Nỗ lực ám sát mới vào ông Trump cho thấy sự căng thẳng của Sở Mật vụ

Hai tháng sau khi ông Donald Trump may mắn sống sót sau một nỗ lực ám sát, một tay súng đã ẩn náu mà không bị phát hiện trong gần 12 giờ ở rìa sân golf nơi ông Trump chơi vào Chủ Nhật (15/9) dưới sự bảo vệ của một cơ quan đang bị đẩy đến những giới hạn của mình.

Khi cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 bước vào giai đoạn cuối, hồ sơ của chính phủ cho thấy Sở Mật vụ Hoa Kỳ đang hoạt động với số lượng nhân viên ít hơn khoảng 400 người so với số lượng mà Quốc hội cho phép.

Vấn đề này khó có thể được khắc phục trước cuộc bầu cử ngày 5/11, vì cơ quan này thường mất hơn 200 ngày để lấp đầy các vị trí còn trống.

Kể từ khi Tổng thống Joe Biden kết thúc chiến dịch tái tranh cử vào tháng 7/2024 và Phó Tổng thống Kamala Harris trở thành đề cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ trong cuộc đua sít sao với ông Trump của Đảng Cộng hòa, Sở Mật vụ đã phải mở rộng phạm vi bảo vệ của mình cho một nhóm quan chức rộng hơn.

Theo các cuộc phỏng vấn với ba cựu mật vụ và một cựu giám đốc bộ phận giám sát cơ quan này, điều đó đã gây ra những căng thẳng chưa từng có cho Sở Mật vụ. “Tốc độ tiến triển, kỳ vọng, áp lực chưa bao giờ tệ hơn lúc này“, ông Kenneth Valentine, một cựu đặc vụ, nhận định  trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại.

Mong muốn chơi golf riêng tư của ông Trump tại một trong những câu lạc bộ Florida của ông vào Chủ Nhật (15/9) cũng có nghĩa là các đặc vụ đã không thực hiện loại khảo sát địa điểm thông thường, mà từ đó có thể đã giúp họ phát hiện tay súng bị cáo buộc trước khi ông Trump đến vị trí cách nơi hắn ta ẩn náu trong nhiều giờ cùng với đồ ăn, ở gần lỗ thứ năm của sân golf Trump International vài trăm thước.

Quyền Giám đốc Sở mật vụ Ronald Rowe – người đã đảm nhiệm vai trò của này vào tháng 7/2024 khi cựu lãnh đạo của cơ quan này từ chức sau khi  ông Trump may mắn sống sót sau vụ ám sát đầu tiên – cho biết các đặc vụ của ông đã làm việc ở mức độ căng thẳng cao.

“Chúng tôi đang phân loại, đánh giá họ“, ông Rowe tuyên bố tại một cuộc họp báo vào thứ Hai [16/09].

Các thành viên Dân Chủ và Cộng Hòa tại Quốc hội cho biết họ có thể phê duyệt khoản tài trợ bổ sung cho Sở mật vụ trong những tuần tới. Nhưng điều đó sẽ không giúp ích gì trong ngắn hạn để khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân sự, buộc các mật vụ phải làm việc nhiều giờ trong những tình huống đầy áp lực.

Nguy cơ thất bại đã được thấy rõ vào ngày 13/77, khi một tay súng bắn sáu phát đạn từ trên nóc một tòa nhà tại một cuộc mít tinh của ông Trump ở Pennsylvania, giết chết một người tham dự cuộc mít tinh và sượt qua tai của đề cử viên Đảng Cộng Hòa.

Các mật vụ nhanh chóng đưa ông Trump đến nơi an toàn và bắn chết tay súng, nhưng các nhà lãnh đạo Sở Mật vụ thừa nhận rằng đáng lẽ hắn ta tuyệt đối không được có cơ hội nổ súng trước.

Cơ quan đáng ‘xấu hổ’

Quyền Giám đốc Sở Mật vụ Ronald Rowe đã nói với các nhà lập pháp vào ngày 30/7 rằng ông ấy “xấu hổ” vì những sơ suất an ninh trong vụ việc.

Vào Chủ Nhật (15/9), một mật vụ đã phát hiện ra một tay súng tại sân golf Florida, thoáng thấy nòng súng trường kiểu AK-47 của hắn. Mật vụ này đã nổ súng, khiến nghi phạm bỏ chạy trước khi hắn có thể ngắm trực tiếp vào  ông Trump hoặc có thể bắn một phát súng.

Nghi phạm, Ryan Routh, đã bị bắt giữ ngay sau đó.

Tuy nhiên, các chuyên gia an ninh vẫn đặt câu hỏi tại sao cơ quan này không phát hiện hắn ta sớm hơn.

“Tại sao tên Routh không bị một nhóm tiền trạm phát hiện? (Sở Mật vụ) có sử dụng máy bay không người lái trên sân golf không? Có chó [nghiệp vụ] không? Nếu không, tại sao lại không?” Ông Lora Ries, người giám sát Sở Mật vụ với tư cách là một viên chức cấp cao tại Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ trong chính quyền ông Trump, đạt câu hỏi.

Ông Rowe nói với các phóng viên rằng chuyến đi chơi golf vào Chủ Nhật (15/9)  của ông Trump không được công bố với công chúng. Điều đó có nghĩa là cơ quan này đã không tiến hành một cuộc rà soát an ninh chặt chẽ trước đó, hoạt động có thể báo hiệu sự xuất hiện sắp tới của ông Trump.

Theo các cựu đặc vụ, sở thích chơi golf trên sân golf của riêng ông Trump, nơi mở cửa cho các thành viên, tạo ra những thách thức an ninh lớn hơn so với các tổng thống trước đây, như ông Barack Obama và ông Bill Clinton, những người thường chơi trên các sân golf quân sự có thể đóng cửa với công chúng.

Ông Trump cho biết hôm thứ Hai (16/9) rằng ông muốn có nhiều đặc vụ bảo vệ mình hơn. Là một đề cử viên và là cựu tổng thống, ông Trump được cung cấp ít đặc vụ và nguồn lực hơn so với một tổng thống đương nhiệm.

Thiếu nhân sự

Tính đến tháng 2/2024, Sở Mật vụ đã tuyển dụng 7.879 người, đây là số liệu mới nhất hiện có.

Điều đó đi ngược lại với kế hoạch mà giám đốc cơ quan này trước đây, ông James Murray, đã trình lên Quốc hội trong năm 2022, khi đó ông Murray cho biết ông đặt mục tiêu có 8.305 nhân viên trong vòng một năm và có 10.000 nhân viên vào năm 2027.

Mặc dù Quốc hội đã tăng ngân sách của Sở Mật vụ lên 9% trong năm nay để tính đến cuộc bầu cử năm 2024, nhưng cơ quan này không thể nhanh chóng tăng nhân sự. Bản chất đòi hỏi cao của công việc có nghĩa là chỉ có 2% số người nộp đơn được tuyển dụng, ông Rowe nói với Quốc hội vào tháng 7/2024.

Ông Rowe cho biết cơ quan này cũng đã phải vật lộn trong những năm gần đây để giữ chân các đặc vụ bị thu hút bởi công việc trong khu vực tư nhân có thu nhập cao hơn.

Sự thiếu hụt đó khiến các đặc vụ khó có thể tiếp tục công việc, vì họ phải vội vã từ nhiệm vụ này sang nhiệm vụ khác.

“Sở Mật vụ không có đủ nguồn lực, không có đủ người“, cựu đặc vụ Bill Gage nhận định trong một cuộc phỏng vấn.