5 điểm đáng chú ý sau khi kết thúc cuộc bầu cử sơ bộ giữa nhiệm kỳ của Mỹ
- Đới Phù Nhược
- •
Các cuộc bầu cử sơ bộ cho cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm nay của Hoa Kỳ đã kết thúc, thời gian đếm ngược đến Ngày Bầu cử vào tháng 11 đã bắt đầu và các ứng cử viên của cả hai đảng ở mỗi bang đã ổn định.
Vào ngày 8/11, tất cả 435 ghế Hạ viện và 35 trong số 100 ghế Thượng viện sẽ được bầu lại. Ngoài ra, 36 trong số 50 tiểu bang sẽ bầu thống đốc.
Kết quả của các cuộc tranh cử này có thể có sự ảnh hưởng rất lớn tới cuộc bầu cử tổng thống nhiệm kỳ tiếp theo, khi Đảng Cộng hòa ở cấp tiểu bang tiếp tục thúc đẩy hạn chế các cuộc bỏ phiếu qua thư và cố gắng tránh gian lận bầu cử trong tương lai.
Quyết định của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ lật lại vụ kiện “Roe kiện Wade”, nhằm hạn chế việc phá thai, đã tạo động lực cho các đảng viên Dân chủ. Quyết định này mang lại cho họ hy vọng mới rằng có thể khiến những cử tri lay động và những cử tri độc lập bỏ phiếu cho Đảng Dân chủ, để ban hành lại quyền phá thai.
Trong khi đó, Đảng Cộng hòa đang dựa vào những lo ngại của cử tri về nền kinh tế, đặc biệt là lạm phát, vẫn là vấn đề số một trong hầu hết các cuộc thăm dò. Ngoài ra, hoạt động tội phạm ngày càng trầm trọng cũng có thể gây ra phản ứng dữ dội của cử tri và sự bất mãn đối với Đảng Dân chủ cầm quyền ở tất cả các cấp.
5 điểm đáng chú ý rút ra được trong 6 tháng qua:
1. Ông Trump thể hiện ảnh hưởng mạnh mẽ
Các cuộc bầu cử sơ bộ đã cho thấy các cử tri Đảng Cộng hòa vẫn tiếp tục theo bước chân của ông Trump. Bất chấp sự rạn nứt giữa ông Trump và phe kiến chế trong Đảng Cộng hòa, hầu hết cử tri Đảng Cộng hòa vẫn chọn ủng hộ ông Trump và các ứng cử viên mà ông ủng hộ.
Tổn thất lớn nhất của ông Trump cho đến nay có lẽ là ở tiểu bang Georgia. Thống đốc đương nhiệm Brian Kemp và Bộ trưởng Nội vụ Brad Raffensperger của tiểu bang được phe kiến chế Đảng Cộng hòa ủng hộ. Họ đã không phối hợp với ông Trump khi ông đưa ra lập luận kết quả của cuộc bầu cử năm 2020 bị đánh cắp.
Tuy nhiên, hầu hết các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa đã chứng minh địa vị thống trị của ông Trump, đặc biệt là trong cuộc đua giành ghế Thượng viện.
Trong một số cuộc tranh cử mang tính quyết định đảng nào sẽ kiểm soát Thượng viện, ông Trump đã ủng hộ một loạt các ứng cử viên lần đầu tham gia tranh cử, bao gồm ông Blake Masters tại tiểu bang Arizona, ông Herschel Walker tại tiểu bang Georgia, ông J.D. Vance tại tiểu bang Ohio, và ông Mehmet Oz tại tiểu bang Pennsylvania.
Tại tiểu bang Bắc Carolina, ông Trump đã dọn sạch đường cho Dân biểu Ted Budd, giúp ông Ted Budd không những không gặp phải những thách thức nghiêm trọng, mà còn thuận lợi giành chiến thắng. Ở tiểu bang Ohio, sự ủng hộ của ông dành cho ông Vance – người đứng thứ 3 trong các cuộc thăm dò vào thời điểm đó, sự ủng hộ này đã đưa tác giả cuốn sách Hillbilly Elegy đến với chiến thắng.
Ở tiểu bang Arizona, sự ủng hộ của ông Trump và sự tài trợ từ ông trùm công nghệ Peter Thiel đã thúc đẩy khả năng cạnh tranh của ông Blake Masters tại Thượng viện. Ở đó, trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa, ông Trump đã đối đầu với cựu Phó Tổng thống Mike Pence và Thống đốc đương nhiệm Doug Ducey. Ông Pence và ông Ducey ủng hộ bà Karrin Taylor Robson; ông Trump ủng hộ cựu phóng viên Kari Lake – người đã phủ nhận kết quả bầu cử năm 2020. Cuối cùng bà Lake đã thắng, và thực tế cũng là ông Trump đã thắng.
Ông Trump đã ủng hộ tổng cộng 237 người trong cuộc bầu cử sơ bộ, tỷ lệ thắng là 92%.
