Nhà ngoại giao kỳ cựu và gây tranh cãi, cựu ngoại trưởng Mỹ làm việc trong hai đời tổng thống, ông Henry Kissinger đã qua đời hôm thứ Tư (29/11) ở tuổi 100.

Kissinger Associates, Inc phát đi tuyên bố cho biết ông Henry Kissinger đã qua đời tại nhà riêng ở tiểu bang Connecticut.

Ông Henry Kissinger là người gốc Do Thái, tên thật là Heinz Alfred Kissinger, sinh tại Furth, Đức vào ngày 27 tháng 5 năm 1923. Ông chuyển tới sống tại Mỹ cùng gia đình vào năm 1938 trước khi Đức Quốc xã phát động chiến dịch thanh trừng người Do Thái tại châu Âu.

Ông Henry Kissinger đã Anh hóa tên Heinz thành Henry và trở thành công dân Mỹ vào năm 1943. Thời điểm này, ông phục vụ trong quân đội tại châu Âu. Ông đã theo học Trường Harvard theo diện được học bổng và đạt được bằng thạc sĩ vào năm 1952 và lấy bằng tiến sĩ vào năm 1954. Sau đó, ông Kissinger đã có 17 năm làm việc tại Đại học Harvard.

Ông Kissinger có hai đời vợ. Ông ly dị người vợ đầu, bà Ann Fleischer vào năm 1964. Ông cưới bà Nancy Maginnes vào năm 1974. Ông có hai người con với người vợ đầu.

2023 là năm ông Kissinger tròn 100 tuổi và nhà ngoại giao kỳ cựu này đã tham gia nhiều chuỗi hoạt động kỷ niệm cột mốc này. Ông đã dự các cuộc gặp tại Nhà Trắng, xuất bản sách về phong cách lãnh đạo, thậm chí tham gia cả buổi khai chứng tại một ủy ban của Thượng viện liên bang Mỹ về mối đe dọa hạt nhân do Triều Tiên đặt ra.

Vào tháng 7/2023, ông Kissinger dù đã 100 tuổi vẫn có chuyến thăm bất ngờ tới Bắc Kinh, hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Trong suốt sự nghiệp ngoại giao của mình, ông Kissinger đã trực tiếp liên quan đến nhiều sự kiện lớn, mang tính chất thay đổi thời đại trên bình diện toàn cầu.

Trong những năm 1970, khi giữ chức ngoại trưởng Mỹ dưới thời Tổng thống Richard Nixon, ông Kissinger đã có nhiều nỗ lực thúc đẩy và hiện thực hóa mở cửa Trung Quốc cộng sản, tham gia vào các cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí Mỹ – Liên Xô, mở rộng mối quan hệ giữa Israel với các nước láng giềng Ả Rập, và hiện thực hóa Hiệp đình Hòa bình Paris, kết thúc chiến tranh Việt Nam.

Sau khi ông Nixon từ chức năm 1974, ông Kissinger tiếp tục sự nghiệp ngoại giao dưới thời Tổng thống Gerald Ford và trong suốt quãng đời còn lại sau đó, dù đã nghỉ hưu, ông vẫn đưa ra các quan điểm mạnh mẽ về chiến lược ngoại giao.

Ông Kissinger được nhận giải Nobel Hòa bình cùng với ông Lê Đức Thọ của Bắc Việt sau Hiệp định Hòa bình Paris. Ông Thọ đã từ chối nhận giải thưởng này.

Tổng thống Ford gọi ông Kissinger là “siêu ngoại trưởng”, nhưng cũng nhấn mạnh người đàn ông gốc Do Thái này có tính khí thất thường và khá là tự cao tự đại. Ông Ford thậm chí từng nói: “Henry không bao giờ nghĩ mình sai”.

Hải Đăng