Ông Bessent: “Dù Tòa án Tối cao phán quyết thế nào, thuế quan sẽ vẫn được giữ nguyên”

Vụ kiện mang tính cột mốc liên quan đến chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump sắp được Tòa án Tối cao xét xử. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent hôm thứ Ba (4/11) cho biết, ngay cả khi chính phủ thua kiện, vẫn còn nhiều lựa chọn pháp lý để duy trì thuế quan.

Tòa án Tối cao dự kiến vào thứ Tư tuần này sẽ ra phán quyết về việc Tổng thống Trump có vượt quá thẩm quyền được trao theo “Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế” (International Emergency Economic Powers Act – IEEPA) khi áp đặt thuế quan toàn diện đối với các đối tác thương mại của Mỹ hay không.

Trọng tâm của vụ kiện nằm ở quyền tự do quyết định của tổng thống trong việc thực thi các biện pháp thương mại. Trong chương trình “Squawk Box” của CNBC, Bộ trưởng Bessent bày tỏ tin tưởng rằng chính phủ sẽ thắng kiện, nhưng ngay cả khi phán quyết bất lợi, giới chức vẫn có những kênh khác để hành động.

Ông khẳng định: “Dù Tòa án Tối cao phán quyết thế nào, thuế quan sẽ vẫn được giữ nguyên”.

Ông nói: “Còn rất nhiều cơ sở pháp lý khác có thể được sử dụng, nhưng IEEPA đến nay là sạch nhất; nó trao cho Mỹ và tổng thống quyền đàm phán lớn nhất. Những cơ sở khác tuy phức tạp hơn, nhưng vẫn hợp lệ.”

Theo Newsweek và một số hãng tin khác, các khoản thuế quan theo IEEPA đã trở thành nguồn thu quan trọng hàng năm của Chính phủ Mỹ. Nếu bị hủy bỏ, điều này có thể gây tác động lớn đến thâm hụt ngân sách và thị trường tài chính, đồng thời tạo ra sự hỗn loạn.

Danh sách “phương án dự phòng” của chính phủ

Ông Bessent đề cập đến hai công cụ pháp lý thay thế chính: Điều khoản 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962, cho phép viện dẫn lý do an ninh quốc gia; và Điều khoản 301 của Đạo luật Thương mại năm 1974, được dùng để xử lý hành vi thương mại không công bằng.

Ngoài ra, theo Bloomberg, còn có Điều khoản 338 của Đạo luật Thuế quan năm 1930, cho phép áp thuế tới 50% đối với các quốc gia phân biệt đối xử với doanh nghiệp Mỹ; và Điều khoản 122 của Đạo luật Thương mại năm 1974, cho phép áp mức thuế 15% trong vòng 150 ngày khi xảy ra mất cân bằng thương mại quốc tế.

Các bản tin cho biết, chính quyền Trump đang tích cực sử dụng Điều khoản 232, mở rộng khái niệm an ninh quốc gia sang nhiều ngành chiến lược như ô tô, đồng, chất bán dẫn, dược phẩm, robot và hàng không – cho thấy chiến lược thuế quan đã vượt ra ngoài phạm vi của IEEPA.

Ông Bessent sẽ trực tiếp dự phiên tòa

Khi đề cập đến vụ kiện sắp được xét xử, Bộ trưởng Bessent nói: “Ngày mai là sự kiện rất quan trọng, Tòa án Tối cao (SCOTUS) sẽ nghe vụ việc này. Đây là một chính sách mang tính biểu tượng của tổng thống, và Tòa án Tối cao truyền thống vốn không muốn can thiệp vào những chính sách như vậy”.

Theo AP và các nguồn tin khác, dù Tổng thống Trump quyết định không tham dự phiên điều trần vào thứ Tư, Bộ trưởng Bessent công khai cho biết ông sẽ có mặt và mong muốn ngồi ở hàng ghế “khách mời danh dự” phía trước.

Ông giải thích: “Tôi có mặt ở đó để nhấn mạnh rằng đây là một tình huống khẩn cấp về kinh tế”. Hành động này được xem là nỗ lực của chính phủ nhằm gửi thông điệp tới các thẩm phán và công chúng về tầm quan trọng của vụ kiện đối với chính sách kinh tế chủ chốt của tổng thống.

Về quan hệ Mỹ – Trung

Ngoài vụ kiện, ông Bessent còn đề cập đến quan hệ Mỹ – Trung, đặc biệt là cuộc gặp giữa ông Trump và lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào tuần trước. Cuộc gặp này đạt được thỏa thuận dỡ bỏ một phần các mức thuế nghiêm ngặt nhất mà hai bên áp đặt lẫn nhau.

“Đó là một cuộc gặp rất tốt đẹp,” ông Bessent cho biết. Hai bên đã thống nhất sẽ tổ chức hai chuyến thăm cấp nhà nước vào năm 2026 – một tại Bắc Kinh và một tại Mỹ.