Mỹ tiếp tục sửa đổi hạn chế xuất khẩu chip sang Trung Quốc

Chính phủ Mỹ đã sửa đổi các quy định vào thứ Sáu (29/3) để gây khó khăn hơn cho Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) trong việc có được chip trí tuệ nhân tạo (AI) và công cụ sản xuất chip của Mỹ. Đây là động thái mới nhất xuất phát từ lo ngại về an ninh quốc gia và ngăn chặn ĐCSTQ sử dụng công nghệ của Mỹ để phát triển sức mạnh quân sự và khả năng giám sát.

Các quy định xuất khẩu được ban hành vào tháng Mười năm ngoái nhằm ngăn chặn xuất khẩu sang Trung Quốc các loại chip trí tuệ nhân tạo tiên tiến hơn do Nvidia thiết kế, và sau đó một số ‘gã khổng lồ’ công nghệ khác cũng đối mặt với lệnh cấm xuất khẩu những loại chip tương tự.

Các quốc gia bị hạn chế này còn bao gồm Iran và Nga, trong khi các nhà sản xuất chip Trung Quốc Moore Thread và Biren bị đưa vào danh sách đen.

Reuters đưa tin, quy định mới ban hành hôm thứ Sáu dài 166 trang và sẽ có hiệu lực vào thứ Năm tuần sau (ngày 4/4). Trong các quy định mới, Chính phủ Mỹ làm rõ rằng các hạn chế xuất khẩu chip sang Trung Quốc hiện cũng áp dụng cho máy tính xách tay có chứa các chip đó. Động thái này đánh dấu một biện pháp ​​quan trọng.

Bộ Thương mại, cơ quan giám sát các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, cho biết họ có kế hoạch tiếp tục cập nhật các hạn chế đối với xuất khẩu công nghệ sang Trung Quốc để tăng cường và điều chỉnh các biện pháp này. Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo trước đó đã từng đề cập rằng các quy định sẽ được cập nhật “ít nhất hàng năm”.

Cục Công nghiệp và An ninh (BIS) thuộc Bộ Thương mại Mỹ trước đó cho biết họ sẽ hạn chế việc Trung Quốc mua các chip bán dẫn này để sử dụng trong “sản xuất các hệ thống quân sự tiên tiến bao gồm vũ khí hủy diệt hàng loạt” và “vi phạm nhân quyền”. Điều này nhất trí với phương pháp Mỹ xem xét nghiêm ngặt việc xuất khẩu chip sang Trung Quốc.

Mặt khác, Thượng Hải gần đây tiết lộ kế hoạch thành lập quỹ 100 tỷ nhân dân tệ (tương đương 13,8 tỷ USD) để tập trung vào các công nghệ quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế, bao gồm hỗ trợ các công ty khởi nghiệp trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, khi những ‘gã khổng lồ’ về trí tuệ nhân tạo như Nvidia và AMD phải đối mặt với lệnh cấm xuất khẩu chip trí tuệ nhân tạo cao cấp, việc phát triển những công nghệ như vậy của ĐCSTQ đã gặp trở ngại.

Chính phủ Mỹ đã cấm xuất khẩu chip trí tuệ nhân tạo trong tình huống có giấy phép phù hợp, Nvidia và đối thủ của họ là AMD nhanh chóng ngừng xuất khẩu, khiến cho ĐCSTQ gặp trở ngại. Tuy nhiên, các báo cáo chỉ ra rằng bất chấp những lệnh cấm này, quân đội ĐCSTQ vẫn mua chip Nvidia, đặc biệt là chip A100 và chip H100 mạnh hơn. Điều này làm dấy lên mối lo ngại nghiêm trọng về những thách thức mà Mỹ phải đối mặt trong việc cắt đứt hoàn toàn khả năng tiếp cận chip trí tuệ nhân tạo tiên tiến của ĐCSTQ.

Đồng thời, cùng với việc NVIDIA mới ra mắt chip Blackwell, con chip trí tuệ nhân tạo mạnh nhất cho đến nay, tại hội nghị GTC (Hội nghị Công nghệ GPU), cũng làm dấy lên mối lo ngại rằng quân đội ĐCSTQ có thể có được những con chip trí tuệ nhân tạo này.

Các quan chức Mỹ đã lập danh sách các nhà máy sản xuất chip tiên tiến của Trung Quốc bị cấm nhận công nghệ của Mỹ để giúp các công ty dễ dàng tuân thủ các lệnh trừng phạt hơn. Theo những người quen thuộc với vấn đề này đã nói chuyện với Reuters, danh sách này có thể sẽ được công bố trong những tháng tới.

Tháng trước, Bộ Thương mại Mỹ đã đình chỉ giấy phép của hàng chục nhà cung cấp Mỹ bán vật liệu và linh kiện sản xuất chip trị giá hàng triệu đô la cho các nhà máy hiện đại của SMIC.

Mỹ cũng đã yêu cầu các công ty ở các nước đồng minh ngừng cung cấp một số công cụ sản xuất chip cho khách hàng Trung Quốc. Ông Alan Estevez, Thứ trưởng Bộ Công nghiệp và An ninh kiêm và là người phụ trách Phòng Kiểm soát Xuất khẩu tại Bộ Thương mại Mỹ, nói với giới truyền thông ở Washington DC. hôm thứ Tư (27/3) rằng ông đang làm việc với các đồng minh của Mỹ để “xác định xem việc sửa chữa [các quy định kiểm soát xuất khẩu] nào là quan trọng, sửa chữa nào không?”

Ông nói: “Chúng tôi đang thúc đẩy không cung cấp dịch vụ cho những thành phần quan trọng này (cho các công ty Trung Quốc), vì vậy chúng tôi đang thảo luận với các đồng minh của mình”.

Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu được mở rộng gần đây khiến các công ty Mỹ gặp khó khăn trong việc tiếp tục bảo trì các công cụ mà các công ty Trung Quốc đã mua trước khi có lệnh trừng phạt. Nhưng những quy định này không áp dụng cho các công ty Hà Lan và Nhật Bản.

Mỹ cũng đã kêu gọi cả hai nước trên thắt chặt các hạn chế xuất khẩu.

Cùng với cuộc chiến về chip trí tuệ nhân tạo giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gia tăng, Mỹ cũng đang chuyển sang đồng minh phía nam Mexico để tăng cường nỗ lực sản xuất chip của mình.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết hôm thứ Năm (ngày 28/3) rằng họ đang làm việc với Chính phủ Mexico để xác định các cơ hội mở rộng và đa dạng hóa hoạt động phát triển chip. Sự hợp tác này sẽ được hỗ trợ bởi quỹ Đổi mới và An ninh Công nghệ Quốc tế (ITSI) của Bộ Ngoại giao Mỹ, xuất phát từ Đạo luật Khoa học và CHIPS được chính quyền Biden thông qua vào năm 2022.