2. Những người bỏ phiếu để luận tội ông Trump đã thất bại trong cuộc bầu cử
Sau sự kiện người biểu tình đột nhập Điện Capitol ngày 6/1/2021, 10 đảng viên Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu để luận tội cựu Tổng thống Trump, 4 trong số đó đã bị loại bởi các ứng cử viên được ông Trump ủng hộ. “Cuộc thanh lọc” lần này đã kết thúc vào tháng trước khi sau khi bà Harriet Hageman (người được ông Trump ủng hộ) đã đánh bại Dân biểu Wyoming Liz Cheney. Bà Cheney – một trong những thành viên Hạ viện đã bỏ phiếu luận tội ông Trump, là người cuối cùng đối diện với cử tri trong cuộc bầu cử sơ bộ.
Trong số 10 người, ngoại trừ 4 người ‘biết khó mà rút lui’ và trực tiếp tuyên bố nghỉ hưu, 6 người còn lại chấp nhận ‘phán quyết’ của các cử tri cơ sở của Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử sơ bộ.
Bà Cheney là nhà phê bình ông Trump hàng đầu trong nội bộ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Bà là Phó chủ tịch Ủy ban Điều tra Đặc biệt Hạ viện, tham gia điều tra sự kiện bạo loạn ngày 6/1/2021. Sau khi bỏ phiếu để luận tội ông Trump, về cơ bản bà đã trở thành người phát ngôn của cuộc điều tra này tại Hạ viện, gây ra phản ứng dữ dội từ các đảng viên Cộng hòa khác.
Dân biểu Jaime Herrera Beutler, một đảng viên Cộng hòa người Mỹ gốc Mexico ở tiểu bang Washington, đã thua ông Joe Kent – người được ông Trump ủng hộ trong cuộc bầu cử sơ bộ ngày 2/8.
Ứng viên Đảng Cộng hòa tại tiểu bang Michigan, ông Peter Meijer, người được bầu vào Quốc hội lần đầu tiên vào năm 2020, đã bỏ phiếu để luận tội ông Trump ngay khi ông nhậm chức, dẫn đến việc ông bị thất bại trong cuộc bầu cử sơ bộ năm nay. Ông đã thua ông John Gibbs – người được ông Trump ủng hộ trong cuộc bầu cử sơ bộ vào ngày 2/8.
Dân biểu Tom Rice đến từ tiểu bang Nam Carolina đã thua thành viên Hạ viện tiểu bang Nam Carolina – ông Russell Fry vào ngày 14/6. Ông Fry đã giành được sự ủng hộ của ông Trump, và với số phiếu bầu chọn cao hơn 25 điểm phần trăm. Ông Fry đã đánh bại ông Rice – người ủng hộ luận tội ông Trump.
Dân biểu David Valadao đến từ tiểu bang California và Dân biểu Dan Newhouse đến từ Washington may mắn ‘sống sót’ trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa bất chấp những thách thức do bỏ phiếu ủng hộ luận tội ông Trump, họ sẽ bước vào cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 tới.
3. Phán quyết Phá thai của Tòa án Tối cao có ảnh hưởng đến việc bỏ phiếu không?
Việc Tòa án Tối cao lật lại quyết định của vụ “Roe kiện Wade” có thể giúp ích cho các ứng cử viên Đảng Dân chủ ở một mức độ nào đó trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới.
Vào tháng 8, tại tiểu bang Kansas đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý trên toàn tiểu bang về các hạn chế phá thai, kết quả là những người ủng hộ quyền phá thai đã chiến thắng.
Ngoài ra, Dân biểu Dân chủ Pat Ryan đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đặc biệt cho một ghế Hạ viện ở Vùng ngoại ô New York, đánh bại Dân biểu Marc Molinaro – một đảng viên Cộng hòa được luôn được chào đón. Nội dung tranh cử của ông Pat Ryan chủ yếu tập trung vào quyền phá thai.
Khi nói về Đảng Cộng hòa, chiến lược gia Đảng Dân chủ Antjuan Seawright cho biết: “Họ [Đảng Cộng hòa] đánh giá thấp khả năng trở thành những người suy nghĩ độc lập của cử tri, và khi đề cập đến các vấn đề ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của họ, họ chưa chắc đã đồng tình với chính đảng.”
Các cuộc thăm dò cho thấy, quyền phá thai chắc chắn là một vấn đề quan trọng đối với cử tri, nhưng có thể không phải là vấn đề số một, vì các vấn đề kinh tế vẫn là vấn đề hàng đầu mà cử tri Mỹ quan tâm. Một cuộc thăm dò do Politico-Harvard công bố gần đây cho thấy 44% cử tri cho rằng quyền phá thai là “cực kỳ quan trọng”, trong khi 51% cho rằng lạm phát là “cực kỳ quan trọng” và 49% cho rằng các vấn đề kinh tế và việc làm là rất quan trọng.
“Tôi cho rằng điều này không giúp ích nhiều cho họ… quan trọng nhất vẫn là kinh tế”, chiến lược gia của Đảng Cộng hòa Keith Naughton cho biết khi được hỏi liệu phá thai có phải là một vấn đề lớn đối với Đảng Dân chủ khi bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ hay không.
Ông nói thêm: “Trong các chiến dịch riêng lẻ, nơi bạn có thể nêu bật nhiều vấn đề cụ thể, những thứ như phá thai có thể là trung tâm.” “Nhưng khi bạn tham gia một cuộc bầu cử quốc gia rộng rãi, nó sẽ bị suy yếu rất nhiều. Nhưng điều đó vẫn giúp ích cho đảng Dân chủ.”
4. Lạm phát cao và giá cả cao đang kìm hãm các đảng viên Dân chủ
Tuy nhiên, những tranh luận xung quanh việc phá thai cũng chỉ có từng đó.
Các cuộc thăm dò và trò chuyện với cử tri cho thấy, lạm phát tăng vọt và giá cả tăng cao vẫn là một vấn đề quan trọng ảnh hưởng đến cử tri ở mọi bang và vùng lãnh thổ cạnh tranh trên khắp nước Mỹ.
Chính quyền Biden đã cố gắng dập tắt những lo ngại đó – họ đặt tên cho các dự luật chăm sóc sức khỏe và biến đổi khí hậu sâu rộng là “Đạo luật Giảm lạm phát” (Inflation Reduction Act) – nhưng không phải tất cả các ứng cử viên Đảng Dân chủ đều ca ngợi cách xử lý vấn đề kinh tế của đảng họ.
Dân biểu Dân chủ Jared Golden cho biết trong quảng cáo tái tranh cử của mình:“Lạm phát, chuỗi cung ứng bị phá vỡ và giá dầu cao – tất cả mọi người ở tiểu bang Maines đều phải đối mặt với những quyết định khó khăn với chi phí gia tăng”. Ông Golden tiếp tục tự mô tả mình là một “tiếng nói độc lập”, đồng thời tuyên bố ông bỏ phiếu chống lại các phần chính trong chương trình nghị sự của ông Biden vì nó sẽ “làm cho lạm phát tồi tệ hơn”.
Trong khi đó, những thành viên Đảng Cộng hòa, chẳng hạn như Dân biểu Tom Emmer, Chủ tịch Ủy ban toàn quốc Đảng Cộng hòa, đến từ tiểu bang Minnesota, đã cố gắng định nghĩa cuộc bầu cử là “một cuộc bầu cử tạp hóa và khí đốt.”
Lạm phát và giá cả tăng cao đè nặng lên mọi ứng cử viên Đảng Dân chủ.
5. Người được ông Trump ủng hộ giành được đề cử ứng viên Thống đốc và Bộ trưởng Nội vụ tiểu bang
Ở một số tiểu bang, toàn bộ các ứng cử viên của Đảng Cộng hòa đều được ông Trump ủng hộ, họ cũng đồng tình với tuyên bố của ông Trump rằng kết quả bầu cử năm 2020 có gian lận, chẳng hạn như ở tiểu bang Arizona, từ ứng cử viên thống đốc Kari Lake đến ứng cử viên Tổng chưởng lý tiểu bang – ông Abraham Hamadeh, đều giống nhau.
Xu hướng này rất thuận lợi cho Đảng Cộng hòa, đặc biệt là chiến dịch tranh cử Bộ trưởng Nội vụ tiểu bang. Nếu giành chiến thắng vào tháng 11, họ sẽ phụ trách các cuộc bầu cử cấp tiểu bang, bao gồm cả bầu cử tổng thống ở các tiểu bang dao động quan trọng.
Tại tiểu bang Nevada, ứng cử viên Bộ trưởng Nội vụ Jim Marchant cho biết ưu tiên của ông nếu ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 11 là “sửa lại hoàn toàn hệ thống bầu cử gian lận của Nevada”, và ông không công nhận chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử năm 2020 tại tiểu bang này.
Tại tiểu bang Arizona, Dân biểu tiểu bang Mark Finchem cho biết ông Trump đã thắng cuộc bầu cử năm 2020.
Tại tiểu bang Michigan, bà Kristina Karamo tin rằng ông Trump đã thắng cuộc bầu cử của bang vào năm 2020. Bà nói rằng đã chứng kiến sự gian lận cử tri trong quá trình kiểm phiếu vắng mặt của tiểu bang.
Ông Hari Sevugan, cố vấn cấp cao của tổ chức iVote, một tổ chức tập trung vào chiến dịch tranh cử Bộ trưởng Nội vụ tiểu bang, cho biết ai giành được ghế này vào năm 2022 sẽ quyết định kết quả của cuộc bầu cử năm 2024.
Xem thêm
Từ khóa Đảng Cộng hòa Donald Trump Đảng Dân chủ bầu cử giữa kỳ Mỹ 2022
