Chi sai và vượt 1.900 tỷ đồng: Bộ Kế hoạch & Đầu tư nói gì?

Bộ Kế hoạch & Đầu tư (KH&ĐT) vừa tổ chức họp báo trả lời về những sai phạm trong việc sắp xếp vốn cho hàng loạt dự án không có cơ sở và vượt quy định được đưa ra trong báo cáo của Kiểm toán Nhà nước.

Chiều ngày 30/5, ông Đào Quang Thu – Thứ trưởng Bộ KH&ĐT tổ chức buổi họp báo tại Hà Nội trả lời báo chí về các vấn đề liên quan đến việc “Bố trí kế hoạch vốn ngân sách Nhà nước năm 2015”.

Trong phần đánh giá về việc phân bổ và thực hiện kế hoạch vốn đầu tư nguồn NSNN, Báo cáo Tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2015 của Kiểm toán nhà nước cho thấy hàng loạt sai phạm của Bộ KH&ĐT:

• Chi 575,4 tỷ đồng cho 18 dự án không có cơ sở; vượt tỷ lệ hỗ trợ ngân sách Nhà nước 20 tỷ đồng; giao 332,47 tỷ đồng không đúng hoặc vượt tỷ lệ quy định; bố trí vốn đối ứng ODA vượt tỷ lệ quy định 2,75 tỷ đồng; phê duyệt cơ cấu vốn ngân sách Nhà nước trong tổng mức đầu tư vượt 1.004,9 tỷ đồng.

• Nhiều dự án mới khởi công không đảm bảo các điều kiện nhưng vẫn được Bộ sắp xếp vốn với tỷ lệ cao (khoảng 19,32% tổng số dự án được giao). Trong khi đó, 14 dự án hoàn thành bàn giao trước 31/12/2014 và 39 dự án dự kiến hoàn thành năm 2015 chưa được sắp xếp đủ kế hoạch vốn.

• Bộ KH&ĐT còn giao chi tiết kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách Nhà nước năm 2015 chậm và giao tới 11 lần trong đó có 10 lần giao sau ngày 31/12/2014, không đúng với quy định Luật Ngân sách Nhà nước năm 2002. Cùng với đó, đến ngày 25/1/2017, Bộ mới trình Chính phủ phương án điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài, chậm hơn so với ý kiến của Chính phủ tại Công văn số 499 ngày 12/10/2015.

Theo đó, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Chính phủ yêu cầu Bộ KH&ĐT kiểm điểm và xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc tự ý bố trí kế hoạch vốn cho 18 dự án không có cơ sở, đồng thời trình phương án điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư nước ngoài chậm.

Với những sai phạm được chỉ ra trong Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, Bộ KH&ĐT cho hay:

Về việc chi 575,4 tỷ cho 18 dự án không có cơ sở: Theo Bộ KH&ĐT, đây đều là những dự án do UBND các tỉnh và thành phố đề xuất bằng văn bản chứ không phải do chính Bộ đề xuất. Trong văn bản, các địa phương đều khẳng định các dự án này rất quan trọng và không thu xếp được vốn nên yêu cầu Bộ báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Sau đó, Bộ đã gửi 2 tờ trình và được Thủ tướng chấp nhận do vậy Bộ mới giao chi tiết kế hoạch vốn.

Về việc phê duyệt cơ cấu vốn ngân sách Nhà nước trong tổng mức đầu tư vượt 1.004,9 tỷ đồng: Bộ KH&ĐT giải thích cơ cấu và mức vốn ngân sách trung ương đầu tư của các dự án này do UBND tỉnh, thành phố phê duyệt tại các quyết định đầu tư của từng dự án. Mức vốn ngân sách trung ương hỗ trợ bố trí cho từng dự án căn cứ vào Quyết định số 60 của Thủ tướng. Theo đó, Bộ cho rằng đã thực hiện đúng theo Quyết định trên.

Về 14 dự án hoàn thành bàn giao trước ngày 31/12/2014 và 39 dự án dự kiến hoàn thành năm 2015 chưa được sắp xếp đủ kế hoạch vốn: Bộ giải thích do trong quá trình thực hiện, các dự án này đã tiết kiệm ở giai đoạn đấu thầu; điều chỉnh biện pháp thi công,… Một số dự án địa phương cam kết sắp xếp bằng các nguồn lực hợp pháp khác hoặc thực hiện dự án đến điểm dừng kỹ thuật, vì thế việc đề xuất của địa phương là hợp lý trong bối cảnh ngân sách Nhà nước khó khăn.

Về việc giao chi tiết kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách Nhà nước năm 2015 còn chậm và giao tới 11 lần: Bộ thừa nhận vẫn còn lúng túng ở nhiều địa phương do năm 2015 là năm đầu tiên thực hiện Luật đầu tư công nên cần thực hiện rà soát, giao kế hoạch làm nhiều lần để tránh sai sót.

Về 12 dự án khởi công mới không đảm bảo các điều kiện như chưa tuân thủ quy định về tỷ lệ vốn tối thiểu: Bộ cho biết bên cạnh nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ, các địa phương cũng dự kiến bố trí ngân sách địa phương để đảm bảo đúng tỷ lệ vốn cho các dự án khởi công mới này.

Trao đổi về báo cáo trên, Thứ thưởng Đào Quang Thu cho hay: “Bên Kiểm toán Nhà nước có ý kiến của họ, Bộ cũng có ý kiến riêng”. Vì vậy, Bộ KH&ĐT đề xuất cần có một bên thứ ba đứng ra làm trọng tài cho vấn đề này.

Trần Tâm

Xem thêm: