Trong một cuộc phỏng vấn với chương trình “Squawk Box” của CNBC hôm thứ Ba (ngày 5/8), Tổng thống Mỹ Donald Trump tiết lộ ông đã thu hẹp danh sách ứng cử viên cho vị trí Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) tiếp theo xuống còn 4 người, có khả năng thay thế Chủ tịch đương nhiệm Jerome Powell. Quyết định này thu hút sự chú ý cao, vì người được chọn có thể ảnh hưởng đáng kể đến hướng đi tương lai của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Powell
Chủ tịch Fed – ông Powell tham gia cuộc họp báo của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) vào ngày 27/7/2022. (Ảnh: Federalreserve/ Flickr)

“2 Kevin” được đề cập nhiều — Bộ trưởng Bessent không có tên trong danh sách

Khi được hỏi về các ứng viên cụ thể, ông Trump công khai nhắc đến hai ứng viên danh tiếng: Kevin Hassett, Giám đốc hiện tại của Hội đồng Kinh tế Quốc gia, và Kevin Warsh, cựu Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang.

Ông nói: “Tôi nghĩ cả 2 Kevin đều rất giỏi.” Ông còn tiết lộ rằng có 2 ứng viên khác đang được cân nhắc, nhưng nêu rõ Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent không có tên trong danh sách. Ông nói: “Tôi rất quý mến Scott, nhưng ông ấy muốn tiếp tục giữ vị trí hiện tại.”

Ông không tiết lộ cụ thể tên hai ứng viên còn lại, nhưng sử dụng cơ hội này để công khai chỉ trích Powell, mô tả ông là “quá chậm trong vấn đề cắt giảm lãi suất.”

Powell bị chỉ trích mạnh — Trump cân nhắc làm “cuộc đại cải tổ” tại Fed

Gần đây, ông Trump liên tục chỉ trích ông Powell, người sẽ hết nhiệm kỳ vào tháng 5/2026. Ông từng tuyên bố cân nhắc để Hội đồng Thống đốc Fed thay ông Powell nắm quyền kiểm soát ngân hàng trung ương Mỹ. Ông cũng từ lâu gây áp lực yêu cầu ông Powell giảm lãi suất ngắn hạn nhanh hơn.

Ông Trump từng cân nhắc sa thải ông Powell trước thời hạn, nhưng sau phán quyết của Tòa án Tối cao rằng tổng thống chỉ có thể sa thải một quan chức nếu có “lý do chính đáng” (for cause), ông đã tạm dừng kế hoạch này.

Tuy nhiên, Trump tiếp tục chỉ trích ông Powell bằng việc cáo buộc quản lý kém một dự án cải tạo trị giá 2,5 tỷ USD tại Fed. Đồng thời ông nói công khai rằng “rất khó có khả năng” sẽ thực sự sa thải ông Powell.

Ngoài ra, thành viên Hội đồng Dự trữ Liên bang Adriana Kugler đã bất ngờ tuyên bố từ chức vào thứ Sáu tuần trước, điều mà Trump gọi là “một bất ngờ thú vị”. Ông tiết lộ điều này mang đến cho ông cơ hội bổ nhiệm người mới, và có thể đề cử người kế nhiệm đó làm Chủ tịch Fed mới.

Giới thiệu ngắn gọn về hai ứng cử viên chính

Kevin Hassett

  • Hiện là Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Nhà Trắng, được xem là người hỗ trợ chính sách kinh tế của ông Trump từ thuế thu nhập đến thuế quan.
  • Ông cũng ủng hộ Tổng thống trong việc sa thải Giám đốc BLS Erika McEntarfer.
  • Từng giữ vị trí Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, sở hữu bằng Tiến sĩ kinh tế tại Đại học Pennsylvania.
  • Trước đây làm việc tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, một tổ chức tư vấn khuynh hữu, trước khi gia nhập Nhà Trắng năm 2017.
  • Khi rời nhiệm sở năm 2019, ông Trump từng ca ngợi ông là “một người bạn thực sự” và công việc của ông là “xuất sắc.” Sau đó, Hassett công tác tại Viện Hoover (Stanford) trước khi trở lại chính quyền Trump trong giai đoạn dịch COVID‑19.
  • Trong cuộc phỏng vấn CNBC hôm thứ Hai, ông Hassett công khai nói: “Có sự phản đối đối với các chính sách và hành động của ông Trump ở khắp mọi nơi trong Chính phủ Hoa Kỳ.”

Kevin Warsh

  • Cựu thành viên Hội đồng Thống đốc Fed đến năm 2011, hiện làm việc tại Viện Hoover. Ông từng công khai ủng hộ việc giảm lãi suất, quan điểm phù hợp với ông Trump về chính sách tiền tệ.
  • Tháng trước, trên chương trình Sunday Morning Futures của Fox News, Warsh nói: “Tổng thống hoàn toàn đúng khi không hài lòng với Jay Powell và Fed.”
  • Ông ngày càng chỉ trích Fed dưới sự lãnh đạo của ông Powell, và tháng 7 năm nay từng kêu gọi cải tổ toàn diện hoạt động của Fed theo mô hình Thỏa thuận Kho bạc – Fed năm 1951 để giải quyết nợ quốc gia và xung đột chính sách giữa ngân hàng trung ương và Bộ Tài chính.
  • Warsh còn cho rằng việc Fed chần chừ trong giảm lãi suất là sai lầm nghiêm trọng. “Việc đánh giá sai về mức độ lạm phát hậu đại dịch vẫn là chủ đề nhiều tranh cãi.”
  • Ông nói: “Tổng thống làm đúng khi gây áp lực công khai với Fed vì chúng ta thực sự cần thay đổi hệ thống chính sách tiền tệ.”
  • Vào tháng 6 năm nay, khi Trump được hỏi về Warsh, ông nói rõ: “Ông ấy có uy tín rất cao.”

Trump vẫn chưa công bố tên của hai ứng cử viên cuối cùng, nhưng ông cho biết sẽ chính thức công bố quyết định “sớm”. Quyết định này có thể đánh dấu sự thay đổi lãnh đạo quan trọng nhất tại Cục Dự trữ Liên bang trong những năm gần đây, khi vị chủ tịch mới sẽ gánh vác trọng trách quan trọng là đưa nền kinh tế Hoa Kỳ thoát khỏi tình trạng lạm phát cao và ổn định hơn nữa thị trường tài chính, thu hút sự chú ý rộng rãi.

Các quan chức Fed: Có thể cắt giảm lãi suất hơn 2 lần trong năm nay

Ngoài ra, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang San Francisco, bà Mary Daly, vào thứ Hai cho biết, thị trường việc làm của Hoa Kỳ tiếp tục hạ nhiệt, và áp lực lạm phát cũng đã giảm bớt, điều này có nghĩa là thời điểm Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cắt giảm lãi suất đang đến gần hơn từng ngày. Bà Daly chỉ ra rằng nếu dữ liệu kinh tế trong tương lai tiếp tục xấu đi, số lần Fed cắt giảm lãi suất trong năm nay có thể vượt quá 2 lần.

Bà Daly nhấn mạnh rằng dự báo của Fed hồi tháng Sáu là trong năm nay sẽ cắt giảm lãi suất 2 lần, mỗi lần 25 điểm cơ bản, và bà cho rằng đó là mức điều chỉnh phù hợp. Tuy nhiên, bà cũng nói rằng thời điểm cắt giảm lãi suất không phải là điều đã được định sẵn, và mỗi cuộc họp về lãi suất đều là một thời điểm then chốt để đánh giá ngay lập tức và quyết định có nên cắt giảm hay không.

Trước cuộc họp chính sách vào tháng 9 tới đây, Fed sẽ lần lượt công bố nhiều dữ liệu kinh tế, bao gồm báo cáo về thị trường việc làm và lạm phát. Bà Daly nói: “Nếu lạm phát tăng trở lại và lan rộng, hoặc thị trường việc làm có sự phục hồi mạnh mẽ, số lần cắt giảm lãi suất của chúng tôi có thể sẽ ít hơn 2 lần; nhưng kịch bản có khả năng xảy ra hơn là chúng tôi có thể cần phải cắt giảm lãi suất nhiều hơn 2 lần.”