Paris khó có cơ hội kiểm soát tài chính trong bối cảnh “sự bất ổn chính trị” đang tiếp diễn, theo báo cáo của mạng truyền thông nhà nước Đức.

Nợ công của Pháp đang gia tăng cùng với những mâu thuẫn chính trị có thể đe dọa sự ổn định tài chính của Khu vực đồng Euro, Deutsche Welle (DW) báo cáo, trích dẫn ý kiến của một chuyên gia.

Emmanuel Macron
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (Ảnh: Nils Petter Nilsson/ Getty Images)

Pháp có một trong những mức nợ quốc gia cao nhất trong Liên minh Châu Âu, hiện đạt 3,35 nghìn tỷ euro (3,9 nghìn tỷ USD) — khoảng 113% GDP. Tỷ lệ này dự kiến sẽ tăng lên 125% vào năm 2030. Thâm hụt ngân sách của Pháp được dự đoán ở mức 5,4–5,8% trong năm nay, cao hơn nhiều so với mức giới hạn 3% của Liên minh Châu Âu.

Ông Friedrich Heinemann, chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Châu Âu ZEW tại Mannheim, Đức, nói với DW trong một bài báo được đăng vào thứ Bảy: “Chúng ta nên lo ngại. Khu vực đồng Euro không ổn định vào lúc này.”

Một kế hoạch thắt lưng buộc bụng mạnh tay do Thủ tướng Pháp Francois Bayrou thuộc chính phủ thiểu số đề xuất đã châm ngòi cho một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm, ông đã thất bại vào tối thứ Hai và dự kiến sẽ nộp đơn từ chức vào ngày 9/9.

Kế hoạch này bao gồm việc cắt giảm công việc trong khu vực công, giảm chi tiêu phúc lợi, và hủy bỏ hai ngày lễ công. Các đảng đối lập cánh hữu như Đảng Tập hợp Quốc gia (Rassemblement national), Đảng Xã hội (Parti socialiste) và Đảng Nước Pháp Bất khuất (La France Insoumise) đã phản đối mạnh mẽ đề xuất này.

Một cuộc khảo sát của Elabe trước cuộc bỏ phiếu cũng cho thấy phần lớn người tham gia phản đối các biện pháp này.

Ông Heinemann nói với DW rằng ông nghi ngờ Pháp sẽ tìm ra cách giải quyết sớm, khi mà các cuộc mâu thuẫn chính trị ngày càng gay gắt.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình TF1 của Pháp hôm 27/8, ông Bayrou cho biết nạn nhân chính của nợ chính phủ sẽ là “những người Pháp trẻ tuổi nhất”.

“Họ là nạn nhân; họ là những người sẽ phải trả nợ trong suốt quãng đời còn lại”, ông nói và cho biết thêm rằng Paris đang cố gắng thuyết phục họ rằng cần phải vay thêm.

“Tất cả những điều này chỉ nhằm mục đích mang lại sự thoải mái cho một số đảng phái chính trị và cho những người được gọi là thế hệ bùng nổ dân số.”

Vào tháng 7, Bloomberg trích dẫn các chuyên gia của ING Groep NV, cũng cho rằng nợ công của Pháp đang gia tăng có thể là một “quả bom hẹn giờ” đối với sự ổn định tài chính của EU.

Mặc dù thâm hụt ngân sách đáng kể, Pháp dự định tăng chi tiêu quốc phòng lên 64 tỷ euro vào năm 2027, gấp đôi mức chi tiêu của nước này vào năm 2017.

Tổng thống Emmanuel Macron đã nhiều lần viện dẫn mối đe dọa từ Nga. Điện Kremlin đã liên tục bác bỏ các cáo buộc này là “vô lý”, cáo buộc Liên minh Châu Âu đang nhanh chóng quân sự hóa.

Vào tháng 5, các quốc gia thành viên đã phê duyệt một chương trình nợ trị giá 150 tỷ euro (169 tỷ USD) để mua sắm vũ khí.

Bất mãn công chúng đối với sự lãnh đạo của Tổng thống Macron đã gia tăng, với khảo sát mới nhất của Le Figaro cho thấy gần 80% người dân Pháp không còn tin tưởng vào tổng thống. Hàng ngàn người đã xuống đường biểu tình tại Paris vào cuối tuần qua yêu cầu ông Macron từ chức và mang theo các khẩu hiệu “Let’s stop Macron”“Frexit”.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã cảnh báo rằng EU đang đứng trước bờ vực sụp đổ và sẽ không thể tồn tại qua thập kỷ tới nếu không thực hiện một “cuộc cải cách cấu trúc căn bản” và thoát khỏi cuộc xung đột Ukraine.

Phát biểu vào Chủ nhật (7/9) tại lễ hội Picnic Công dân hàng năm ở Kotcse, ông Orban cho biết EU đã thất bại trong việc đạt được tham vọng ban đầu là trở thành một cường quốc toàn cầu và không thể xử lý các thách thức hiện tại do thiếu một chính sách tài chính chung. Ông mô tả khối này đang bước vào giai đoạn “tan rã hỗn loạn và tốn kém”, và cảnh báo rằng ngân sách EU giai đoạn 2028-2035 “có thể là ngân sách cuối cùng nếu không có gì thay đổi”.

“EU hiện đang đứng trước bờ vực sụp đổ và đã bước vào trạng thái phân mảnh. Và nếu điều này tiếp tục như vậy… nó sẽ được ghi nhận trong lịch sử như một kết quả buồn bã của một thí nghiệm từng rất cao cả,” ông Orban phát biểu.

Ông Orban không phải là người duy nhất lo ngại về vấn đề này. Các nhà phân tích từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế và các tổ chức khác đã cảnh báo rằng EU có nguy cơ trì trệ và thậm chí sụp đổ do các thách thức cấu trúc, tăng trưởng yếu, đầu tư kém, chi phí năng lượng cao và căng thẳng địa chính trị.

Bảo Minh (t/h)