Những bức tường đắp bằng cay đất

Căn nhà đầu tiên bố mẹ tôi có là cái nhà bố tôi ngủ bây giờ. Nó là một căn nhà nhỏ xíu, có lẽ chỉ khoảng 20 mét vuông. Tường ngôi nhà này được đắp từ cay và đất nhão. Sẽ có rất nhiều bạn đọc không biết “cay” là gì nên tôi sẽ giải thích cặn kẽ một chút.

Cay thực chất là những “viên gạch lớn” được làm từ đất nhão. Người ta trộn đất với nước tạo hành hỗn hợp sền sệt, có thể trộn thêm một ít vôi, sau đó đổ vào khuôn, cán phẳng rồi rút khuôn ra, phơi cho viên cay thu được khô dưới nắng. Sau đó các viên cay đất đó được đặt chồng lên nhau, gắn với nhau bằng vữa làm từ đất nhão tạo thành tường. Tất nhiên, không phải đất nào cũng có thể làm được cay. Đất dưới ruộng là bất khả. Theo quan sát của tôi thì đất ở trên đồi, có sỏi pha chút cát là thích hợp hơn cả

Đừng tưởng tường đắp bằng cay làm từ đất như vậy thì yếu nhé. Chúng rắn lại và chắc ra trò. Bức tường nhà tôi được đắp bằng cay từ năm 1978 mà đến giờ vẫn còn nguyên. Những đoạn tường bố tôi đắp bằng cay bao quanh nhà tôi, chỗ giáp vườn nhà chú tôi qua hơn nửa thế kỉ phơi mưa nắng vẫn còn nguyên và rất vững. Các cây cột trong căn nhà nhỏ này được làm từ gỗ bạch đàn, trong khi hoành, rui, mè, kèo… làm từ tre ngâm.

Về cơ bản ngôi nhà vẫn nguyên như thế suốt hơn nửa thế kỉ qua chỉ trừ phần ngói lợp trên mái cứ vài năm bố tôi lại phải thay để khỏi dột.

Đây là những bức ảnh chụp các bức tường đắp bằng cay đất ở nhà tôi do chính bố tay tôi đắp. Ngày xưa các cụ nghèo chẳng có gì ngoài đôi bàn tay nên mọi thứ đều làm lấy, vô cùng tốn sức. Tường bố tôi đắp lấy chả kém tường thành của cụ Hoàng Hoa Thám ở phồn xương bao nhiêu.

Nguyễn Quốc Vương
Trích từ bản thảo “Cố hương muôn nghìn cảnh cũ đồ xưa”
Tựa do tòa soạn đặt

Đăng lại từ Facebook Tác giả, dịch giả Nguyễn Quốc Vương
Tham khảo các tác phẩm của tác giả, dịch giả Nguyễn Quốc Vương tại đây

Xem thêm: