Kinh tế Trung Quốc lao dốc, 4 chủ doanh nghiệp lớn tự tử trong thời gian gần đây

Kinh tế Trung Quốc tiếp tục suy thoái, mọi ngành nghề đều chịu tác động nghiêm trọng, đặc biệt là chuỗi ngành liên quan đến bất động sản, dường như đã bước vào mùa đông lạnh giá. Sáng sớm ngày 27/7, ông Uông Lâm Bằng, Chủ tịch hội đồng quản trị của “Cư Nhiên Trí Gia” (Easyhome), một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong ngành nội thất Trung Quốc, đã nhảy lầu tự tử. Tính đến nay, trong vòng 100 ngày, đã có 4 doanh nhân tư nhân nổi tiếng tự sát bằng cách nhảy lầu, khiến giới kinh doanh rúng động.

Ngày 29/7, kênh truyền thông tài chính “Kênh Ngô Hiểu Ba” đăng bài cảm thán rằng, từ ngày 16/4 đến 27/7, có 4 nhà sáng lập doanh nghiệp nổi tiếng, đều ở độ tuổi ngoài 50 – đang ở độ tuổi sung sức nhất của sự nghiệp – lại kết thúc cuộc đời mình một cách bi thảm, phi tự nhiên. Đây là điều cực kỳ hiếm thấy trong lịch sử các doanh nghiệp Trung Quốc đương đại mà ông từng nghiên cứu.

Ông Ngô Hiểu Ba chỉ ra rằng, cả bốn người đều khởi nghiệp hơn 20 năm, doanh nghiệp của họ đều thuộc quy mô trung lớn trong ngành, thậm chí có người từng là tỷ phú giàu nhất một tỉnh.

Theo thứ tự thời gian, 4 doanh nhân này gồm:

• Tỷ phú Tất Quang Quân, sáng lập công ty dệt may Kim Điểm Tử (Thượng Ngu, Thiệu Hưng), nhảy lầu ngày 16/4;
• Ông Lưu Văn Siêu, Chủ tịch Tập đoàn thang máy Tây Tử Hàng Châu (Xizi Elevator Group), nhảy lầu ngày 2/6;
• Ông Tằng Dục Châu, sáng lập công ty “Lượng Gia Cư” (Liangjiaju Decoration Materials ), tự sát ngày 17/7;
• Uông Lâm Bằng, Chủ tịch “Cư Nhiên Trí Gia” (Easyhome), qua đời ngày 27/7.

Chủ tịch Easyhome Uông Lâm Bằng

Tối 28/7, Easyhome ra thông báo cho biết, Chủ tịch kiêm CEO Uông Lâm Bằng đã qua đời tại nhà riêng, hưởng dương 57 tuổi.

Một ngày trước đó, có tin ông Uông đã nhảy lầu vào sáng 27/7. Báo “Bất động sản Trung Quốc” dẫn lời người trong nội bộ công ty xác nhận thông tin, nói: “Ông ấy qua đời vào sáng 27/7, hiện cơ quan chức năng đang điều tra.”

Ngày 18/4 năm nay, công ty thông báo Uông Lâm Bằng bị Ủy ban giám sát quận Giang Hán, thành phố Vũ Hán lập án điều tra và áp dụng biện pháp giam giữ. Ngay hôm sau, cổ phiếu của công ty lao dốc ngay khi mở phiên.

Thông báo cho biết ông Uông nắm giữ hơn 372 triệu cổ phiếu công ty đã bị đóng băng tư pháp, trong đó có 279 triệu cổ phiếu thuộc dạng cổ phần giới hạn dành cho lãnh đạo. Lệnh đóng băng bắt đầu từ ngày 17/4/2025.

Ngày 23/7, Easyhome ra thông báo mới nói rằng biện pháp giam giữ đối với ông Uông đã được gỡ bỏ, chuyển sang hình thức “yêu cầu chờ điều tra” và ông đã quay trở lại công việc bình thường. Nhưng chỉ 4 ngày sau, ông nhảy lầu tự sát.

Tờ “Đô thị Phương Nam” nhận định: “Cái chết của ông Uông Lâm Bằng là biểu hiện thu nhỏ của cuộc khủng hoảng sâu trong ngành nội thất.”

