Những khác biệt chính giữa phiên bản đạo luật “Lớn, Tuyệt đẹp” của Thượng viện và Hạ viện?

Phiên bản tại Thượng viện của đạo luật “Lớn, Tuyệt Đẹp” được Tổng thống Trump thúc đẩy đã vượt qua một cuộc biểu quyết thủ tục quan trọng vào tối Thứ Bảy (28/6), tuy nhiên vẫn còn nhiều điểm khác biệt lớn so với đạo luật mà Hạ viện đã phê chuẩn.

Hai Thượng nghị sĩ, ông Thom Tillis (Đảng Cộng hòa, Bắc Carolina) và ông Rand Paul (Đảng Cộng hòa, Kentucky) — là hai chính trị gia duy nhất của đảng cánh hữu không bỏ phiếu thuận trong cuộc biểu quyết, dẫn đến kết quả 51 thuận – 49 chống, mặc dù ban lãnh đạo đảng đã tốn nhiều giờ vận động sự ủng hộ cho dự luật trị giá hàng ngàn tỷ USD này.

Đồng tình với quan điểm của hai Thượng nghị sĩ, ông Tillis và ông Paul, ông Elon Musk, tỷ phú công nghệ và đồng thời cũng là cựu lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), trong một bài đăng trên mạng xã hội X nhân dịp sinh nhật lần thứ 54 của mình hôm thứ Bảy (28/6), đã lên tiếng chỉ trích phiên bản đạo luật mới nhất của Thượng viện. Ông Musk cho rằng “bản dự thảo đạo luật mới nhất của Thượng viện sẽ phá huỷ hàng triệu công ăn việc làm tại Hoa Kỳ và gây tổn hại chiến lược to lớn cho đất nước chúng ta! Hoàn toàn điên rồ và hủy diệt”, cũng như tăng thuế đối với tất cả các dự án điện gió và điện mặt trời vẫn chưa khởi công xây dựng. Ngoài ra, vị tỷ phú công nghệ này nói rằng phiên bản của Thượng viện cũng sẽ trao “các khoản hỗ trợ” cho những ngành kỹ nghệ lỗi thời, trong khi lại gây tổn hại nghiêm trọng đến các ngành công nghệ tương lai.

Phiên bản hiện tại của đạo luật, được các nhà lập pháp tại Thượng viện xem xét lần đầu vào tối Thứ Sáu (27/6), có độ dài 940 trang và về đại thể phù hợp với phiên bản Hạ viện đã thông qua hồi tháng Năm.

Thượng viện dự kiến sẽ biểu quyết lần cuối về đạo luật vào Thứ Hai (30/6) tới.

Cả hai phiên bản đều hướng đến việc duy trì vĩnh viễn các khoản giảm thuế năm 2017 của Tổng thống Trump, cắt giảm thuế đối với tiền boa và tiền làm thêm giờ, gia tăng ngân sách cho an ninh biên giới và hủy bỏ các khoản ưu đãi thuế dành cho năng lượng xanh được thông qua dưới thời Tổng thống Biden — bao gồm khoản 7.500 USD cho việc mua xe Tesla và các loại xe điện khác.

Tuy nhiên, để đạo luật quan trọng này được phê duyệt hoàn toàn và trình lên Tổng thống Trump ký ban hành, lưỡng viện Quốc hội phải điều chỉnh các điểm dị biệt giữa hai phiên bản.

Dưới đây là những điểm khác biệt trọng yếu hiện nay giữa hai phiên bản dự luật:

Giảm thuế

Cả hai phiên bản của đạo luật đều bao gồm một loạt các biện pháp giảm thuế như ông Trump đã hứa — tổng cộng lên đến 3,8 nghìn tỷ USD cắt giảm thuế— song có đôi chút khác biệt khi bàn đến các con số cụ thể.

Phiên bản của Thượng viện cho phép người dân Hoa Kỳ được khấu trừ tối đa 12.500 USD cho thu nhập làm thêm giờ và 25.000 USD cho thu nhập từ tiền boa cho đến hết năm 2028 — các khoản khấu trừ này sẽ giảm dần đối với những người có thu nhập từ 150.000 USD trở lên. Phiên bản của Hạ viện không đặt ra giới hạn cho các khoản khấu trừ.

Khoản tín dụng thuế trẻ em sẽ được nâng từ 2.000 USD lên 2.200 USD mỗi trẻ theo phiên bản đạo luật của Thượng viện, đồng thời sẽ được điều chỉnh theo mức lạm phát sau năm nay. Trong khi đó, phiên bản đạo luật của Hạ viện sẽ tạm thời nâng mức tín dụng lên 2.500 USD trước khi giảm trở lại còn 2.000 và điều chỉnh theo lạm phát.

