Trên vùng đất hoang vu trên sao Hỏa, cách Trái Đất hàng chục triệu km, một hình ảnh bí ẩn giống như mũ chiến binh thời trung cổ đã xuất hiện. Xe tự hành Perseverance của NASA đã ghi lại được phát hiện kỳ lạ này vào ngày 5/8, khơi dậy sự tò mò về nguồn gốc và nguyên nhân của nó.

New Project 62
Tàu thám hiểm Perseverance của NASA đã chụp được khối đá có hình dạng bất thường này vào ngày 5 tháng 8 năm 2025, bằng camera Mastcam-Z. Được nhóm khoa học đặt tên là “Horneflya”, khối đá này được bao phủ bởi những quả cầu dày đặc trông giống như mũ sắt thời trung cổ, làm dấy lên cuộc tranh luận về nguồn gốc của nó. (NASA/JPL-Caltech/ASU)

Đây thực chất là một tảng đá có hình dạng kỳ lạ gọi là Horneflya, với đỉnh nhọn, mép loe ra như vành mũ, và bề mặt dày đặc được bao phủ bởi các quả cầu. Hình dáng của nó gợi nhớ đến mũ phù thủy, lều, hay thậm chí là mũ chiến binh thời cổ đại. Theo Space.com, những cấu trúc tương tự trên Trái Đất có thể đã hình thành thông qua quá trình phong hóa hóa học, kết tủa khoáng chất, hoặc hoạt động núi lửa.

David Agle, phát ngôn viên của nhóm Perseverance tại Phòng thí nghiệm Động cơ Phản lực (JPL) của NASA, cho biết: “Điều đặc biệt về tảng đá mũ này không phải là hình dạng thường thấy ở đá trôi dạt bị gió xói mòn, mà là thực tế là nó gần như hoàn toàn được tạo thành từ các hình cầu”.

Vào tháng 3 năm nay, tàu thám hiểm Perseverance cũng đã chụp ảnh một tảng đá phủ đầy chondrule. Các nhà khoa học suy đoán rằng một số chondrule trên sao Hỏa có thể đã hình thành khi nước ngầm cổ đại chảy qua các lỗ rỗng của đá trầm tích, nhưng vẫn chưa chắc chắn liệu tất cả chondrule có được tạo ra bởi cùng một quá trình hay không. Việc phát hiện ra loại chondrule này có thể giúp hé lộ quá trình tiến hóa môi trường của sao Hỏa, cho thấy gió, nước và hoạt động địa chất đã định hình bề mặt sao Hỏa trong hàng tỷ năm như thế nào.

Hình ảnh Hornflea được chụp bởi Mastcam-Z ở phía bên trái Perseverance. Hệ thống hai camera zoom này có thể chụp ảnh toàn cảnh màu và ảnh nổi, giúp các nhà khoa học xác định các đặc điểm từ xa. Bức ảnh này cũng được vinh danh là “Ảnh của Tuần” cho tuần thứ 234 của sứ mệnh Perseverance.

Nhiệm vụ cốt lõi của Perseverance là tìm kiếm dấu hiệu của sự sống vi sinh vật cổ đại trong miệng núi lửa Jezero và nghiên cứu “lịch sử ẩm ướt” của sao Hỏa. NASA đã nêu trong mô tả nhiệm vụ của mình: “Có thể sự sống vi sinh vật đã tồn tại trên Jezero trong một hoặc nhiều thời kỳ ẩm ướt. Nếu vậy, tàn tích của chúng có thể được bảo tồn trong trầm tích đáy hồ hoặc bờ biển”.

Kể từ khi hạ cánh xuống sao Hỏa vào năm 2021, Perseverance đã hoàn thành nhiều cuộc khảo sát địa chất và nhiệm vụ thu thập mẫu, đồng thời đã leo lên thành công Đồi Lookout ở rìa phía bắc của miệng núi lửa vào tháng 12/2024. Hiện tại, tàu đang tiếp tục thám hiểm khoa học tại khu vực vành miệng núi lửa.