Sự tuyệt chủng của hươu cao cổ có thể mang lại rất nhiều hậu quả nghiêm trọng cho hệ sinh thái. Đây là lần đầu tiên hươu cao cổ phải đối mặt với báo động tuyệt chủng trong lịch sử.
Hươu cao cổ là loài động vật quen thuộc với chúng ta đến nỗi khó có thể tưởng tượng một ngày nào đó chúng có thể biến mất. Tuy nhiên, trên thực tế, hiện nay hươu cao cổ Tây Phi, Kordofan và Nubian đã giảm 77% số lượng, chỉ còn lại 5.919 cá thể. Con số này rất đáng lo ngại vì đây là lần đầu tiên hươu cao cổ phải đối mặt với báo động tuyệt chủng trong lịch sử. Nhưng điều này có ý nghĩa thế nào đối với hành tinh của chúng ta? Hậu quả sẽ ra sao nếu hươu cao cổ thực sự biến mất khỏi thế giới tự nhiên?
Sự suy giảm quần thể hươu cao cổ xảy ra do sự kết hợp của nhiều yếu tố như mất môi trường sống, xung đột dân sự, nạn săn trộm và sự gia tăng dân số của con người. Khi quá trình đô thị hóa và hiện đại hóa phá vỡ môi trường sống tự nhiên thì hươu cao cổ trở thành nạn nhân là một hệ quả tất yếu. Hươu cao cổ cũng là miếng mồi ngon của những kẻ săn trộm và buôn bán thịt rừng.
Những kẻ săn trộm nhắm vào hươu cao cổ và các loài động vật hoang dã châu Phi có giá trị để kiếm lời vì các bộ phận cơ thể của chúng rất được ưa chuộng. Trong 30 năm qua, hơn 20.000 tác phẩm điêu khắc xương hươu cao cổ đã được nhập khẩu vào Hoa Kỳ mỗi ngày. Những thợ săn người Mỹ đến châu Phi để săn hươu cao cổ thường mang các bộ phận cơ thể của chúng về nước – đặc biệt là phần đầu và cổ – như một chiến lợi phẩm.
Vào năm 2017, một số tổ chức bảo tồn (như Humane Society) đã tuyên bố ý định kiện Cơ quan Cá và Động vật hoang dã Hoa Kỳ. Sau một cuộc khảo sát cho thấy hươu cao cổ đang bị đe dọa, họ tin rằng loài động vật này cần được bảo vệ theo Đạo luật về các loài có nguy cơ tuyệt chủng. Vào năm 2019, các viên chức liên bang về động vật hoang dã cho biết họ sẽ cân nhắc việc liệt kê hươu cao cổ là loài có nguy cơ tuyệt chủng sau 12 tháng xem xét.
Tuy nhiên, Safari Club International, một nhóm ủng hộ săn bắn, lập luận rằng việc chỉ định như vậy sẽ làm giảm lợi ích tài chính của thợ săn đối với hoạt động săn hươu cao cổ – từ đó khiến doanh thu và động lực tạo ra từ việc săn bắn bị giảm xuống.
Quần thể hươu cao cổ trên toàn thế giới đang bị suy giảm nghiêm trọng, với khoảng 110.000 cá thể còn lại trên toàn cầu. Từ những năm 1980 đến giờ, số lượng của hươu cao cổ đã bị giảm 30% và con số này sẽ tiếp tục tăng lên nếu xung quanh không có gì thay đổi. Các loài hươu quý thường xuyên bị nhắm đến hiện đã giảm 80% số lượng. Ví dụ, hươu cao cổ lưới ở miền bắc Kenya đã giảm 50%-80% kể từ những năm 1990.
Hươu cao cổ Tây Phi, Kordofan và Nubian ghi nhận mức giảm lớn nhất về quần thể từ trước đến nay, giảm từ 25.653 xuống còn 5.919 cá thể. Kể từ năm 1985, chúng đã bị giảm 77% số lượng – một con số thực sự tàn khốc. Hươu cao cổ lưới và Masai ở Tây Phi cũng đang bị đe dọa.
Nhưng tại sao không có loài hươu cao cổ nào trong số này được xếp chính thức vào danh sách nguy cấp? Nhiều nhóm môi trường và nhóm bảo tồn động vật đã đấu tranh và gây áp lực lên các quan chức liên bang để bảo vệ hươu cao cổ kể từ năm 2017 nhưng vẫn chưa nhận được câu trả lời thỏa đáng. Các quan chức tuyên bố sẽ thu thập ý kiến của công chúng cho đến đầu năm 2025 và sẽ đưa ra quyết định vào cuối năm.
Sự hiện diện của hươu cao cổ rất quan trọng đối với sự ổn định của hệ sinh thái ở Châu Phi. Nếu không có hươu cao cổ, các hệ sinh thái này sẽ phải trải qua những thay đổi đáng kể và có khả năng sụp đổ. Do chiều cao đáng kinh ngạc của mình, hươu cao cổ có thể tiêu thụ thảm thực vật mà các loài động vật khác không thể tiếp cận.
Đổi lại, thực vật ở các tầng thấp hơn có thể phát triển, cung cấp thức ăn cho các loài động vật nhỏ hơn. Hươu cao cổ cũng là một yếu tố không thể thiếu đối với sự sống còn của cây keo. Một số cây con của cây keo không thể nảy mầm thành công cho đến khi chúng đi qua hệ tiêu hóa của hươu cao cổ. Ngoài ra, chiều cao và thị lực sắc bén của hươu cao cổ còn giúp chúng phát hiện ra động vật ăn thịt và các mối đe dọa tiềm ẩn sớm hơn nhiều loài động vật khác. Nhờ vậy mà chúng có thể cảnh báo kịp thời cho các loài động vật hoang dã xung quanh.
Hiện tại trên thế giới có khoảng 46.300 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng và con số này vẫn không ngừng tăng lên. Trước khi bị tuyệt chủng thực sự, các loài sẽ được xếp vào thang phân loại như sau: Ít quan tâm nhất (LC), Gần bị đe dọa (NT), Dễ bị tổn thương (VU), Nguy cấp (EN), Cực kỳ nguy cấp (CR), Tuyệt chủng trong tự nhiên (EW) và Tuyệt chủng (EX).
Dưới đây là những loài đang được xếp ở mức cực kỳ nguy cấp và đứng bên bờ vực tuyệt chủng.
Voi rừng châu Phi: ít hơn 30.000 cá thể
Tê giác đen: khoảng 6.195 cá thể
Báo Amur: khoảng 100 cá thể
Rùa Hawksbill: khoảng 700 con cái làm tổ còn lại trên toàn thế giới
Đười ươi Borneo: khoảng 1.500 cá thể
Saola: không quá 750 cá thể
Cá vaquita: khoảng 6-8 cá thể trên thế giới
Gorilla Cross River: ít hơn 300 cá thể
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden đã…
Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ đến Washington D.C vào tối thứ Bảy (18/1,…
Nếu nói một người xuất chúng có điều gì là đặc biệt nhất, thì chính…
Nước mắm hồi đó đựng trong những tĩn sành, giống như trái bưởi cắt phẳng…
Hồ Sĩ Dương làm quan đầu triều, đóng góp lớn cho Giang Sơn Xã Tắc…
Hội họa Trung Hoa thời xưa chẳng những có lịch sử lâu đời mà còn…