Một trong những điểm khác biệt đáng lưu ý nhất trong phiên bản đạo luật của Thượng viện là điều khoản mở rộng vĩnh viễn mức khấu trừ tiêu chuẩn. Phiên bản của Hạ viện chỉ gia tăng khoản này đến năm 2028.

• Khoản khấu trừ tiêu chuẩn (standard deduction): Một khoản tiền cố định được trừ trực tiếp vào tổng thu nhập của người nộp thuế trước khi tính thuế thu nhập cá nhân. Giả sử: Thu nhập của một người trong năm là 50.000 USD. Khoản khấu trừ tiêu chuẩn là 13.850 USD (theo luật thuế năm 2023 cho người độc thân ở Mỹ). Khi đó, người đó chỉ bị đánh thuế trên phần (50.000 – 13.850) = 36.150 USD.

Ngoài ra, các nhà lập pháp của Thượng viện cũng nâng mức giảm thuế cho người cao tuổi lên 6.000 USD đến năm 2028, trong khi Hạ viện chỉ đề xuất con số 4.000 USD.

Nâng trần nợ công

Phiên bản đạo luật của Thượng viện đề nghị nâng trần nợ quốc gia lên thêm 5 nghìn tỷ USD — cao hơn 20% so với đề xuất 4 nghìn tỷ USD của Hạ viện.

Việc nâng trần nợ công cao hơn sẽ giúp Quốc hội có thêm thời gian mà không phải bước vào một cuộc tranh luận chính trị đầy căng thẳng về chính phủ chi tiêu ngân sách và nợ công một lần nữa.

Nếu Đạo luật Lớn, Tuyệt đẹp không được thông qua, chính phủ liên bang sẽ cạn quyền vay vào tháng Tám hoặc tháng Chín tới đây. 

Cắt giảm ngân sách cho tem phiếu thực phẩm

Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) — hay còn gọi là chương trình tem phiếu thực phẩm — hiện đang trợ giúp khoảng 40 triệu người Mỹ có thu nhập thấp. Cả hai phiên bản đạo luật của Thượng viện và Hạ viện đều đề xuất cắt giảm ngân sách chính phủ Hoa Kỳ cho chương trình này.

Phiên bản Thượng viện yêu cầu “những người trưởng thành có [khả năng lao động]” phải tiếp tục làm việc cho đến năm 64 tuổi, ngoại trừ cha mẹ có con dưới 14 tuổi. Tuy nhiên, các tiểu bang sẽ bị hạn chế về cách họ có thể miễn trừ các yêu cầu làm việc này. 

Phiên bản Hạ viện yêu cầu cả những người có con từ 6 tuổi trở lên cũng phải làm việc để đủ điều kiện nhận trợ cấp.

Các tiểu bang cũng sẽ phải đóng góp thêm tài chính [để duy trì chương trình này]. Các thay đổi dự kiến có hiệu lực từ năm 2028.

Khấu trừ Thuế Địa phương và Tiểu bang (SALT)

Một trong những điều khoản được theo dõi sát sao của Đạo luật Lớn, Tuyệt đẹp tại khu vực thành phố New York là khoản khấu trừ SALT — giới hạn số tiền thuế của tiểu bang và địa phương mà người đóng thuế có thể khấu trừ trên tờ khai thuế liên bang của họ. 

Hiện tại, mức khấu trừ bị giới hạn ở 10.000 USD sau đợt cắt giảm thuế năm 2017 của ông Trump. Song cả hai phiên bản của đạo luật đều sẽ nâng mức giới hạn này lên đến 40.000 USD đối với các cặp vợ chồng có thu nhập dưới 500.000 USD mỗi năm.

Tuy nhiên, trong phiên bản do Thượng viện đưa ra, mức tăng chỉ có hiệu lực đến năm 2029 rồi trở về mức 10.000. Trong khi đó, phiên bản của Hạ viện muốn áp dụng mức tăng này vĩnh viễn.

Medicaid

Một điểm gây tranh cãi khác trong đạo luật là các đề xuất thay đổi đối với chương trình Medicaid — chương trình cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe dành cho công dân Hoa Kỳ có thu nhập thấp, người tàn tật và người cao tuổi.

Theo phiên bản đạo luật của Hạ viện, người trưởng thành không có con và có khả năng lao động phải làm việc ít nhất 80 giờ mỗi tháng để đủ điều kiện nhận Medicaid. Phiên bản đạo luật của Thượng viện mở rộng yêu cầu này để bao gồm cả những người trưởng thành có con từ 15 tuổi trở lên.

Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) — một cơ quan phi đảng phái— ước tính gói đạo luật do Hạ viện thông qua sẽ làm thâm hụt ngân sách quốc gia thêm 2,4 nghìn tỷ USD trong vòng 10 năm tới. Hiện CBO vẫn đang tiến hành phân tích về ảnh hưởng tài chính dự kiến của phiên bản đạo luật từ Thượng viện.