Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol bị phế truất

Toàn bộ 8 thẩm phán thuộc Tòa Hiến pháp Hàn Quốc đều nhất trí việc phế truất Tổng thống Yoon Suk-yeol, sau quá trình luận tội ông vì ban bố thiết quân luật.

“Do hành vi vi phạm hiến pháp của bị đơn gây tác động tiêu cực nghiêm trọng và hậu quả sâu rộng, chúng tôi quyết định phế truất Tổng thống Yoon Suk-yeol”, quyền chánh án Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc Moon Hyung-bae tuyên bố tại tòa ngày 4/4.

Quyết định này được toàn bộ 8 thẩm phán của tòa nhất trí. Theo các thẩm phán, việc ông Yoon ban bố thiết quân luật đã “vi phạm các nguyên tắc cốt lõi của thượng tôn pháp luật và nền quản trị dân chủ, do đó làm suy yếu trật tự hiến pháp và gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đến sự ổn định của nền cộng hòa dân chủ”.

Quyết định của ông Yoon về việc triển khai quân đội có vũ trang tới quốc hội nhằm ngăn các nghị sĩ bỏ phiếu bãi bỏ lệnh thiết quân luật cũng đã “vi phạm tính trung lập chính trị của lực lượng vũ trang và nghĩa vụ của tư lệnh tối cao”.

Các thẩm phán cho rằng ông triển khai quân đội vì mục đích chính trị, “khiến những người lính phụng sự đất nước với nhiệm vụ đảm bảo an ninh quốc gia và bảo vệ đất nước phải đối đầu dân thường”.

“Cuối cùng, hành động vi hiến và bất hợp pháp của bị đơn là sự phản bội lòng tin của nhân dân và cấu thành hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng không thể dung thứ”, phán quyết cho hay.

Quyết định có hiệu lực ngay lập tức. Hàn Quốc sẽ tổ chức bầu cử tổng thống để chọn người kế nhiệm ông Yoon trong vòng 60 ngày, nhiều khả năng vào ngày 3/6. Trong khoảng thời gian hiện tại, Thủ tướng Han Duck-soo giữ vị trí quyền tổng thống.

Đảng cầm quyền Quyền lực Nhân dân cho biết họ chấp nhận phán quyết của tòa. Lãnh đạo đảng Kwon Young-se xin lỗi người dân và cho biết sẽ phối hợp với quyền Tổng thống để ổn định đất nước. “Bạo lực không được phép xảy ra”, ông nói. Phe đối lập gọi đây là chiến thắng lớn lao cho nhân dân, yêu cầu ông Yoon phải xin lỗi người dân.

Các luật sư của ông Yoon bày tỏ thất vọng, cho rằng phán quyết của Tòa Hiến pháp mang động cơ chính trị. Những người chỉ trích ông Yoon reo hò ăn mừng, trong khi người ủng hộ ông buồn bã, thất vọng. Bên ngoài dinh thự của ông Yoon, người ủng hộ ông la hét và chửi rủa, một số bật khóc. Cảnh sát đã bắt một người đập phá cửa sổ xe của họ.

Lực lượng hành pháp trước đó đã nâng mức cảnh báo lên cao nhất, cho phép triển khai toàn bộ lực lượng nhằm đề phòng tình huống bất ổn. Giới chức cũng lập các trung tâm y tế dã chiến gần tòa án để đề phòng trường hợp khẩn cấp.

Khoảng 7.000 cảnh sát đã được triển khai gần Tòa án Hiến pháp và xung quanh phường Jongno. Cảnh sát cũng đã điều động khoảng 2.000 người đến Hannam-dong, Seoul, nơi có Dinh thự tổng thống, và khoảng 1.300 cảnh sát đến Yeouido, phía nam Seoul.

Quyền Tổng thống Han ban bố lệnh khẩn cấp để duy trì trật tự an toàn công cộng sau khi phán quyết được công bố. Ông Han cam kết nỗ lực hết mình để cuộc bầu cử tổng thống sắp tới diễn ra suôn sẻ. Ông Yoon, 64 tuổi, là tổng thống thứ hai của Hàn Quốc bị tòa án phế truất, sau bà Park Geun-hye hồi năm 2017.

Ông Yoon và vợ là bà Kim Keon-hee phải rời khỏi Dinh thự Tổng thống ở Hannam-dong, trung tâm thủ đô Seoul. Họ nhiều khả năng trở về nhà cũ ở phía nam Seoul, nơi sinh sống trước khi ông nhậm chức. Theo luật hiện hành, tổng thống bị luận tội và không hoàn thành nhiệm kỳ sẽ được hưởng quyền bảo vệ an ninh trong 10 năm.

Ông Yoon còn đang đối mặt với tiến trình hình sự với cáo buộc cầm đầu cuộc nổi loạn vì ban bố thiết quân luật. Ông bị bắt hồi tháng 1 và được thả sau 52 ngày nhưng các thủ tục tố tụng vẫn đang diễn ra. Tội danh này có mức án lên đến tù chung thân hoặc tử hình.

Anh Trần