Bạn muốn cải thiện chức năng não? Hãy ăn nhiều chất xơ

Một nghiên cứu mới được công bố cho thấy bạn có thể ngăn ngừa chứng mất trí nhớ bằng cách ăn chất xơ và phát triển hệ vi sinh vật khỏe mạnh.

Bạn có thường xuyên bị “mất trí nhớ” không? Nếu đang gặp tình cảnh như vậy thì có lẽ nên bổ sung chất xơ vào chế độ ăn uống.

Theo một nghiên cứu mới đây, bổ sung chất xơ hàng ngày có thể giúp cải thiện chức năng não ở người lớn trên 60 tuổi chỉ trong 12 tuần.

Kết quả của một thử nghiệm ngẫu nhiên, có đối chứng giả dược được công bố trên tạp chí Nature Communications cho thấy bổ sung chất xơ prebiotic là một cách hiệu quả và tiết kiệm giúp cải thiện chức năng não (sự suy giảm chức năng này có liên quan đến bệnh Alzheimer).

Theo Hiệp hội Alzheimer, hiện có hơn 6 triệu người ở Mỹ đang phải sống chung với bệnh Alzheimer. Con số này được dự đoán sẽ tăng lên gần 13 triệu vào năm 2050. Gần một phần ba người cao tuổi ở Mỹ qua đời vì bệnh Alzheimer hoặc một dạng bệnh mất trí nhớ khác – nghĩa là căn bệnh này đang cướp đi sinh mạng của nhiều người hơn cả bệnh ung thư vú và tuyến tiền liệt cộng lại. Vào cuối năm 2023, căn bệnh này đã khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại 345 tỷ USD.

Trong nghiên cứu mù đôi này, các nhà nghiên cứu từ King’s College London ở Vương quốc Anh đã tiến hành quan sát trên 36 cặp sinh đôi trên 60 tuổi. Độ tuổi trung bình của những người tham gia là 73 với 78% là nữ. Trong mỗi cặp song sinh, một người sẽ được bổ sung 7,5 gam prebiotic hàng ngày trong 12 tuần, còn người còn lại sử dụng giả dược. Ngoài ra, họ còn được tham gia các hoạt động giúp tăng sức đề kháng và ăn thực phẩm bổ sung protein để cơ phát triển tốt hơn.

Mặc dù chất bổ sung prebiotic không giúp cải thiện chức năng hoặc sức mạnh cơ bắp nhưng nó đã làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột của những người dùng nó. Đặc biệt, lượng vi khuẩn có lợi (như Bifidobacteria) đã tăng lên đáng kể. Các nhà khoa học tin rằng Bifidobacteria là một trong những vi khuẩn đầu tiên sinh sống trong đường tiêu hóa của con người. Bifidobacteria cũng được cho là có lợi cho sức khỏe tim mạch của con người nhờ khả năng trao đổi chất, ví dụ như giúp làm giảm căng thẳng oxy hóa, điều chỉnh quá trình chuyển hóa cholesterol và tăng cường khả năng miễn dịch.

Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng “ngày càng có nhiều bằng chứng ủng hộ khái niệm trục ruột-não”, nghĩa là các thành phần trong ruột có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến mức độ hoạt động của tâm trí. Đặc biệt, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng Bifidobacteria có thể gây tác động tích cực đến nhận thức nhưng cũng vẫn cần nghiên cứu thêm.

Bên cạnh đó, những người bổ sung chất xơ cũng nhận được kết quả tốt hơn trong bài kiểm tra Paired Associates Learning – một bài kiểm tra y tế tiêu chuẩn nhằm đánh giá trí nhớ thị giác và khả năng học tập kiến thức mới, đồng thời cũng được sử dụng để phát hiện các dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer.

Theo các nhà nghiên cứu, các biện pháp giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột hiện nay có giả cả hợp lý mà vẫn mang lại hiệu quả khá tốt cho nhóm dân số già đang bị suy giảm nhận thức. Ví dụ như bổ sung chất xơ prebiotic được bán rất phổ biến ở hiệu thuốc và siêu thị.

Thêm các loại thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn hàng ngày cũng là một cách đơn giản và tiết kiệm giúp bạn giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Theo một nghiên cứu của Nhật Bản trên khoảng 3.700 người trưởng thành trong độ tuổi từ 40 đến 64 năm 2022, những người ăn nhiều chất xơ nhất được ghi nhận là có tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ thấp nhất. Những người ăn ít chất xơ hàng ngày nhất – trung bình 8 gam mỗi ngày – có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao nhất.

Hướng dẫn chế độ ăn uống giai đoạn 2020-2025 của Mỹ khuyến nghị phụ nữ trưởng thành nên tiêu thụ từ 22 đến 28 gam chất xơ mỗi ngày, nam giới trưởng thành nên tiêu thụ từ 28 đến 34 gam mỗi ngày, tùy thuộc vào độ tuổi. Theo hướng dẫn, hơn 90% phụ nữ và 97% nam giới ở Mỹ hiện đang không nạp đủ lượng chất xơ khuyến nghị hàng ngày. Chất xơ có thể được tìm thấy tự nhiên trong bơ, yến mạch, quả mọng, atisô, đậu, đậu lăng, quinoa, bỏng ngô, hạnh nhân, hạt chia, quả hồ trăn, hạt hướng dương và sô cô la đen.