Từ 2020 đến 2023, lợi nhuận ròng thuộc cổ đông công ty mẹ của Easyhome liên tục sụt giảm. Tính đến năm 2024, doanh thu giảm 4,04% còn 12,966 tỷ nhân dân tệ, lợi nhuận ròng giảm 40,83% còn 769 triệu nhân dân tệ. (Tháng 12/2024, công ty đổi tên thương hiệu từ “Cư Nhiên Chi Gia” thành “Cư Nhiên Trí Gia.”)

Ngoài ra, ngay ngày hôm sau khi ông Vương Lâm Bằng được tháo bỏ lệnh tạm giữ, doanh nghiệp bán lẻ nội thất hàng đầu khu vực Tây Nam Trung Quốc là “Phú Sâm Mỹ” (Fusen Noble House), đã công bố thông báo rằng chủ tịch hội đồng quản trị Lưu Binh đã bị Ủy ban Kiểm sát quận Bì Đô, thành phố Thành Đô, ban hành lệnh tạm giữ. Vào tháng Năm năm nay, một nhà sáng lập khác của doanh nghiệp bán lẻ nội thất lớn, “Hồng Tinh Mỹ Khải Long” (Red Star Macalline Group), là ông Xa Kiến Hưng, cũng đã bị Ủy ban Kiểm sát tỉnh Vân Nam tạm giữ.

Đến nay, cả ba nhà sáng lập của các doanh nghiệp bán lẻ nội thất niêm yết hàng đầu trong nước đều đã bị tạm giữ.

Báo “Người Quan Sát” của Trung Quốc đưa tin ngày 28/7 cho biết, một số người trong ngành thẳng thắn thừa nhận rằng đây là một “cảnh báo sóng thần” đối với ngành, “cảm giác lạnh giá trong ngành nội thất đã lan tỏa sâu sắc, và đối với một số doanh nghiệp và người lao động trong ngành, áp lực thực sự đã đạt đến điểm tới hạn”.

“Hiệu ứng gợn sóng từ sự suy giảm của thị trường bất động sản bắt đầu bộc lộ rõ rệt, hơn một năm trước ngành nội thất đã cảm nhận được cái lạnh sâu sắc, và nay tình hình còn trở nên nghiêm trọng hơn.” Một người trong nội bộ một doanh nghiệp nội thất thẳng thắn chia sẻ, mặc dù ngành nội thất đã từng có những cuộc trao đổi và chuẩn bị nội bộ, nhưng tình trạng nghiêm trọng hiện tại vẫn vượt ngoài dự đoán, “những dự đoán lúc đó dường như quá lạc quan”.

Số liệu từ Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho thấy, từ tháng Một đến tháng Năm năm nay, doanh thu ngành nội thất giảm 3,9% so với cùng kỳ, trong khi lợi nhuận sụt giảm mạnh 27,9%. Theo thống kê của Wind về 26 doanh nghiệp nội thất niêm yết đã công bố dự báo kết quả kinh doanh nửa đầu năm nay, có 15 doanh nghiệp báo lỗ, trong đó 6 doanh nghiệp lần đầu tiên ghi nhận lỗ trong báo cáo nửa năm.

Các doanh nhân khác tự tử trong thời gian gần đây bao gồm:

1. Ông Tằng Dục Châu

Ngày 17/7, ông Tằng Dục Châu, người sáng lập công ty thiết kế nội thất nổi tiếng “Lượng Gia Cư” (Liangjiaju), đã nhảy lầu tự sát, hưởng dương 53 tuổi.

Chỉ một ngày trước khi chết, ông đăng lên mạng xã hội: “Không có đường lui, kiên trì là chiến thắng.” Nhưng tối 16/7, ông để lại tin nhắn trong nhóm Wechat công ty: “Tôi xin lỗi mọi người.” Rạng sáng hôm sau, ông nhảy từ văn phòng xuống.

Ngày 21/7, công ty thông báo đóng cửa, nhắc nhở các chủ nợ đến các điểm liên lạc tương ứng để đăng ký đòi nợ.

Ông Tằng Dục Châu sáng lập “Lượng Gia Cư” năm 2001, là người đi đầu trong mô hình “thi công trọn gói”, từng được mệnh danh là “Hiệu trưởng ngành trang trí”, “Người đỡ đầu ngành nội thất”. Công ty của ông từng có tới 160 cửa hàng, phục vụ hơn 550.000 hộ gia đình.

Chỉ một ngày sau khi ông qua đời, công ty rơi vào khủng hoảng nặng. Ngày 18/7, công ty đột ngột ra thông báo đóng cửa, nói bị ảnh hưởng bởi bất động sản suy thoái, thua lỗ kéo dài, không còn khả năng vận hành, buộc phải thanh lý phá sản. Nhiều cửa hàng đóng cửa, nội thất bỏ ngổn ngang, không có nhân viên.

Lượng Gia Cư được thành lập vào năm 2001, có trụ sở tại Quảng Châu, từng sở hữu hàng trăm chi nhánh, phân bố tại các trung tâm mua sắm lớn ở khu vực Hoa Nam.

2. Ông Lưu Văn Siêu

Ngày 2/6, ông Lưu Văn Siêu – Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc công ty thang máy Tây Tử (Xizi Elevator Group), đã nhảy lầu tự sát tại Hàng Châu, hưởng dương 54 tuổi.

Ba ngày trước khi qua đời (tức 30/5), ông vẫn xuất hiện tại lễ phát động Tháng An Toàn Sản Xuất của công ty và phát biểu với tinh thần ổn định, không có dấu hiệu bất thường.

Theo Sở Khoa học Công nghệ tỉnh Chiết Giang, ông Lưu làm việc quá tải nhiều năm, có khoảng 100 ngày đi công tác mỗi năm, thêm 100 ngày ở lại công ty, rất ít thời gian bên gia đình. Con trai út của ông mới vào tiểu học, thường xuyên phải gọi video nói chuyện với bố.

Công ty của ông vướng vào hơn 192 vụ kiện tụng, trong đó 80% là nguyên đơn và chủ yếu liên quan đến tranh chấp hợp đồng.

Ông Lưu Văn Siêu cũng có nhiều danh tính như Giám đốc Ủy ban Chuyên nghiệp Thang máy thông minh của Hiệp hội Phát minh Chiết Giang và một là doanh nhân xuất sắc ở tỉnh Chiết Giang. Cái chết đột ngột của ông gây sốc lớn trong ngành công nghiệp thang máy.

3. Ông Tất Quang Quân

Ngày 16/4, ông Tất Quang Quân, Chủ tịch công ty Dệt may Kim Điểm Tử, đã nhảy lầu tự sát ở tuổi 56 do trầm cảm sau thất bại chuyển đổi doanh nghiệp.

• TQ: Huyền thoại ngành dệt may Chiết Giang tự tử

Theo báo truyền thông Trung Quốc đưa tin, camera an ninh ghi lại ông đứng trên sân thượng một mình suốt 127 phút, bên cạnh là 23 đầu lọc thuốc lá vứt dưới chân.

Người nắm được tình hình tiết lộ, khoảng 6:00 sáng, ông nhảy từ tầng 28 xuống. Có tin ông từng dùng một nửa tài sản đầu tư vào năng lượng mới, nhưng bị lừa đảo xuyên biên giới, mất trắng. Không còn tiền trả lương cho nhân viên, do đó ông bị trầm cảm, tự trách và cuối cùng tự sát.

Ông để lại khoản nợ 3,7 tỷ nhân dân tệ. Trong văn phòng chất đầy vải mẫu, người ta tìm thấy báo cáo năm 2024 với dòng chữ đỏ máu: “Chuyển đổi thất bại, không còn mặt mũi nhìn dân Giang Đông.”

Ông từng là “ông trùm dệt may” ở Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, điều hành tới 21 công ty, doanh thu hàng năm hàng chục tỷ nhân dân tệ. Khách hàng của công ty của ông có ZARA, MAX MARA, ARMANI EXCHANGE và nhiều thương hiệu trong nước như BADINA, GIRDEAR, PEACEBIRD, ERAL v.v.