Quản lý Wells Fargo bị cấm xuất cảnh: Còn những ai bị hạn chế rời khỏi Trung Quốc?

Tin tức về việc một giám đốc điều hành của Wells Fargo bị cấm rời khỏi Trung Quốc sau khi đến đây tiếp tục thu hút sự chú ý. Sau sự việc, ngân hàng này đã tạm dừng tất cả các chuyến công tác đến Trung Quốc. Sự kiện này kéo dài xu hướng các giám đốc điều hành của các công ty nước ngoài bị cuốn vào các cuộc điều tra của chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), làm suy giảm niềm tin của các doanh nghiệp nước ngoài trong việc hoạt động tại Trung Quốc.

Chủ tịch Phòng Thương mại Liên minh Châu Âu tại Trung Quốc, Jens Eskelund, cho biết những sự việc như vậy “có thể gây ra lo ngại cho các doanh nghiệp nước ngoài về việc đi lại đến Trung Quốc”.

Lo ngại về các cuộc đột kích, bắt giữ tùy tiện của ĐCSTQ đối với các công ty nước ngoài

Một cuộc khảo sát của Phòng Thương mại Liên minh Châu Âu vào năm ngoái đối với các thành viên cho thấy, 9% số người được hỏi cho biết việc thu hút người nước ngoài đến làm việc tại Trung Quốc gặp thách thức, do lo ngại về an toàn cá nhân và/hoặc trách nhiệm dân sự và hình sự, chẳng hạn như các cuộc đột kích của ĐCSTQ vào các công ty nước ngoài, bắt giữ tùy tiện hoặc cấm xuất cảnh.

Trong số 128 người được hỏi, 4% cho biết các chuyến công tác từ Trung Quốc đến trụ sở công ty bị ảnh hưởng tiêu cực, do lệnh cấm xuất cảnh của ĐCSTQ khiến nhân viên không thể rời khỏi Trung Quốc.

Một nghiên cứu học thuật năm 2022 cho thấy, từ năm 1995 đến năm 2019, có 128 trường hợp người nước ngoài tại Trung Quốc bị cấm xuất cảnh, trong đó có 29 người Mỹ và 44 người Canada. Khoảng một phần ba các lệnh cấm này liên quan đến thương mại.

Phản hồi của Đại sứ quán Mỹ

Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh cho biết, do các lý do về quyền riêng tư và các lý do khác, họ không thể bình luận về các chi tiết cụ thể của vụ việc.

Người phát ngôn của Đại sứ quán bổ sung: “Chúng tôi đã nêu lên mối quan ngại với chính quyền Trung Quốc (ĐCSTQ) rằng việc cấm công dân Mỹ xuất cảnh một cách tùy tiện sẽ ảnh hưởng đến quan hệ song phương hai nước, và kêu gọi họ ngay lập tức cho phép các công dân Mỹ bị ảnh hưởng được trở về nước.”

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Lâm Kiếm, trong buổi họp báo thường kỳ vào thứ Sáu (ngày 18/7), cho biết không biết về vụ việc của Wells Fargo, và bổ sung rằng Trung Quốc cam kết cung cấp một môi trường thân thiện cho các công ty nước ngoài hoạt động tại Trung Quốc.

Những giám đốc điều hành nước ngoài nào bị hạn chế rời khỏi Trung Quốc

Các nguồn tin nói với Tạp chí Phố Wall rằng bà Mao Chenyue, giám đốc điều hành của Wells Fargo, đã bị “hạn chế xuất cảnh” sau khi đến Trung Quốc gần đây.

Wells Fargo xác nhận với Reuters: “Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ tình hình này và làm việc thông qua các kênh thích hợp để nhân viên của chúng tôi có thể trở về Mỹ sớm nhất có thể.”

Vụ việc này làm nổi bật những rủi ro pháp lý và an toàn cá nhân mà các công ty nước ngoài phải đối mặt tại Trung Quốc, đặc biệt là những lo ngại về tự do đi lại và an toàn vận hành do lệnh cấm xuất cảnh gây ra.

Ngoài bà Mao Chenyue, còn nhiều các trường hợp giám đốc điều hành của các công ty nước ngoài bị hạn chế rời khỏi Trung Quốc.

Trong tuần này, một tòa án ở Bắc Kinh đã kết án một nhân viên người Nhật của Tập đoàn Dược phẩm Astellas Pharma ba năm rưỡi tù vì tội gián điệp. Đại sứ quán Nhật Bản không tiết lộ danh tính của người đàn ông bị giam giữ từ tháng 3/2023. Tuy nhiên, hãng tin Kyodo của Nhật Bản đưa tin rằng người đàn ông trên 60 tuổi này là một giám đốc điều hành của Astellas. Chính phủ Nhật Bản bày tỏ tiếc nuối về phán quyết của tòa án ĐCSTQ và phản đối việc ĐCSTQ giam giữ các công dân Nhật Bản tại Trung Quốc, đồng thời kêu gọi ĐCSTQ nâng cao tính minh bạch của các thủ tục tư pháp ở mọi cấp độ.

Vào tháng Ba năm nay, chính quyền ĐCSTQ đã thả một nhân viên của công ty Mintz Group của Mỹ, người này bị giam giữ tại Bắc Kinh hai năm trước. Năm nhân viên địa phương của công ty này đã bị bắt giữ trong một cuộc đột kích vào tháng 3 năm 2023, cuộc đột kích này cuối cùng trở thành khởi đầu cho một chiến dịch đàn áp toàn diện của ĐCSTQ đối với các công ty tư vấn và thẩm định chuyên sâu của nước ngoài (bao gồm cả văn phòng của Bain & Company tại Thượng Hải).

Các nguồn tin nói với Reuters rằng một giám đốc người Singapore của Mintz Group cũng bị cấm rời khỏi Trung Quốc. Vào tháng 7/2024, ĐCSTQ đã phạt Mintz Group khoảng 1,5 triệu USD vì “thực hiện công việc thống kê mà chưa được cho phép”.

Năm 2024, ông Leon Wang, Chủ tịch khu vực Trung Quốc của AstraZeneca, đã bị giam giữ và điều tra, nhưng thông tin về nội dung cuộc điều tra rất ít.

Ông Leon Wang lớn lên tại Trung Quốc và là một giám đốc điều hành nổi tiếng. Tên của ông thường xuyên xuất hiện trên các phương tiện truyền thông kinh doanh Trung Quốc. Giám đốc điều hành của AstraZeneca vào tháng Hai năm nay cho biết chính quyền không cho phép công ty liên lạc với ông Vương Leon Wang, và ông đã ở trong tình trạng “nghỉ phép dài” kể từ tháng Mười Hai năm ngoái.

Cuối năm 2023, ông Charles Wang Zhonghe, người làm trong lĩnh vực ngân hàng của Nomura Holdings, đã bị cấm rời khỏi Trung Quốc trong một thời gian khi đến đây. Theo Financial Times, lệnh cấm xuất cảnh đã được dỡ bỏ vào năm sau, và ông Wang được phép trở về Hồng Kông, nơi ông thường trú trước đó.

Wall Street Journal vào tháng 9/2023 dẫn nguồn tin cho biết ông Michael Chan, Tổng giám đốc văn phòng Hồng Kông của công ty tư vấn rủi ro Kroll của Mỹ, chuyên về tái cơ cấu doanh nghiệp, đã đến Trung Quốc Đại Lục vào tháng Bảy cùng năm và thông báo với chủ lao động rằng ông không thể rời khỏi Trung Quốc.

Các nguồn tin cho biết ông Chan lúc đó đang hỗ trợ điều tra một vụ việc có từ vài năm trước. Cả ông Chan và ông Kroll đều không phải là đối tượng bị điều tra.

Năm 2018, một quản lý tài sản của UBS tại Singapore đã bị cấm rời khỏi Trung Quốc. Reuters đưa tin vào thời điểm đó rằng giám đốc điều hành này được yêu cầu ở lại Trung Quốc để gặp gỡ chính quyền địa phương. Sự không chắc chắn của lệnh cấm xuất cảnh đối với quản lý tài sản này đã khiến UBS và một số đối thủ cạnh tranh yêu cầu nhân viên ngân hàng tư nhân của họ cân nhắc cẩn thận các chuyến đi đến Trung Quốc.

Xem thêm

Quản lý cấp cao của Wells Fargo bị cấm xuất cảnh sau khi đến Trung Quốc

Bà Mao Chenyue, Giám đốc điều hành kiêm lãnh đạo cấp cao của Wells Fargo tại Mỹ, đã bị “hạn chế xuất cảnh” sau khi đến Trung Quốc gần đây.