The Times: Tình báo Trung–Nga dùng “chiến tranh tình ái” để đánh cắp bí mật công nghệ Mỹ

Theo The Times đưa tin, các nguồn trong ngành tiết lộ rằng đặc vụ Trung Quốc và Nga đang sử dụng phương thức gọi là “chiến tranh tình ái” (sex espionage) để dụ dỗ và giám sát các chuyên gia công nghệ ở Thung lũng Silicon, nhằm đánh cắp các bí mật công nghệ cao của Mỹ.

Dụ dỗ tình dục trở thành công cụ gián điệp mới

Ông James Mulvenon, Giám đốc tình báo của công ty tư vấn Pamir – đơn vị chuyên đánh giá rủi ro cho các công ty Mỹ đầu tư vào Trung Quốc – tiết lộ rằng chính ông cũng là một trong những mục tiêu gần đây.

“Tôi nhận được rất nhiều lời mời kết bạn trên LinkedIn từ các phụ nữ Trung Quốc trẻ đẹp, những lời mời này được thực hiện rất tinh vi,” Ông Mulvenon nói. “Tình hình này gần đây ngày càng nghiêm trọng hơn”.

Ông kể lại rằng tại một hội nghị ở bang Virginia bàn về rủi ro đầu tư tại Trung Quốc, có 2 phụ nữ Trung Quốc xinh đẹp đã cố gắng trà trộn vào hội trường. “Chúng tôi không để họ vào, nhưng họ lại nắm rõ toàn bộ thông tin về hội nghị,” ông nói. “Đây là một hiện tượng, và cũng rất kỳ lạ.”

Với 30 năm kinh nghiệm điều tra hoạt động gián điệp tại Mỹ, Mulvenon cảnh báo rằng Mỹ có “điểm yếu tự nhiên” trước các chiến thuật “mỹ nhân kế”. “Chúng ta không làm điều đó cả về mặt pháp lý lẫn văn hóa, vì thế họ có lợi thế bất đối xứng,” ông nói.

“Toàn dân gián điệp” và bẫy cuộc thi khởi nghiệp

Theo The Times, nhiều chuyên gia phản gián cho biết “chiến tranh tình ái” chỉ là một phần trong chiến dịch thâm nhập giới công nghệ Mỹ.

Các nguồn tin tiết lộ rằng Trung Quốc còn lợi dụng các cuộc thi khởi nghiệp để đánh cắp kế hoạch kinh doanh nhạy cảm và phá hoại các công ty công nghệ Mỹ. Tháng Hai năm nay, Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện Mỹ cảnh báo rằng trong 4 năm qua, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã tiến hành hơn 60 hoạt động gián điệp tại Mỹ, “và có thể đó chỉ là phần nổi của tảng băng”.

Một quan chức phản gián cấp cao của Mỹ cho biết, Trung Quốc và Nga ngày càng sử dụng người dân bình thường thay vì điệp viên chuyên nghiệp để tham gia các hoạt động này. “Chúng ta không còn truy đuổi điệp viên KGB trong khách sạn ở Đức nữa. Đặc biệt là Trung Quốc, họ đang huy động toàn xã hội để thâm nhập công nghệ và nhân tài của chúng ta.”

Một cựu quan chức phản gián khác tiết lộ, một phụ nữ Nga xinh đẹp từng kết hôn với nhân viên một công ty hàng không vũ trụ Mỹ. Cô từng được đào tạo tại “trường quyền lực mềm của Nga”, 10 năm sau xuất hiện tại Mỹ dưới danh nghĩa chuyên gia tiền điện tử và thâm nhập vào giới đổi mới công nghệ quốc phòng, trong khi chồng cô hoàn toàn không hay biết.

“Họ thường kết hôn, sinh con, rồi tiến hành thu thập tình báo suốt đời,” vị quan chức nói.

Ủy ban Đánh giá Trộm cắp Sở hữu Trí tuệ Mỹ ước tính việc đánh cắp bí mật thương mại gây thiệt hại lên tới 600 tỷ USD mỗi năm, trong đó Trung Quốc được xem là nguồn chính.

Vụ rò rỉ bí mật Tesla và chiến lược “rút tiền”

Năm 2023, Klaus Pflugbeil, cư trú tại Ninh Ba (Trung Quốc), bị kết án 24 tháng tù vì cố gắng bán tài liệu kỹ thuật của Tesla cho đặc vụ ngầm với giá 15 triệu USD; đồng phạm Shao Yilong vẫn đang bỏ trốn. Cả hai từng làm việc tại một công ty Canada được Tesla mua lại, sau đó dùng tài liệu đánh cắp để mở doanh nghiệp cạnh tranh tại Trung Quốc.

Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Matthew Olsen nhận định: “Hành động này đã trực tiếp mang lại lợi ích cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trong các ngành công nghiệp trọng yếu”.

Chính phủ Mỹ cũng cảnh báo các công ty khởi nghiệp phải cảnh giác với các cuộc thi quốc tế, trong đó một số yêu cầu nộp thông tin cá nhân và sở hữu trí tuệ, thậm chí chuyển tiền thưởng trực tiếp vào tài khoản cá nhân – làm dấy lên lo ngại an ninh.

Ông Mulvenon cho biết, các quỹ đầu tư được Trung Quốc hậu thuẫn thường sử dụng hình thức đầu tư để thâm nhập các công ty từng nhận tài trợ từ Bộ Quốc phòng Mỹ, qua đó tước đi khả năng đổi mới của Mỹ. “Đây là phiên bản mới của chiến lược ‘rút tiền’ của Trung Quốc,” ông nói.

Chủ tịch tổ chức Future Union, ông Andrew Kim, chỉ trích: “Dù đã nhiều lần bị phanh phui, các cuộc thi kiểu này vẫn tiếp diễn – thật đáng kinh ngạc.”

Chiến tranh kinh tế của Trung Quốc và khoảng trống giám sát

Cuộc điều tra của Thượng viện Mỹ phát hiện rằng trong giai đoạn 2023–2024, 6 trong số 25 công ty hàng đầu nhận tài trợ liên bang có liên hệ rõ ràng với Trung Quốc, nhưng vẫn nhận được gần 180 triệu USD vốn hỗ trợ.

Học giả nghiên cứu an ninh Jeff Stoff nhận xét: “Người Trung Quốc rất hiểu hệ thống của chúng ta, và họ biết cách hoạt động trong các kẽ hở”.

Ông cảnh báo rằng cơ quan phản gián Mỹ đang “nỗ lực bắt kịp” nhưng giám sát và hành động vẫn chưa đủ. “Trung Quốc đang nhắm đến các công ty khởi nghiệp, các tổ chức học thuật và dự án nghiên cứu quốc phòng của chúng ta, trong khi chúng ta thậm chí còn chưa thật sự bước vào cuộc chiến.”

Cảnh báo từ cựu ‘nữ gián điệp tình ái’ Nga

New York Post cũng đưa tin rằng Aliia Roza, cựu “nữ gián điệp tình ái” của Nga, đã cảnh báo Thung lũng Silicon rằng giới tinh hoa công nghệ thường là mục tiêu của các âm mưu tình cảm.

Sau khi đào tẩu, Roza cho biết cô đã được huấn luyện từ khi còn thiếu niên, học cách thao túng cảm xúc của mục tiêu. Cô giải thích rằng điệp viên sẽ xuất hiện 7 lần trong đời sống của mục tiêu để xây dựng lòng tin, sau đó tiến hành “oanh tạc tình yêu” và tạo dựng uy tín thông qua các mối quan hệ xã hội giả mạo. Nếu không đạt được thông tin, họ sẽ dùng cách “mất liên lạc” để uy hiếp tâm lý nạn nhân.

“Nhiều người đàn ông trong giới công nghệ rất thông minh, nhưng lại cực kỳ yếu đuối trong các mối quan hệ,” Roza nói, đồng thời chỉ ra rằng những người đàn ông độc thân đặc biệt dễ trở thành mục tiêu.

Hiện Roza đang sống tại Mỹ, sau khi nhận thẻ xanh, cô công khai câu chuyện của mình và nỗ lực giáo dục cộng đồng về nhận diện thao túng tâm lý. “Sứ mệnh của tôi là giúp mọi người học cách phòng tránh sự thao túng cảm xúc,” cô nói.

Roza đang hợp tác với tác giả sách bán chạy Neil Strauss để sản xuất podcast “To Die For”, nhằm phơi bày thế giới ngầm của “gián điệp tình ái”.

“Giáo dục chính là cách ngăn chặn vấn đề,” Roza nói. Cô khuyến nghị giới công nghệ giữ cảnh giác, tiến triển chậm trong các mối quan hệ, xác minh danh tính ngoài đời thực, và từ chối mọi yêu cầu liên quan đến bí mật hoặc mang tính khẩn cấp.