Nhiều sữa công thức ở Mỹ chứa trên 60% đường bổ sung

(Ảnh: Shutterstock)

Theo một nghiên cứu, có tới 90% carbohydrate trong hầu hết các loại sữa công thức bán tại Mỹ là đường bổ sung, thay vì lactose – loại đường tự nhiên có trong sữa mẹ. Đường bổ sung được các cơ quan y tế khuyến cáo là không nên dùng cho trẻ dưới 2 tuổi.

(Ảnh: Shutterstock)

5/73 loại sữa công thức chứa tới 90% đường bổ sung

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên Journal of Food Composition and Analysis (Tập san Thành phần và Phân tích Thực phẩm) đã khảo sát hàm lượng đường trong 73 loại sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh ở Mỹ được bán vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu phân loại những sữa này thành ba nhóm: tiêu chuẩn, dịu nhẹ và không chứa lactose.

Sự khác biệt chính giữa sữa công thức tiêu chuẩn, dịu nhẹ và không chứa lactose nằm ở lượng đường sữa (lactose) mà bên trong. Các loại sữa có nhãn “dịu nhẹ” thường có ít lactose, trong khi sữa công thức “không chứa lactose” hoàn toàn loại bỏ lactose.

Sữa công thức dịu nhẹ cũng có thể chứa protein thủy phân một phần để dễ tiêu hóa hơn, trong khi sữa công thức tiêu chuẩn chứa protein nguyên vẹn, có thể khó tiêu hóa đối với một số trẻ.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, từ góc độ “loại sữa nào gần với sữa mẹ nhất?”, lactose là lựa chọn tốt nhất cho trẻ sơ sinh vì trẻ sẽ dễ tiêu hóa nhất.

Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy sữa công thức tiêu chuẩn cũng có hàm lượng đường bổ sung vượt quá lượng lactose, với gần 60% đường trong sữa đến từ đường bổ sung. Đối với sữa công thức dịu nhẹ, trung bình 85% carbohydrate đến từ đường bổ sung, và còn số này là 90% đối với sữa công thức không chứa lactose.

Chỉ có 5 trong số 73 loại sữa công thức chứa phần lớn (70-90%) lactose tự nhiên, vì vậy được coi là tối ưu cho trẻ sơ sinh.

Sữa công thức không chứa lactose cũng chứa lượng sucrose (đường trắng) và maltose (đường mạch nha) cao hơn từ 4 đến 8 lần so với các loại sữa khác.

Sự khác biệt chính giữa quá trình tiêu hóa lactose, sucrose và maltose của trẻ sơ sinh nằm ở loại enzyme đặc biệt cần thiết để phân hủy chúng. Trẻ sơ sinh chủ yếu tiêu hóa lactose bằng enzyme lactase, trong khi sucrose cần enzyme sucrase, và maltose cần enzyme maltase để được tiêu hóa đúng cách. Trẻ sơ sinh có nồng độ lactase cao giúp tiêu hóa hiệu quả sữa mẹ vốn chủ yếu chứa lactose – khác với các loại đường như sucrose và maltose.

Tại sao đường bổ sung lại có hại cho trẻ sơ sinh

Theo các nhà nghiên cứu, để trẻ phát triển khỏe mạnh nhất và tương hợp nhất với thành phần của sữa mẹ, các loại sữa công thức tiêu chuẩn nên chỉ chứa duy nhất đường lactose. Việc phụ thuộc vào đường bổ sung trong sữa công thức có thể dẫn đến việc trẻ ưa thích vị ngọt, góp phần vào việc ăn quá nhiều và tăng nguy cơ béo phì trong tương lai.

Tiếp xúc với đồ ngọt trong vài năm đầu đời khiến trẻ có xu hướng thèm ăn thực phẩm ngọt.

Đường bổ sung trong thực đơn ăn ảnh hưởng đến cách cơ thể điều chỉnh lượng đường trong máu. Vấn đề với việc kiểm soát đường huyết đã được chứng minh là liên quan đến nhiều bệnh lý đồng mắc sau này trong cuộc sống, như tăng cân nhanh, béo phì, tiểu đường loại 2, hen suyễn, tăng huyết áp và các bệnh tim mạch.

Ngoài ra, ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy đường trong thực đơn ăn có thể tác động xấu đến thành phần của các vi sinh vật trong ruột.

Điều này là do lượng đường quá mức có thể thúc đẩy sự phát triển của một số vi khuẩn [có hại] nhất định trong khi cản trở sự phát triển của những lợi khuẩn.

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra sự thiếu sót của quy định giám sát, vì Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) không yêu cầu tiêu chuẩn dinh dưỡng hoặc yêu cầu nhãn mác đối với các loại đường có trong sữa công thức.

Mặc dù nghiên cứu có điểm hạn chế, như mẫu nghiên cứu tương đối nhỏ với 73 loại sữa và khả năng có sự thiên lệch trong phương pháp đánh giá dinh dưỡng, các nhà nghiên cứu vẫn bảo vệ kết quả nghiên cứu, xem đây là đại diện chính xác cho thị trường sữa công thức tại Hoa Kỳ.

Những thách thức khi cho con bú

Có một số yếu tố cản trở việc các bà mẹ cho con bú, chẳng hạn như thiếu chế độ nghỉ phép cho cha mẹ và các không gian công cộng dành riêng cho việc này.

Việc thiếu các nguồn lực ủng hộ việc cho con bú và sự phổ biến của sữa công thức không lành mạnh đã gây ra những mối lo ngại nghiêm trọng về sự phát triển của trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, những phát hiện trên cho thấy chính sữa công thức có thể là rủi ro lớn đối với sự phát triển khỏe mạnh của trẻ sơ sinh.

Để hỗ trợ việc cho con bú, các bà mẹ cần có sự hỗ trợ tốt từ gia đình và cộng đồng, cùng với khả năng và thời gian để vắt sữa nếu họ phải trở lại công việc.

Có những phụ nữ không phù hợp với máy vắt sữa và không có chế độ nghỉ phép có lương. Vậy nên, họ cần vắt sữa suốt ngày đêm để duy trì nguồn sữa trong khi phải chăm sóc một đứa trẻ mới sinh, có thể là cả các con lớn hơn và còn phải đi làm mỗi ngày là điều khó có thể chấp nhận được.

Làm thế nào để tăng nguồn sữa mẹ?

Để tăng nguồn sữa mẹ, các bà mẹ có thể áp dụng các cách sau:

1. Cho trẻ bú đúng cách và thường xuyên

Cho bú theo nhu cầu, không giới hạn thời gian và tần suất bú của trẻ.
Bảo đảm trẻ ngậm bắt vú đúng cách.
Hút sữa hoặc vắt sữa xen kẽ nếu trẻ bú ít.

2. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ

Ăn đa dạng thực phẩm, ưu tiên thực phẩm lợi sữa như: cháo móng giò, đu đủ xanh, gạo lứt, hạt sen, rau ngót, rau má…
Uống đủ nước, đặc biệt là nước ấm, sữa, nước gạo lứt rang hoặc trà lợi sữa.
Tránh thực phẩm cay nóng, caffein, rượu bia.