Sức Khỏe

Ráy tai có thể giúp phát hiện bệnh Parkinson

Một nghiên cứu thú vị mới đây phát hiện ráy tai có thể chứa đựng những manh mối quan trọng để phát hiện sớm bệnh Parkinson (PD). Các nhà khoa học đã tìm thấy sự khác biệt rõ rệt về bốn hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) trong dịch tiết ống tai giữa những người mắc PD và người khỏe mạnh. 

Ảnh minh họa: Shutterstock

Hành trình khám phá: từ bã nhờn đến ráy tai

Khởi đầu từ việc nghiên cứu VOCs trên da, nhóm nghiên cứu của Hao Dong (đến từ phòng thí nghiệm Chiết Giang, Trung Quốc) nhận thấy rằng ráy tai không chỉ dễ thu thập hơn mà còn giữ được sự ổn định hóa học tốt hơn. Bã nhờn trong ráy tai được bảo vệ khỏi các yếu tố môi trường, giúp duy trì tính toàn vẹn của các hợp chất tốt hơn so với bã nhờn trên bề mặt da, vốn dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường.

Các hợp chất  VOCs cụ thể được xác định là ethylbenzene, 4-ethyltoluene, pentanal và 2-pentadecyl-1,3-dioxolane.

Nghiên cứu đã phân tích các mẫu ráy tai từ 209 người tham gia (108 người mắc PD và số còn lại là nhóm đối chứng). Kết quả cho thấy một “dấu vân tay” VOCs độc đáo: người mắc PD có 196 VOCs khác biệt, trong khi nhóm không mắc bệnh có 168 VOCs trong ráy tai. Điều thú vị là không có hai cá nhân nào có hồ sơ VOCs hoàn toàn giống nhau.

Hướng đến tương lai chẩn đoán không xâm lấn

Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng những cải tiến tiếp theo của mô hình này có thể dẫn đến việc phát triển một giải pháp chẩn đoán PD mới, thậm chí là một thiết bị có thể sử dụng ngay tại giường bệnh. Theo Dong, nghiên cứu này đã củng cố thêm bằng chứng về tiềm năng của các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi do da tiết ra như là các dấu ấn sinh học cho bệnh Parkinson.

Tiến sĩ Ethan G. Brown, một chuyên gia thần kinh học không tham gia nghiên cứu, nhận định đây là một khám phá “gây chú ý”. Ông đánh giá cao lợi thế của một phương pháp chẩn đoán không xâm lấn, trái ngược với các phương pháp hiện hành thường phức tạp hơn. “Việc lấy mẫu từ ống tai sẽ đơn giản hơn rất nhiều cho việc sàng lọc trong phòng khám”, Tiến sĩ Brown nhận xét.

Mặc dù nghiên cứu này cung cấp những hiểu biết sâu sắc về sinh học của PD, Tiến sĩ Brown cũng đặt ra câu hỏi về các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả, như môi trường, chế độ ăn uống hay thuốc men. Ông cũng lưu ý rằng quy mô nghiên cứu còn nhỏ và cần được kiểm chứng trên các nhóm đối tượng lớn hơn, đa dạng hơn.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Brown vẫn giữ thái độ lạc quan: “Vẫn còn nhiều điều phải tìm hiểu, nhưng tôi tin rằng phương pháp này có thể giúp chúng ta hiểu sâu hơn về sinh học của [PD]”. Ông nhấn mạnh rằng dù còn sớm, nhưng hy vọng nghiên cứu này sẽ góp phần mang lại một phương pháp chẩn đoán Parkinson khách quan hơn, điều cực kỳ cần thiết cho việc phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả trong tương lai.

