Kiến nghị Thủ tướng bảo vệ nước mắm truyền thống

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) và các hiệp hội nước mắm truyền thống vừa có văn bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý các thiệt hại và thực hiện các giải pháp bảo vệ ngành sản xuất nước mắm truyền thống sau công bố của Vinastas.

Ngày 20/10, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đã chủ trì buổi họp với các hiệp hội nước mắm truyền thống địa phương trên toàn quốc, cùng với sự hỗ trợ của các chuyên gia về an toàn thực phẩm, đã có Bản Kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị xử lý, ngăn ngừa những hành động gây thiệt hại đến ngành sản xuất nước mắm truyền thống của Việt Nam.

Dưới sự chủ trì của VASEP, các Hiệp hội sản xuất nước mắm truyền thống bao gồm: Hội Nước mắm Phú Quốc, Hội Nước mắm Phan Thiết, Hội Nước mắm Nha Trang, Hội Lương thực Thực phẩm TP.HCM cùng một số doanh nghiệp sản xuất nước mắm miền Bắc đã họp để đánh giá thiệt hại của ngành sản xuất nước mắm truyền thống Việt Nam và thống nhất những giải pháp để bảo vệ và phát triển nước mắm truyền thống.

Các Hiệp hội tham gia cuộc họp đã thống nhất gửi Bản Kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng các bộ: Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT, Bộ Công thương, Bộ Công an và Bộ TT-TT.

Nước mắm truyền thống Việt Nam đứng trước nguy cơ bị người tiêu dùng chối bỏ

Theo nội dung Bản Kiến nghị, nước mắm là sản phẩm truyền thống, là quốc hồn, quốc túy của Việt Nam, gắn liền với cuộc sống của người dân Việt Nam, được tiêu dùng rộng rãi từ hàng trăm năm nay. Mỗi năm, người tiêu dùng Việt tiêu thụ khoảng 200 triệu lít nước mắm, trong đó 50 triệu lít là nước mắm nguyên chất (nước mắm truyền thống). Từ khi hội nhập vào kinh tế thế giới, một số nhãn hàng nước mắm truyền thống đã xuất khẩu đến nhiều nước.

Tuy nhiên, ngày 17/10/2016, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) đã công bố kết quả trong đợt khảo sát nước mắm trên toàn quốc và kết luận 101/150 mẫu nước mắm được khảo sát (chiếm 67,33%) không đạt quy định về hàm lượng asen tổng (thạch tín) cho phép có trong sản phẩm nước chấm tối đa là 1.0mg/l theo quy định của Bộ Y tế.

Công bố này của Vinastas đã gây nhầm lần giữa asen hữu cơ – luôn có mặt trong cá biển, không độc và asen vô cơ rất độc. Các Hiệp hội cho rằng, nội dung công bố trên không những không phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về nồng độ asen trong thực phẩm nói chung, trong nước chấm nói riêng mà còn không phù hợp với QCVN 8-2:2011/BYT, trong đó hàm lượng asen – được hiểu là vô cơ, trong nước chấm là 1 mg/l.

Cũng theo công bố của Vinastas, các mẫu nước mắm có độ đạm càng cao thì hàm lượng asen càng tăng, cụ thể có 95,65% số mẫu khảo sát có độ đạm từ 40 đều có hàm lượng asen vượt ngưỡng quy định.

Phản ứng trước kết luận này, các Hiệp hội cho rằng, tuyên bố một cách chung chung asen là chất cực độc đã làm cho người tiêu dùng rất hoang mang, có nhiều dấu hiệu cho thấy người tiêu dùng đang chối bỏ nước mắm truyền thống, một vài siêu thị, cửa hàng bán lẻ đã thông báo tạm dừng mua nước mắm truyền thống.

Theo các Hiệp hội, nếu sự việc không được xử lý kịp thời thì chắc chắn sẽ tác động không nhỏ đến ngành khai thác cá biển. Điều này cũng ảnh hưởng đến uy tín và sự sống còn của các nhà sản xuất nước mắm truyền thống.

Các Hiệp hội cũng cho biết, mặc dù Vinastas không công khai danh sách các nhãn hàng nước mắm có dư lượng asen, nhưng ngay hôm sau, danh sách này đã được phát tán rộng rãi trên mạng xã hội, cùng với đó còn có hiện tượng danh sách này được nhân viên của một số nhà sản xuất nước mắm công nghiệp đi phát trực tiếp cho người tiêu dùng tại các chợ truyền thống và cửa hàng bán lẻ. Nội dung quảng cáo của doanh nghiệp sản xuất nước mắm công nghiệp xuất hiện trên một số báo ghi không đúng quy định về asen tại QCVN 8-2:2011/BYT.

>> ‘Tự kiểm nghiệm nước mắm rồi lên diễn đàn công bố là không được phép’

Kiến nghị những giải pháp bảo vệ nước mắm truyền thống

Trước những thiệt hại đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống do công bố của Vinastas gây ra, các Hiệp hội đã thống nhất gửi văn bản Kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ.

Theo đó, các Hiệp hội kiến nghị tiến hành kiểm tra, đánh giá mức độ thiệt hại do công bố trên, từ đó có biện pháp xử lý phù hợp để không tiếp tục xảy ra trường hợp tương tự; Kiến nghị kiểm tra và xử phạt hành vi phát tán trái phép danh sách các nhãn hàng nước mắm có hàm lượng asen, thực chất là không gây hại theo quy định tại “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm của Bộ Y tế (QCVN 8-2:2011/BYT), nhưng gây hoang mang cho người tiêu dùng, xâm hại nghiêm trọng uy tín của nước mắm truyền thống, đồng thời xử lý những hành vi quảng cáo không đúng.

Các Hiệp hội cũng kiến nghị các Bộ liên quan công bố công khai trên thông tin đại chúng việc asen hữu cơ có mặt trong nước mắm không gây hại đến sức khỏe của người tiêu dùng, đồng thời làm rõ mức giới hạn ô nhiễm asen trong nước mắm tại QCVN 8-2:2011 là asen vô cơ.

Theo các Hiệp hội, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước mắm đang được Bộ Y tế soạn thảo từ năm 2012, đưa nhiều quy định về hóa chất phụ gia không phù hợp với nước mắm truyền thống, đến nay vẫn chưa được ban hành. Do đó, các Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng xem xét chuyển giao việc soạn thảo và ban hành quy chuẩn này sang Bộ NN&PTNT cho phù hợp với chuyên môn, đồng thời thúc đẩy việc ban hành nhanh chóng quy chuẩn kỹ thuật này.

Hải Linh

Xem thêm: