Hôm thứ Năm (10/4), Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đã giành được chiến thắng lớn khi Hạ viện bỏ phiếu thông qua một dự luật sẽ tạo tiền đề cho một cuộc cải tổ chính sách bảo thủ lớn.

Quoc hoi My
Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ ở Washington, DC. (Ảnh: Hoàng Tiểu Đường/Epoch Times)

Dự luật được thông qua vào thứ Năm (10/4) chủ yếu theo đảng phái một chiều sau một đêm dài đàm phán giữa các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hoà tại Hạ viện và những người theo chủ nghĩa tài chính cứng rắn vốn chỉ trích mức cắt giảm chi tiêu của dự luật.

Chỉ có hai dân biểu Đảng Cộng hòa bỏ phiếu chống lại dự luật — Dân biểu Thomas Massie của Kentucky và Dân biểu Victoria Spartz của Indiana và cuối cùng biện pháp tài chính này đã được thông qua với tỷ lệ 216 phiếu thuận và 214 phiếu chống. Đúng như dự đoán, không có một dân biểu Đảng Dân chủ nào ủng hộ dự luật.

Tổng thống Trump đã viết trên Truth Social chúc mừng dự luật được Hạ viện thông qua. Ông Trump cho hay: “Xin chúc mừng Hạ viện đã thông qua một dự luật tạo tiền đề cho một trong những Bản ký kết vĩ đại và quan trọng nhất trong Lịch sử đất nước chúng ta. Cùng với nhiều điều khác, đây sẽ là Bản cắt giảm thuế và quy định lớn nhất từng được cân nhắc. LÀM CHO NƯỚC MỸ VĨ ĐẠI TRỞ LẠI!

Trước cuộc bỏ phiếu, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune đã tổ chức một cuộc họp báo vào sáng thứ Năm (10/4) nhằm xoa dịu mối lo ngại của phe bảo thủ.

Ông Johnson nói: “Tôi rất vui khi thông báo với các vị rằng sáng nay, tôi tin rằng chúng ta đã có đủ số phiếu để cuối cùng thông qua được nghị quyết ngân sách để chúng ta có thể tiến hành chương trình nghị sự rất quan trọng của Tổng thống Trump dành cho người dân Mỹ. Gói hòa giải [ngân sách] lớn và tuyệt vời đầu tiên của chúng ta ở đây bao gồm một số cam kết. Và một trong số đó là chúng ta cam kết tìm ra ít nhất 1,5 nghìn tỷ USD để tiết kiệm cho người dân Mỹ, đồng thời vẫn bảo toàn các chương trình thiết yếu của chúng ta“.

Ông Thune nói: “Chúng tôi đồng quan điểm với Hạ viện về những gì nghị quyết ngân sách của họ nêu ra về mặt tiết kiệm. Chủ tịch Hạ viện đã nói về 1,5 nghìn tỷ USD. Chúng tôi có rất nhiều thượng nghị sĩ Hoa Kỳ tin tưởng vào con số đó là mức [tiết kiệm] tối thiểu“.

Trước đó một ngày, kế hoạch ban đầu của Hạ viện về việc bỏ phiếu thông qua nghị quyết ngân sách vào thứ Tư (9/4) đã bị hủy bỏ vào phút cuối do sự phản đối của hơn một chục dân biểu Đảng Cộng hòa có quan điểm tài chính cứng rắn.

Một số trong số những dân biểu phản đối đó, trong các bình luận với các phóng viên sau cuộc bỏ phiếu vào tối thứ Năm (10/4), cho biết cam kết công khai của Thượng nghị sĩ Thune đã giúp họ thay đổi ý định.

Là đồng minh chủ chốt của tổng thống và là người ủng hộ chương trình nghị sự của ông, các đồng nghiệp của tôi và tôi đã làm việc không ngừng nghỉ với Chủ tịch Hạ viện và Lãnh đạo Thượng viện để đạt được thỏa thuận lịch sử cắt giảm chi tiêu 1,5 nghìn tỷ USD. Vẫn còn nhiều việc phải làm, nhưng chúng tôi cam kết sẽ hợp tác và khôi phục trách nhiệm giải trình tài chính tại Washington DC“, Dân biểu Andy Ogles của Tennessee nói với Fox News.

Dân biểu Chip Roy của Texas, nói với các phóng viên: “Chúng ta hiện có ba tuyên bố mạnh mẽ từ Chủ tịch Hạ viện, Tổng thống và Lãnh đạo Đa số Thượng viện. Chúng ta không có những tuyên bố đó cách đây 48 giờ. Bây giờ chúng ta có“.

Đảng Cộng hòa tại lưỡng viện Hoa Kỳ đang tiến hành một cuộc cải tổ chính sách bảo thủ lớn thông qua quy trình hoà giải ngân sách. Bằng cách hạ ngưỡng thông qua của Thượng viện từ 60 phiếu xuống 51 phiếu, quy trình này cho phép đảng chiếm đa số đơn giản có thể thông qua được những thay đổi đáng kể về chính sách tài chính và ngân sách.

  • Hòa giải ngân sách (budget reconciliation) là một quy trình lập pháp đặc biệt được sử dụng trong Quốc hội Hoa Kỳ, chủ yếu liên quan đến các chính sách tài chính và ngân sách. Cụ thể, nó cho phép Quốc hội thông qua các dự luật liên quan đến ngân sách, thuế, chi tiêu và nợ công với đa số đơn giản (51 phiếu) tại Thượng viện, thay vì yêu cầu siêu đa số (60 phiếu) như thông thường để vượt qua một thủ tục gọi là filibuster (trì hoãn bỏ phiếu).

Trong trường hợp này, Đảng Cộng hòa đang tìm kiếm một số quỹ bổ sung cho an ninh biên giới, quốc phòng và nâng trần nợ công, cùng lúc với cắt giảm chi tiêu cho các chính sách năng lượng xanh của chính quyền Biden trước đây và trong các lĩnh vực khác của chính phủ liên bang, có thể bao gồm các chương trình phúc lợi.

Theo truyền thống, Hạ viện và Thượng viện phải thông qua các khuôn khổ hòa giải ngân sách giống hệt nhau để bắt đầu công việc xây dựng chính sách phù hợp với khuôn khổ đó. Với việc Đảng Cộng hoà chiếm đa số đơn giản tại Thượng viện và cùng với sử dụng quy trình hoà giải ngân sách, khả năng họ sẽ thông qua được nghị quyết ngân sách giống với Hạ viện và nghi quyết sẽ sớm được chuyển đến bàn của Tổng thống Trump để được ký thành luật chính thức.