Các phương pháp chẩn đoán Parkinson không xâm lấn khác

Ngoài nghiên cứu về ráy tai, các nhà khoa học đang phát triển nhiều phương pháp chẩn đoán Parkinson không xâm lấn khác, mang lại hy vọng lớn cho việc phát hiện bệnh sớm và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh:

Các nhà khoa học đang phát triển nhiều phương pháp chẩn đoán Parkinson không xâm lấn (Ảnh: solar22/ Shutterstock)
  • Phân tích VOCs từ bã nhờn hoặc mồ hôi: Tương tự như ráy tai, da cũng tiết ra bã nhờn và mồ hôi chứa các VOCs có thể mang “dấu ấn” riêng ở người mắc Parkinson. Phương pháp này rất đơn giản, chỉ cần thu thập mẫu và phân tích.

  • Phân tích giọng nói: Bệnh Parkinson thường gây ra các thay đổi như nói lắp, giọng đơn điệu hoặc giảm âm lượng. Các nhà nghiên cứu đang dùng trí tuệ nhân tạo và học máy để phân tích các đặc điểm âm học của giọng nói nhằm nhận diện dấu hiệu sớm của bệnh. Đây là một phương pháp rất tiện lợi và có thể thực hiện từ xa.

  • Phân tích dáng đi và chuyển động: Thay đổi trong dáng đi và vận động là triệu chứng đặc trưng của Parkinson. Các công nghệ như cảm biến sinh học không xâm lấn và hệ thống phân tích hình ảnh (computer vision) kết hợp học máy có thể theo dõi và phân tích các mẫu dáng đi, sự mất thăng bằng hoặc tình trạng “đóng băng” khi đi lại. Các thiết bị đeo tay (wearable devices) cũng đang được nghiên cứu để thu thập dữ liệu chuyển động liên tục.

  • Phân tích giấc ngủ (rối loạn hành vi giấc ngủ REM – RBD): Rối loạn hành vi giấc ngủ REM (RBD) là một triệu chứng ngoài vận động thường xuất hiện nhiều năm trước khi các triệu chứng vận động của Parkinson xuất hiện. Việc theo dõi giấc ngủ không xâm lấn thông qua các thiết bị hoặc cảm biến có thể giúp nhận diện nguy cơ mắc bệnh.

Hiện tại, chẩn đoán Parkinson vẫn chủ yếu dựa vào đánh giá lâm sàng. Song, các phương pháp chẩn đoán không xâm lấn khác đang mở ra những cánh cửa hy vọng mới trong cuộc chiến chống lại bệnh Parkinson. Với khả năng phát hiện bệnh sớm và quy trình đơn giản, dễ tiếp cận, những tiến bộ này hứa hẹn sẽ thay đổi cách chúng ta tiếp cận việc chẩn đoán và quản lý căn bệnh này.

Thanh Long t/h

Thanh Long

Published by
Thanh Long

Recent Posts

5 lời khuyên về cách truyền lại tài sản từ thế hệ này sang thế hệ khác

Một nghiên cứu do AMG National thực hiện vào năm 2023 chỉ ra rằng, 90%…

4 phút ago

USD lập đỉnh mới, chuyên gia dự báo cung cầu ngoại hối tiếp tục căng thẳng trong nửa cuối năm

Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm mới, các ngân hàng thương…

13 phút ago

Doanh nhân người Đức nhận định EU có thể trở thành ‘một tỉnh của Trung Quốc’

EU có thể trở thành “một tỉnh của Trung Quốc” do quá phụ thuộc vào…

28 phút ago

Tổng thư ký NATO ‘hoàn toàn hiểu’ việc Hoa Kỳ cắt giảm viện trợ vũ khí cho Ukraine

Tổng thư ký NATO Mark Rutte nói rằng ông “hoàn toàn hiểu” việc Hoa Kỳ…

1 giờ ago

Tổng thống Iran tuyên bố đình chỉ hợp tác với cơ quan năng lượng nguyên tử LHQ

Tổng thống Iran Pezeshkian đã ban hành một đạo luật chấm dứt sự hợp tác…

1 giờ ago

Hội chứng buồng trứng đa nang: Một rối loạn nội tiết cần được chăm sóc toàn diện

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hiện đang ảnh hưởng tới khoảng 1/5 phụ…

2 giờ ago