Chính sách năng lượng của ông Biden: Thêm nhiều ‘việc làm xanh’ hay ‘mất việc’?

Trong suốt chiến dịch tranh cử tổng thống của mình, ông Joe Biden đã hứa rằng các chính sách năng lượng xanh sẽ “tạo ra hàng triệu việc làm được trả lương cao.” Qua các bài phát biểu và tranh luận chính trị, ông đảm bảo sẽ đưa đất nước ra khỏi sự phụ thuộc vào các nguồn nhiên liệu hóa thạch; người lao động trong những ngành này có thể đảm nhận những vai trò mới trong một nền kinh tế “sạch”.

Embed from Getty Images

Tất cả những lời hứa hẹn này vẽ lên một tương lai, nơi những công nhân dầu khí sẽ đặt các thiết bị làm việc quen thuộc của họ xuống những cánh đồng đầy cỏ khô ở lưu vực trầm tích Permian, sau đó nhặt những tấm pin năng lượng mặt trời rồi lắp trên các mái nhà gần đấy, hoặc kéo mình lên cao khỏi mặt đất trên một tuabin gió.

Ý tưởng cho rằng các công nhân khai thác nhiên liệu hóa thạch có thể dễ dàng chuyển đổi sang lĩnh vực năng lượng tái tạo là quá vội vã, và chưa suy xét đến việc bỏ phí những công nghệ và kỹ năng phong phú của lực lượng lao động trong ngành năng lượng Mỹ. Nhưng có lẽ quan trọng nhất là ý tưởng này đã không tính đến mức chênh lệch lương bổng đáng kể giữa các ngành nghề.

Cuộc cách mạng Dầu khí Đá phiến đã đưa đất nước Hoa Kỳ thành quốc gia xuất khẩu ròng dầu và khí đốt, độc lập về năng lượng và tạo ra 2,8 triệu việc làm mới.

Mức lương trung bình của công nhân dầu khí là khoảng 112.000 đô la, cao hơn gấp đôi so với mức trung bình của khối tư nhân trên toàn quốc là 51.000 đô la. Nhưng công nhân dầu khí không chỉ kiếm được nhiều hơn mức trung bình cả nước, mà thu nhập của họ cũng gấp đôi so với công nhân năng lượng gió và mặt trời.

Theo dữ liệu từ Cục Thống kê thuộc Bộ Lao động Hoa Kỳ, vào năm 2019, một công nhân chuyên lắp đặt pin mặt trời kiếm được trung bình hơn 21 đô la/giờ. Trong khi đó, công nhân khai thác dầu khí kiếm được nhiều gấp đôi, trung bình hơn 42 đô la/giờ.

Vào tháng 10/2020, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ đã công bố một báo cáo nêu bật những tác động kinh tế quan trọng của ngành dầu khí. Báo cáo đề cập đến số liệu thống kê từ Viện Chính sách Kinh tế rằng “ngành khai thác dầu và khí đốt là một trong những ngành có hệ số công việc gián tiếp cao nhất”, trong đó 1 công việc trực tiếp sẽ mang đến 5,43 công việc gián tiếp. 

Tháng 7 năm ngoái, Liên đoàn Thương mại Xây dựng Bắc Mỹ (NABTU) đã đưa ra 2 nghiên cứu đánh giá các cơ hội xây dựng và chất lượng việc làm trong ngành năng lượng. Chủ tịch NABTU, ông Sean McGarvey đã tổng kết các dữ kiện:

“Nghiên cứu xác nhận những gì các thành viên đã báo cáo với chúng tôi: cơ hội nghề nghiệp trong ngành năng lượng tái tạo là không thể sánh được với ngành dầu khí, và các nhân viên năng lượng trong nước đánh giá cao sự an toàn, thời gian gắn bó và chế độ lương thưởng của nghề xây dựng dầu khí.”

Bất chấp thực tế này, trong số những hành động đầu tiên của mình sau khi tuyên thệ nhậm chức, ông Biden đã bắt đầu nỗ lực xóa bỏ ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch và những công việc được trả lương cao trong ngành.

Ông Biden đã đưa nước Mỹ quay trở lại Hiệp ước Paris về biến đối khí hậu, chặn đứng việc phát triển dầu khí trên các vùng đất liêng bang, hủy bỏ dự án đường ống Keystone XL. Nhà phát triển của Keystone XL, tập đoàn TC Energy, cho biết lệnh thu hồi dự án sẽ ngay lập tức khiến 1.000 việc làm bị cắt giảm vào những tuần tới, phần lớn trong số đó là những công nhân làm việc trong các đoàn thể xây dựng.

Ông Biden cũng đã hủy bỏ Keystone XL ngay cả khi nhà phát triển cam kết sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo để cung cấp cho đường ống và đạt mức khí thải ròng bằng 0. Dường như như các chương trình nghị sự về năng lượng của ông Biden đã bị ám ảnh bởi dầu và khí đốt đến mức mù quáng, tới nỗi ngay cả 1 dự án không phát khí thải ròng cũng không được phép tồn tại. 

Theo The Federalist, ngay cả khi người lao động có thể duy trì một khoản lương và cuối cùng phải chuyển đổi nghề nghiệp để làm việc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, thì họ vẫn có thể phải nhận một mức lương thấp hơn nhiều.

Trong suốt cả năm qua, người ta đã nghe rằng các đảng viên Dân chủ, giới truyền thông và các ‘ông trùm’ Công nghệ ca ngợi những phẩm chất trong việc chống lại “thông tin sai lệch” và tầm quan trọng của “sự thật”. Nhưng xem ra các sự kiện và dữ liệu chỉ có ý nghĩa đối với họ khi chúng phù hợp với chương trình nghị sự của phe cánh tả.

Ông Biden đã tung hô khẩu hiệu: “Xây dựng lại tốt hơn” (Build Back Better). Tuy nhiên câu hỏi đặt ra là: “Tốt hơn cho ai?”.

Vy An (Theo the FEDERALIST)

Xem thêm: