TT. Obama giảm án cho người làm rò rỉ tài liệu quân sự tuyệt mật

Nhà Trắng hôm 17/1 thông báo Tổng thống Barack Obama sẽ giảm gần hết án tù 35 năm cho một cựu chuyên gia tình báo Mỹ bị tuyên án tội rò rỉ tài liệu quân sự tuyệt mật cho trang web Wikileaks. 

Đại diện Nhà Trắng cho biết Chelsea Manning là một trong 209 tù nhân được ông Obama giảm án hôm qua. Tổng thống Mỹ cũng đang chuẩn bị đặc xá cho 64 người, trong đó có tướng nghỉ hưu James Cartwright, người bị kết tội khai man trong một cuộc điều tra về thông tin mật.

Tù nhân Manning mới thực hiện được 6 năm tù trong án phạt 35 năm tại nhà tù quân sự Fort Leavenworth vì tội để lộ tài liệu tuyệt mật của chính phủ và quân đội cho trang web giải mật Wikileaks. Đây được xem là một trong những tiết lộ lớn nhất của website này, làm chấn động hệ thống tình báo và chính phủ Hoa Kỳ năm 2010.

Nhờ quyết định đặc xá của ông Obama, bà sẽ được phóng thích vào ngày 17/5 tới.

Manning thừa nhận đã rò rỉ tài liệu cho Wikileaks, viện dẫn lý do là để loan báo cho công chúng về hậu quả của cuộc chiến của Mỹ tại Iraq. Theo luật sư của Manning, bà đã cố tử tử 2 lần trong năm ngoái, được cho là vì tình trạng đối xử trong tù.

Bà bị quân đội Hoa Kỳ kết án 22 tội danh liên quan tới hành vi sở hữu và lan truyền trái phép hơn 700.000 tài liệu, video thuộc bí mật ngoại giao và quân sự. Trong những tài liệu này có video quay một chiếc trực thăng quân sự bắn chết 12 thường dân ở Baghdad năm 2007.

Manning cũng gửi cho Wikileaks những tin nhắn nhạy cảm của các nhà ngoại giao Mỹ, các đánh giá tình báo về tù nhân tại Guantanamo và các ghi chép về cuộc chiến của Mỹ tại Iraq và Afghanistan.

Vụ rò rỉ gây chấn động nước Mỹ và được coi là một sự sỉ nhục đối với đất nước, khiến chính phủ của ông Obama bắt đầu mạnh tay trấn áp các hành vi để lộ tài liệu nhà nước.

Tại phiên toà tuyên án năm 2013, Chelsea Manning đã nhận tội và xin lỗi vì “làm thương tổn” nước Mỹ. Bà nói rằng bà đã lầm tưởng rằng hành động của bà có thể “thay đổi thế giới theo hướng tốt đẹp hơn”.

Luật sư Chase Strangio đại diện cho Manning ủng hộ quyết định của Tổng thống, nói rằng việc này khá rõ ràng là để cứu mạng bà.

“Chúng ta đều thấy tốt hơn khi biết Manning sẽ bước ra khỏi nhà tù như một người phụ nữ tự do, cống hiến để làm thế giới trở nên tốt đẹp hơn và chiến đấu cho công lý của rất nhiều người“.

Nhưng chủ tịch Hạ Viện Paul Ryan thì gọi lệnh ân xá của ông Obama là một sự “sỉ nhục”.

“Chelsea Manning đã phản bội và đặt sinh mạng nước Mỹ vào tình trạng nguy hiểm, bà ta đã tiết lộ những điều thuộc bí mật cần được giữ kín nhất của đất nước. 

Tổng thống Obama đã đặt ra một tiền lệ nguy hiểm rằng những người gây nguy hại cho an ninh quốc gia không phải chịu trách nhiệm cho tội lỗi của mình“, ông Ryan nói trong một tuyên bố.

Thượng nghị sĩ thuộc Đảng Cộng hoà John McCain cũng cho rằng ông Obama đã phạm “một sai lầm chết người mà tôi cho rằng sẽ khuyến khích các hành vi gián điệp tiếp theo”. 

Theo Fox News, hai cựu sĩ quan tình báo Mỹ cho biết một lực lượng đặc nhiệm của CIA đã được hình thành để đánh giá tổn hại do tiết lộ của Manning gây ra.

Trong một bài blog, cố vấn Nhà Trắng Neil Eggleston cho biết tính cả vụ Manning thì ông Obama đã ân xá và giảm án cho tổng cộng 1.385 người, số lượng nhiều nhất trong bất kỳ một đời tổng thống Mỹ nào, và nhiều hơn 12 tổng thống trước đó gộp lại.

Nhận định về việc này, Eggleston viết:
“Chúng ta phải ghi nhớ rằng ân xá là một biện pháp đặc biệt, chỉ được sử dụng khi tổng thống kết luận rằng cá nhân đặc biệt đó đã chứng minh họ sẵn sàng trân trọng cơ hội thứ hai. 

Chỉ có Quốc hội có thể thực hiện cải cách rộng lớn cần thiết để đảm bảo trong dài hạn, hệ thống tư pháp hình sự của chúng ta vận hành công bằng và hiệu quả hơn, trong việc phục vụ an toàn công cộng“.

Dù vậy, theo một quan chức Nhà Trắng được Fox News dẫn lời nói rằng ông Obama được trông đợi sẽ tiếp tục ký lệnh ân xá trong vài ngày cuối cùng còn tại nhiệm sắp tới.

Trọng Đức

Xem thêm: