Mỹ chế tài bộ trưởng thông tin Iran vì phong tỏa internet

Chính phủ Mỹ hôm thứ Sáu (22/11) đã thông báo áp đặt chế tài đối với bộ trưởng thông tin Iran vì vai trò của ông này trong việc “kiểm duyệt internet trên diện rộng”. Iran đã chặn internet trên toàn quốc 5 ngày để giúp ngăn chặn các cuộc biểu tình phản đối tăng giá xăng leo thang. 

Embed from Getty Images

Việc phong tỏa internet trên diện rộng đã khiến cho người biểu tình gặp khó trong việc đăng tải các video lực lượng an ninh đàn áp biểu tình lên mạng xã hội để thu hút sự ủng hộ và cũng làm khó cho quốc tế thu thập các báo cáo đáng tin cậy về mức độ bất ổn tại nước Cộng hòa Hồi giáo.

Bộ trưởng Thông tin và Công nghệ Truyền thông Iran Mohammad Javad Azari-Jahromi, bộ trưởng trẻ nhất trong nội của Tổng thống Rouhani, được cho là đã thúc đẩy chính sách về “kiểm duyệt internet đàn áp” của Iran. Bộ Tài chính Mỹ mô tả ông Azari-Jahromi là cựu sĩ quan tình báo, người từng liên quan tới hoạt động giám sát các nhà hoạt động đối lập tại Iran.

Theo Reuters, trong tuyên bố phát đi hôm 22/11, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho hay: “Các nhà lãnh đạo Iran biết rằng internet tự do và cởi mở sẽ phơi bày tính bất hợp pháp của họ, vì vậy họ tìm cách kiểm duyệt tiếp cận internet để dập tắt các cuộc biểu tình chống chế độ.”

“Chúng tôi sẽ chế tài Bộ trưởng Thông tin và Công nghệ Truyền thông Iran vì hạn chế tiếp cận internet, trong đó có việc hạn chế tiếp cận các ứng dụng nhắn tin phổ biến đã giúp hàng chục triệu người dân Iran kết nối với nhau và kết nối với thế giới bên ngoài,” ông Mnuchin nói thêm.

Chế tài mới nhất mà Mỹ áp đặt sẽ phong tỏa mọi tài sản của ông Azari-Jahromi nằm dưới quyền tài phán của Mỹ và cấm ông này nhập cảnh vào Mỹ.

Sau khi có thông báo chế tài từ Washington, ông Azari-Jahromi đăng lên Twitter nói: “Tôi không chỉ là thành viên duy nhất của câu lạc bộ những người bị chế tài (dựa theo những câu chuyện cổ tích của Trump). Trước tôi, các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ thông tin, các nhà phát triển, các bệnh nhân ung thư và các trẻ em bị bệnh rối loạn mô liên kết di truyền hiếm gặp (EB) Iran đều có trong danh sách chế tài này. Tôi sẽ tiếp tục ủng hộ tiếp cận internet và tôi sẽ không để Mỹ cấm Iran phát triển. #KhủngbốKinhtế.”

Hôm thứ Năm (21/11), truyền thông Iran loan tin rằng Hội đồng An ninh Quốc gia Iran – cơ quan ra lệnh cắt internet – đã phê duyệt tái kích hoạt internet dần dần trong một số khu vực. Trong các cuộc phỏng vấn trên truyền thông địa phương, ông Azari-Jahromi chỉ ra rằng việc cắt internet là do Hội đồng An ninh Quốc gia thực hiện, có thể để tránh chỉ trích của công chúng, nhưng ông cũng nói rằng động thái đó là quan trọng vì những lý do an ninh.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo viết trên Twitter: “Chúng tôi sẽ buộc các thành viên của chế độ Iran phải chịu trách nhiệm về sự đàn áp bạo lực của họ đối với người dân Iran.”

Các cuộc biểu tình đã bùng phát trên khắp Iran từ thứ Sáu (15/11) sau khi chính phủ của Tổng thống Rouhani thông báo tăng giá xăng lên tới hơn 200%. Phong trào phản kháng này đã nhanh chóng chuyển thành các cuộc tập trung chính trị yêu cầu các lãnh đạo cao cấp của nhà nước Cộng hòa Hồi giáo Iran phải từ chức.

Tổ chức Ân xá Quốc tế hôm thứ Ba (19/11) nói rằng họ đã nhận được các báo cáo đáng tin cậy cho thấy có ít nhất 106 người biểu tình tại 21 thành phố trên khắp Iran đã bị lực lượng an ninh nhà nước giết hại, nhưng nhóm này không đưa ra bằng chứng chứng minh cho phát hiện của họ.

Trong khi đó, tổ chức Quan sát Nhân quyền nói rằng “một số đoạn video về các cuộc biểu tình được đăng lên mạng xã hội trong tình trạng internet bị phong tỏa dường như cho thấy lực lượng an ninh bắn trực tiếp vào người biểu tình trong nhiều thành phố”.

Mặc dù không nêu thông tin chi thiết, nhưng Lãnh đạo Tối cao Iran Ali Khamenei trong phát biểu hôm Chủ Nhật (17/11) đã khẳng định rằng “nhiều” người dân đã bị chết trong các cuộc biểu tình. Truyền thông nhà nước Iran đưa tin rằng có 5 thành viên của lực lượng an ninh chính phủ đã bị chết khi đụng độ với người biểu tình trong tuần này.

Chế độ Iran đổ lỗi tình hình bất ổn hiện nay cho “những tên côn đồ” có liên kết với những kẻ lưu vong và kẻ thù nước ngoài như Mỹ, Israel và Ả Rập Saudi.

Xuân Thành

Xem thêm: