Phát hiện trong cơ thể dơi tại Vân Nam có virus có khả năng gây chết người

Các nhà khoa học đã phát hiện 20 chủng virus chưa từng biết đến trong cơ thể dơi ở tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Trong đó 2 loại có liên hệ mật thiết với virus Nipah và virus Hendra có khả năng gây chết người. Phát hiện này một lần nữa làm dấy lên lo ngại về nguy cơ virus lây từ động vật sang người.

Nghiên cứu này được công bố hôm thứ Ba (24/6) trên tạp chí PLOS Pathogens. Kết quả nhấn mạnh rằng con người vẫn còn nhiều điều chưa biết về các vi sinh vật mà dơi mang theo, loài vật được coi là vật chủ tự nhiên của một số mầm bệnh nguy hiểm nhất thế giới.

Các nhà khoa học Trung Quốc và Úc đã bắt những con dơi ăn quả gần các vườn ở vùng nông thôn Vân Nam, và phát hiện virus có liên hệ với virus Nipah và Hendra trong cơ thể chúng. Họ cho biết ở những nơi như vậy, con người và vật nuôi có nguy cơ tiếp xúc với động vật hoang dã cao hơn.

Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học Trung Quốc và Đại học Sydney. Khi kiểm tra thận của 142 con dơi được thu thập trong 4 năm tại Vân Nam, họ xác định được tổng cộng 22 chủng virus, trong đó 20 chủng chưa từng được ghi nhận trước đây.

Trong số đó có virus Nipah và Hendra có thể gây viêm não và bệnh đường hô hấp nghiêm trọng ở người, với tỷ lệ tử vong lên đến 75%.

Virus Nipah và Hendra đều thuộc họ Henipavirus.

Nhóm nghiên cứu cũng báo cáo về 2 loài vi khuẩn mới và 1 loại ký sinh trùng chưa từng được biết đến. Trước đây, hầu hết nghiên cứu về virus dơi tập trung vào phân của chúng, nhưng lần này các nhà khoa học đã quan sát mô thận. Trước đây nghiên cứu về nước tiểu của dơi còn rất hạn chế, dù đây có thể là con đường lây nhiễm quan trọng.

Hai loại virus chết người mới này được phát hiện trong cơ thể dơi ăn quả sống gần khu vực nông nghiệp. Ở những nơi như vậy, nước tiểu của dơi có thể làm ô nhiễm trái cây được con người hoặc vật nuôi tiêu thụ.

Tác giả nghiên cứu viết rằng những phát hiện này nhấn mạnh mối đe dọa nghiêm trọng từ các bệnh lây truyền từ động vật sang người, đồng thời cho biết thêm rằng cần đặc biệt quan tâm đến khả năng các virus này có thể lây sang người hoặc gia súc.

Dù có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng, một tác giả liên lạc của nghiên cứu này từ chối tiết lộ thêm chi tiết, khi nói với Bloomberg qua email rằng chủ đề này có tính chính trị cao và khá nhạy cảm.

Các chuyên gia cho rằng phát hiện này có ý nghĩa về mặt khoa học, dù hiện tại còn quá sớm để đánh giá mức độ nguy hiểm của các virus mới này.

Giáo sư Vương Lâm Phát (Linfa Wang), thuộc chương trình nghiên cứu bệnh truyền nhiễm mới nổi của Học viện Y khoa Duke-NUS (Singapore), nói với Bloomberg rằng phát hiện này về cơ bản càng xác nhận thêm sự đa dạng của virus dơi, đặc biệt là nhóm Henipavirus.

“Tôi đánh giá rằng chúng ta cần theo dõi chặt chẽ, nhưng hiện tại chưa cần quá lo lắng,” ông nói.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ cho biết hiện chưa có phương pháp điều trị kháng virus đặc hiệu đối với Henipavirus. Việc điều trị chủ yếu dựa vào chăm sóc hỗ trợ và kiểm soát biến chứng.