4 yếu tố ảnh hưởng đến viêm da tiết bã và cách điều trị

Viêm da tiết bã và gàu là những tình trạng da liễu gây khó chịu phổ biến bị tác động đáng kể bởi các yếu tố môi trường. Malassezia, một loại nấm men ưa lipid trú ngụ trên da, thường phát triển quá mức trong các điều kiện thời tiết nóng ẩm có thể dẫn đến các vấn đề này. Việc hiểu rõ các yếu tố kích hoạt và cơ chế tác động của các phương pháp điều trị là chìa khóa để quản lý hiệu quả.

Yếu tố môi trường và lối sống tác động đến viêm da tiết bã

Điều kiện khí hậu và thời tiết

Ngoài các đặc điểm về tuổi và giới tính, sự khác biệt về địa lý cũng ảnh hưởng đến biểu hiện lâm sàng của viêm da tiết bã. Các nghiên cứu gần đây cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa loài nấm Malassezia và sự phát triển của viêm da tiết bã. Đặc biệt tại Việt Nam, mùa hè thường rất nóng và ẩm, với nhiệt độ cao và độ ẩm không khí lớn. Điều kiện này tạo môi trường lý tưởng cho nấm Malassezia phát triển mạnh trong môi trường giàu lipid của da, dẫn đến các đợt bùng phát viêm da tiết bã phổ biến hơn.

Ô nhiễm và đô thị hóa

Ô nhiễm không khí từ các nguồn như khí thải nhà máy và giao thông có thể gây hại cho hàng rào bảo vệ da và dẫn đến căng thẳng oxy hóa, gây viêm. Người ta đã nhận ra mối liên hệ giữa nồng độ chất ô nhiễm không khí cao và nguy cơ mắc bệnh viêm da tăng lên, đặc biệt ở các khu vực đô thị.

Một phân tích đoàn hệ tiền cứu trên 193.995 người tham gia đã xác định 3.363 trường hợp viêm da tiết bã, cho thấy mối liên hệ đáng kể giữa nồng độ chất ô nhiễm không khí cao hơn (PM2.5, PM10, NO2 và NOX) với sự gia tăng nguy cơ mắc bệnh.

Chế độ ăn uống

Một số bằng chứng cho thấy chế độ ăn có thể ảnh hưởng đến tình trạng bệnh. Các thực phẩm như bánh mì trắng, gạo, mì ống, và một số loại hạt có thể liên quan đến tình trạng viêm da và gàu, trong khi trái cây họ cam quýt và rau quả được cho là có thể làm giảm triệu chứng. Ngược lại, thức ăn cay, đồ ngọt, đồ chiên và các sản phẩm từ sữa có thể làm nặng thêm tình trạng.

Căng thẳng tâm lý

Căng thẳng là một yếu tố kích hoạt bệnh phổ biến. Mối liên hệ giữa căng thẳng tâm lý và các đợt bùng phát viêm da tiết bã đã được ghi nhận. Ngoài ra mức độ lo âu và trầm cảm cũng nặng hơn ở những bệnh nhân bị bệnh viêm da. Bởi vậy quản lý căng thẳng là một phần quan trọng trong việc điều trị hiệu quả các tình trạng này.

Selenium Sulfide: Giải pháp toàn diện

Trong số các phương pháp điều trị, Selenium Sulfide nổi bật là một hoạt chất hiệu quả trong việc quản lý viêm da tiết bã và gàu.

Cơ chế hoạt động đa diện: Selenium sulfide hoạt động bằng nhiều cách để chống lại các tình trạng da liễu này:

• Chống nấm: Nó phá vỡ quá trình trao đổi oxy của tế bào nấm, dẫn đến tăng sản xuất các loài oxy phản ứng (ROS), từ đó ức chế sự phát triển của nấm.
• Kìm tế bào: Selenium sulfide làm giảm sản xuất tế bào sừng và làm chậm quá trình luân chuyển tế bào biểu bì, giúp giảm bong vảy và viêm.
• Kháng khuẩn và kháng tiết bã nhờn: Các đặc tính này tăng cường hiệu quả điều trị tổng thể, đặc biệt hữu ích trong việc kiểm soát môi trường da dầu do các yếu tố môi trường gây ra.

Hiệu quả và an toàn: Các nghiên cứu cho thấy dầu gội selenium sulfide 1.8% có hiệu quả tương đương với ketoconazole 2% trong điều trị lang ben, với tác dụng phụ tối thiểu. Với hiệu quả đã được chứng minh và chi phí hợp lý, selenium sulfide là một lựa chọn điều trị duy trì kinh tế và khả thi cho các tình trạng da liễu mãn tính và tái phát như viêm da tiết bã, gàu và lang ben.

Kết luận

Viêm da tiết bã và gàu chịu ảnh hưởng lớn từ các yếu tố môi trường như nhiệt độ cao, độ ẩm cao (thường gặp ở mùa hè Việt Nam), ô nhiễm và căng thẳng. Những yếu tố này thúc đẩy sự phát triển của nấm Malassezia, gây viêm và bong tróc.

Ths.BS Nguyễn Thanh Hà