Quốc tế AMO, bổ sung rằng việc mời những người có ảnh hưởng trên mạng đến Trung Quốc quay phim là một phần trong chiến lược tuyên truyền toàn cầu của ĐCSTQ. Trước đây, ĐCSTQ chủ yếu nhắm đến các chính trị gia, doanh nhân, truyền thông và học giả, nhưng nay đã mở rộng sang những người có ảnh hưởng trên mạng có khả năng tác động đến các nhóm khán giả cụ thể.

Bà cho biết ĐCSTQ đặc biệt chú ý đến các phát ngôn chỉ trích mình. Nhà nhân học người Đức Adrian Zenz, người nghiên cứu lâu năm về vấn đề Tân Cương, đã liên tục bị quân đội mạng của Trung Quốc tấn công nhằm mục đích dập tắt tiếng nói chỉ trích và ảnh hưởng đến dư luận quốc tế.

Bà chỉ ra rằng một trong những lý do những người có ảnh hưởng trên mạng của Séc đến Trung Quốc quay phim là do thiếu hiểu biết và sự ngây thơ về ảnh hưởng của ĐCSTQ, kết hợp với sức hút từ tiền bạc. ĐCSTQ thường cung cấp trợ cấp toàn phần và đãi ngộ xa hoa, khiến những người có ảnh hưởng trên mạng này trở thành kênh truyền tải câu chuyện của ĐCSTQ.

Bà cảnh báo rằng đây là một hình thức “tẩy trắng” cho chế độ ĐCSTQ, khiến mọi người bỏ qua các vấn đề nhân quyền tại Trung Quốc. Hơn nữa, phần lớn các mối quan hệ hợp tác này thiếu minh bạch, cho phép câu chuyện của ĐCSTQ len lỏi vào xã hội Séc một cách âm thầm.