Mỹ và Anh thảo luận về đèn xanh cho Ukraine dùng vũ khí tầm xa tấn công Nga

Gặp mặt tại Kiev hôm Thứ Tư với tổng thống Ukraine, ngoại trưởng Mỹ và Anh thông báo vấn đề dùng vũ khí tầm xa bắn vào lãnh thổ Nga sẽ được truyền đạt tới Mỹ và Anh để xin phép, và tái khẳng định cam kết “từ những ngày đầu tiên” cho chiến tranh Ukraine chống lại điều mà phương Tây gọi là “chủ nghĩa đế quốc” của Tổng thống Nga Putin.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken công bố Mỹ hỗ trợ thêm hơn 700 triệu USD cho Ukraine, trong khi ngoại trưởng Anh David Lammy cho biết Anh sẽ cung cấp thêm 600 triệu bảng Anh (781 triệu USD).

Hôm 11/9/2024, ngoại trưởng Mỹ nói rằng các ngoài các chủ đề khác thì các nhà ngoại giao Mỹ và Anh đã nghe Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hối thúc phương Tây cho phép ông ta dùng vũ khí tầm xa, trong đó có hệ thống ATACMS của Mỹ và Storm Shadows của Anh, để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

“Tôi sẽ đưa [nội dung] thảo luận này về Washington để báo cáo cho tổng thống [Mỹ] về những gì tôi được nghe,” ngoại trưởng Blinken nói với các phóng viên, và có ý rằng người đồng cấp của ông, ngoại trưởng Anh Lammy, tương tự, cũng sẽ về báo cáo với lãnh đạo của mình, thủ tướng Anh.

The Guardian (Anh) đưa tin, ông Bliken tuyên bố rằng “từ những ngày đầu tiên” Mỹ đã sẵn sàng điều chỉnh chính sách của mình sao cho phù hợp với diễn biến ở chiến tranh Ukraine.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy,” ông tái khẳng định cam kết này.

Aleksey Pushkov, thượng nghị sỹ Nga, cho rằng cách đưa tin của phương Tây và biểu hiện của Mỹ và Anh cho thấy phương Tây, đứng đầu bởi Mỹ, đã bật đèn xanh để chính quyền mà họ hậu thuẫn ở Kiev có thể dùng vũ khí tầm xa tấn công vào sâu lãnh thổ tổ quốc Nga của ông.

“Quyết định tấn công vào lãnh thổ Nga hiển nhiên đã đang lên khung rồi,” ông Pushkov viết trên Telegram. “Đã có quá nhiều cuộc trao đổi và ẩn ý [được công bố ra] đến mức không thể đảo ngược được nữa. Cứ cho rằng nó còn chưa được quyết định, thì có lẽ chỉ là vấn đề trong những ngày tới. Tiết lộ trên The Guardian không ngẫu nhiên đâu. [Họ] đang chuẩn bị cho dư luận công chúng.”

The Guardian (Anh) viết rõ rằng một số nguồn tin từ nội các chính phủ đã tiết lộ cho tờ báo biết, rằng kỳ thực quyết định đèn xanh cho Kiev là đã có rồi, chỉ là chưa định công bố mà thôi.

Mới trước đó 1 hôm, ông Bliken đã lên tiếng phản đối Iran, theo điều mà báo chí của Mỹ, Tạp chí Phố Wall và CNN đưa tin theo nguồn tin là quan chức Mỹ giấu tên, cáo buộc rằng Iran đã gửi tên lửa (missles) cho Nga, cáo buộc mà Iran cực lực phủ nhận, và Nga gọi là “vô căn cứ.”

Người đồng cấp của ông, ngoại trưởng Lammy nhấn mạnh rằng đó là “leo thang [chiến tranh] một cách đáng kể và nguy hiểm.”

“Phe leo thang [chiến tranh] ở đây chính là Putin. Putin đã đẩy chiến tran lên bằng cách nhận các tên lửa từ Iran,” ông Lammy khẳng định rằng chính là Nga chứ không phải NATO là phe đang đẩy chiến tranh ở Ukraine lên bậc thang cao hơn.

“Chúng ta đang chứng kiến một trục [liên minh] gồm Nga, Iran, và Bắc Triều Tiên,” ông Lammy tuyên bố, và cảnh báo rằng Trung Quốc đừng “tự nhảy vào cái chỗ” mà ông miêu tả là “một nhóm những quả lựu đạn,” theo cách mà The Guardian đưa tin.

Cũng trong lần gặp mặt này, luận điểm mà phương Tây đã nhắc lại nhiều lần về nguyên nhân chiến tranh Ukraine, lại được nhắc lại một lần nữa.

“Đây là chủ nghĩa đế quốc,” ngoại trưởng Lammy nói, đề cập về việc Tổng thống Nga Vladimir Putin đã làm khi ông Putin tuyên bố rằng ông quyết định mở “hoạt động quân sự đặc biệt” hồi cuối tháng 2/2022, với lý do phương Tây phá vỡ hòa ước Minsk, vứt bỏ hứa hẹn NATO không mở rộng về phía Đông, từ đó uy hiếp an ninh Liên bang Nga.

Tổng thống Ukraine Zelensky dự định sẽ tới Mỹ cuối tháng này, để báo cáo về “kế hoạch chiến thắng”. Theo The Guardian, Zelensky nói rằng người Mỹ nên “tin tưởng chúng tôi hơn nữa” và các đồng minh đừng có sợ Nga sẽ dùng vũ khí hạt nhân. Theo ông Zelensky, “Chúng ta phải đáp trả. Chúng nó không hiểu gì đâu ngoài bạo lực.”

Theo thông điệp trên X, mà The Guardian chỉ ra, ngoại trưởng Anh Lammy nói rằng “Chúng ta nhất định phải sát cánh cùng nhau đối kháng chủ nghĩa đế quốc của Vladimir Putin.”

Theo Reuters, phía Nga vẫn tiếp tục tiến chậm nhưng vững chắc ở chiến tuyến phía Đông Ukraine, trong khi đó phe Kiev không có báo cáo về thắng lợi nào đáng kể ở chiến trường kể từ sau một số báo cáo thành tích trước đó. Cuối tháng này, khi tới Mỹ trình bày về “kế hoạch chiến thắng”, ông Zelensky sẽ nói về cách mà chiến tranh Ukraine sẽ kết thúc như thế nào, Reuters bình luận, trong bối cảnh nhiệm kỳ của đương nhiệm tổng thống Mỹ sắp kết thúc trong vài tháng tới.

Còi báo động tựa như sắp có không kích bằng tên lửa đạn đạo đã vang lên trước và sau cuộc họ báo của các ngoại trưởng Mỹ và Anh ở Kiev, nhưng như Reuters chỉ ra, không có bất kỳ báo cáo nào về không kích bằng tên lửa đạn đạo hay gì đó tương tự của Nga trong thời gian đó. Lễ đặt vòng hoa theo lịch dự kiến vì thế mà đã bị hủy ngang.

Nhật Tân (theo The Guardian và Reuters)