Chiến lược An ninh Quốc gia Mỹ mới được sửa đổi mang lại hy vọng giải quyết xung đột Ukraine, người phát ngôn của Tổng thống Putin cho biết.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov. (Ảnh: Viiviien/ShutterStock)

Một số nội dung trong bản Chiến lược An ninh Quốc gia mới sửa đổi của Mỹ – do chính quyền Tổng thống Donald Trump công bố – có sự tương đồng với quan điểm của Nga, Điện Kremlin cho biết.

Tài liệu 33 trang được Nhà Trắng công bố hôm thứ Năm nêu rõ rằng Washington muốn “đàm phán để chấm dứt nhanh chóng các hành động thù địch ở Ukraine”“giảm thiểu nguy cơ xung đột giữa Nga và các quốc gia châu Âu”. Tài liệu cũng đặt mục tiêu “chấm dứt nhận thức, và ngăn chặn thực tế, rằng NATO là một liên minh mở rộng vô thời hạn”.

“Các chính sách của ông Trump là một sự thay đổi khá lớn so với những gì chúng ta thấy dưới các chính quyền trước,” người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, nói với nhà báo Pavel Zarubin của VGTRK trong cuộc phỏng vấn phát sóng hôm Chủ Nhật (7/12). “Nhiều điểm trong những thay đổi này thực sự phù hợp với tầm nhìn của chúng tôi,” ông nói thêm.

“Nó bao gồm các tuyên bố phản đối đối đầu và ủng hộ đối thoại cũng như duy trì quan hệ tốt đẹp. Đây cũng chính là điều Tổng thống Nga Vladimir Putin nhấn mạnh,” ông Peskov nói.

Ông lưu ý rằng bản Chiến lược An ninh Quốc gia mới mang lại hy vọng cho “những nỗ lực mang tính xây dựng nhằm hướng tới một giải pháp hòa bình cho Ukraine”. Tuy nhiên, ông Peskov nói thêm rằng “nhà nước ngầm” của Mỹ có thể tìm cách phá hoại cách tiếp cận của ông Trump, và vì vậy Nga sẽ “theo dõi cẩn thận việc triển khai” chiến lược này.

Nga đã khen ngợi ông Trump vì nối lại các kênh liên lạc trực tiếp vốn bị cắt đứt dưới thời người tiền nhiệm, cựu Tổng thống Joe Biden, và vì vai trò trung gian trong các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine.

Bản Chiến lược An ninh Quốc gia cũng chỉ trích gay gắt các nước châu Âu ủng hộ Kiev, cho rằng họ đang duy trì “những kỳ vọng phi thực tế về cuộc chiến, dựa trên các chính phủ thiểu số thiếu ổn định”, và đang đối mặt với “nguy cơ bị xóa sổ về mặt văn minh”.

Một số quốc gia EU đã giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng của những cáo buộc này. “Chúng tôi tin rằng mình có đủ khả năng để tự thảo luận và tranh luận về những vấn đề này trong tương lai, và không cần lời khuyên từ bên ngoài,” Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul nói.

5 điểm chính trong ‘Chiến lược An ninh Quốc gia’ mới của Tổng thống Trump

1. Châu Âu: Châu lục này có nguy cơ “xóa sổ nền văn minh” khi các nhà hoạch định chính sách khuyến khích kiểm duyệt, đàn áp các đối thủ chính trị và làm ngơ trước tình trạng nhập cư ồ ạt. Tài liệu kêu gọi các chính phủ châu Âu “giành lại sự tự tin về văn minh của mình” và tự gánh vác trách nhiệm lớn hơn nhiều cho an ninh của chính họ. Thay vì dựa vào binh sĩ và ngân sách Mỹ, châu Âu được kỳ vọng tự tái thiết năng lực phòng thủ, siết chặt biên giới và ổn định chính trị.

2. Trung Quốc: Tài liệu viết: “Về dài hạn, duy trì ưu thế kinh tế và công nghệ của Mỹ là cách chắc chắn nhất để răn đe và ngăn chặn một cuộc xung đột quân sự quy mô lớn”. Chiến lược tuyên bố Mỹ sẽ duy trì hiện diện quân sự đủ để “ngăn chặn hành vi gây hấn ở bất kỳ đâu trong Chuỗi đảo Thứ nhất”, tái khẳng định cam kết với Đài Loan và ổn định khu vực—nhưng như một trách nhiệm chung, không phải gánh nặng đơn phương của Mỹ. Chiến lược cũng kêu gọi các “biện pháp mạnh mẽ” nhằm ngăn bất kỳ “cường quốc thù địch tiềm tàng” nào kiểm soát Biển Đông—tuyến hàng hải quan trọng mà Trung Quốc đang tìm cách thống trị.

3. Ukraine: Tài liệu viết: “Đó là lợi ích cốt lõi của Hoa Kỳ để đàm phán chấm dứt nhanh chóng các hành động thù địch ở Ukraine, nhằm ổn định kinh tế châu Âu, ngăn leo thang hoặc mở rộng ngoài ý muốn, và tái lập ổn định chiến lược với Nga, cũng như tạo điều kiện cho tái thiết hậu xung đột để Ukraine có thể tồn tại như một quốc gia khả thi.”

Báo cáo chỉ trích các nhà lãnh đạo châu Âu vì “kỳ vọng không thực tế” về kết quả của cuộc xung đột, lập luận rằng “phần lớn người dân châu Âu muốn hòa bình, nhưng mong muốn đó không được chuyển thành chính sách”. Báo cáo lưu ý rằng cuộc xung đột ở Ukraine đã khiến “mối quan hệ giữa châu Âu và Nga… trở nên tồi tệ hơn”, gây bất ổn cho khu vực. Hoa Kỳ sẵn sàng “tham gia ngoại giao đáng kể” để “giúp châu Âu điều chỉnh quỹ đạo hiện tại”, tái lập sự ổn định và “giảm thiểu nguy cơ xung đột giữa Nga và các quốc gia châu Âu”.

4. Tây Bán Cầu: Tài liệu viết: “Hoa Kỳ phải giữ vị thế vượt trội tại Tây Bán Cầu như một điều kiện cho an ninh và thịnh vượng của chúng ta—một điều kiện cho phép chúng ta tự tin khẳng định mình khi và nơi cần thiết trong khu vực”, cho rằng sức mạnh của Mỹ trong và ngoài nước phụ thuộc vào việc đảm bảo an ninh cho bán cầu trước tiên. Để đạt mục tiêu đó, tài liệu giới thiệu một “Hệ quả Trump” cho Học thuyết Monroe, cam kết ngăn các đối thủ nước ngoài—ngầm chỉ Trung Quốc—thâu tóm các cảng, hệ thống viễn thông hoặc cơ sở hạ tầng then chốt ở Mỹ Latinh. Tài liệu kêu gọi mở rộng hoạt động hải quân và Tuần duyên, tăng cường trấn áp các cartel ma túy—bao gồm khả năng sử dụng lực lượng sát thương—và thúc đẩy gắn kết thương mại để thay thế đầu tư nước ngoài. Một phần của chiến lược quyết đoán này là đảm bảo ổn định và quản trị khu vực nhằm hạn chế dòng người di cư vào Mỹ và trấn áp các băng đảng ma túy, “khủng bố ma túy” và các mạng lưới tội phạm khác gây hại cho cộng đồng Mỹ.

5. Trung Đông: Tài liệu lập luận rằng hàng thập kỷ can thiệp quy mô lớn và nỗ lực xây dựng quốc gia không mang lại sự ổn định bền vững và thường làm tiêu tốn nguồn lực Mỹ khỏi các khu vực ưu tiên hơn. Từ nay, Washington sẽ theo đuổi các mục tiêu thu hẹp hơn: bảo vệ các tuyến hàng hải trọng yếu, bảo vệ đối tác then chốt, kiềm chế khủng bố và ngăn đối thủ thiết lập vị trí đe dọa an ninh năng lượng toàn cầu hoặc lợi ích của Mỹ. Tài liệu viết: “Mỹ sẽ luôn có lợi ích cốt lõi trong việc đảm bảo nguồn năng lượng vùng Vịnh không rơi vào tay kẻ thù, rằng eo biển Hormuz luôn thông suốt, rằng Biển Đỏ luôn lưu thông, rằng khu vực không trở thành lò ấp hoặc điểm xuất khẩu khủng bố chống lại lợi ích Mỹ hoặc lãnh thổ Mỹ, và rằng Israel luôn an toàn”. Tài liệu tiếp: “Chúng ta có thể và phải đối phó mối đe dọa này về mặt tư tưởng và quân sự mà không cần những cuộc chiến xây dựng quốc gia vô ích kéo dài hàng thập kỷ”. “Chúng ta cũng có lợi ích rõ ràng trong việc mở rộng Hiệp định Abraham cho nhiều quốc gia hơn trong khu vực và sang các nước khác trong thế giới Hồi giáo.”