Tu sỹ Kyiv từ chối rời khỏi tu viện Pechersk Lavra dù không có bảo hộ từ tòa án
- Nhật Tân
- •
Ngày 30/3, những tu sỹ Tu viện Kyiv Pechersk Lavrađã từ chối rời khỏi tu viện này, và ngăn cản không cho người của nhà nước tới tiếp quản. Cảnh sát và đặc vụ không can thiệp trong bối cảnh có rất nhiều tín đồ và phóng viên. Tòa án bác bỏ quyền của Giáo hội Chính thống UOC, và từ chối khiếu nại đền bù.
BBC và nhiều kênh truyền thông cả trong và ngoài nước Ukraine đã đưa tin tình hình ngày 30/3 ở Tu viện Các hang động (Kyiv Pechersk Lavra) khi người của cơ quan nhà nước, Cục Lưu trữ Pechersk Lavra, tới đó nhưng đã bị tu sỹ Giáo hội Chính thống UOC cùng các tín đồ ngăn cản không cho tiếp quản tu viện lịch sử này.
Cùng ngày 30/3, Chính phủ Ukraine tuyên bố rằng lệnh của Nội các Bộ trưởng Ukraine năm 2013 về việc chuyển Tu viện Các hang động sang cho UOC sử dụng là vô hiệu. Tòa án Thương mại Kyiv bác đơn của UOC. Có nghĩa là tu sỹ UOC phải rời khỏi tu viện vô điều kiện và không nhận được bất kỳ bồi thường nào.
Trước đó, tu sỹ UOC vẫn tuyên bố rằng họ sẽ ở lại và không chịu rời khỏi tu viện, bất chấp lệnh trục xuất của chính quyền, trên cơ sở pháp lý rằng họ phải đợi phán xét của tòa án. Hàng trăm con người nơi đó đã có công hồi sinh Tu viện Các hang động từ đống đổ nát năm 1988.
Tuy nhiên, những quyết định của tòa án và chính quyền dường như đã loại bỏ hy vọng của các tu sỹ rằng họ có thể dựa vào luật pháp Ukraine để bảo vệ quyền lợi của mình.
Luật sư Nikita Chekman của UOC tuyên bố UOC sẽ kháng cáo.
Video của phóng viên BBC (hãng tin Anh) tại chỗ ở Tu viện Các hang động hôm 30/3:
Tu sỹ vẫn ở lại Tu viện Các hang động
Người của Cục Lưu trữ Pechersk Lavra đã tới vào ngày 30/3. Đây là cơ quan của chính phủ được lập ra và trở thành người chủ quản của khu bảo tồn này. Lưu ý rằng các kênh truyền thông Ukraine đã bắt đầu gọi đây là khu bảo tồn di tích, một địa điểm văn hóa, chứ không còn gọi đây là một cơ sở thờ phượng của tôn giáo. Cục đã đến để tiếp quản tu viện theo kế hoạch từ trước.
Tuy nhiên, rất đông tín đồ cùng với các tu sỹ của UOC đã thành công ngăn chặn, và không cho người của chính phủ tiếp quản. Có nhiều phóng viên các kênh truyền thông trong và ngoài nước có mặt tại hiện trường. Cảnh sát và đặc vụ đã tới và tiến vào lãnh địa của tu viện. Tuy nhiên các báo cáo tường thuật cho biết họ chỉ có mặt để giữ gìn trật tự chứ không can thiệp gì tới công tác chuyển giao tu viện.
Một ngày đã qua đi, và hiện nay người của chính phủ vẫn chưa tiếp quản được tu viện lịch sử này.
BBC tường thuật, Lubov Bank, một ca sỹ nay đã 60 tuổi đến từ thành phố miền trung Poltava, cho biết bà tham gia biểu tình tại Lavra đã 3 ngày rồi và gọi quyết định trục xuất các cư dân của tu viện là một “quyết định chính trị”. Lưu ý rằng các tín đồ là tới đi lễ nhà thờ, và coi đó là một hình thức biểu tình.
“Họ [chính phủ] không tuân theo hiến pháp,” bà nói. “Các tu sỹ là những thiên thần thực sự. Tôi không muốn chính quyền làm điều này.”
Vẫn chưa biết điều gì sẽ xảy ra nếu UOC kiên trì không rời khỏi khu phức hợp tu viện này, nhưng Bộ trưởng Văn hóa Ukraine, Oleksandr Tkachenko, tuyên bố nhiều lần rằng chính quyền sẽ không sử dụng vũ lực để trục xuất các tu sỹ.
Tuy nhiên, trong báo cáo mới nhất về một tu viện khác từng của UOC ở Ivano-Frankivsk, các tu sỹ của UOC đã bị trục xuất bằng vũ lực, bởi “nhân dân” và tín đồ một giáo hội mới mang tên OCU, trong khi người của chính quyền có mặt nhưng dung túng cho hành động này.
Thậm chí kênh truyền thông Ukraine đã cổ xúy hoạt động “giải phóng” nhà thờ theo cách như vậy khỏi “chiếm đóng” của những người thân Nga.
Các tu sỹ UOC cho biết chính quyền nói họ sẽ cắt điện, nước, và internet nếu các tu sỹ kiên quyết không rời khỏi Tu viện Các hang động. Việc cắt điện đã diễn ra nhiều ngày rồi. Những video livestream về các hoạt động hàng ngày của tu viện trong những ngày qua cho thấy tu viện thỉnh thoảng bị cắt điện, ngay khi tiến hành các buổi lễ. Dường như các tu sỹ đã có chuẩn bị cho tình huống này, và họ vẫn tiếp tục hoạt động của mình dù mất điện.
Một người cải đạo
Theo tuyên bố của UOC, các tu sỹ vẫn kiên trì đức tin của mình trước sức ép ngày càng gia tăng của chính quyền Zelensky. Tuy nhiên đã có ít nhất 1 ngoại lệ.
Archimandrite Avraamy Lotysh, người trước đây của UOC tại Tu viện Các hang động nay đã chuyển sang giáo hội mới OCU. Tin tức về tu sỹ cải đạo này được cả 2 phe đều đăng.
Theo tuyên bố trên website của giáo hội mới OCU, ông được bổ nhiệm làm thống đốc mới của Tu viện Các hang động. Trong cương vị mới này, ông đã có video ngày 29/3 trên mạng xã hội kêu gọi những người khác hãy làm theo ông.
OCU, phối hợp với chính quyền, từ lâu đã liên tục đưa ra các thông điệp khuyến khích UOC cải đạo sang. Trong vụ Tu viện Các hang động này, thì họ hứa hẹn ai chuyển sang OCU thì sẽ được ở lại tu viện. Ngay cả ông Bộ trưởng Văn hóa còn nói rõ trên truyền hình Rada phát sóng toàn quốc rằng nếu cải đạo sang OCU thì còn có thể “được giữ lại quyền lực” (remain in power).
Tương lai của khu bảo tồn văn hóa
Theo dự kiến của chính quyền Kyiv, Tu viện Các hang động sẽ hoạt động như một địa điểm văn hóa. Mặc dù chưa có công bố chính thức cơ cấu tổ chức mới sẽ thế nào, nhưng trong một video ngày 28/3 trên kênh truyền hình của nhà nước, ông Bộ trưởng Văn hóa Tkachenko đã đề cập đến vấn đề này.
Đó là trong chương trình truyền hình của Rada hôm 28/3 ngay trước ngày hạn chót của lệnh trục xuất, và được thực hiện ở cổng khuôn viên tu viện. Khi ấy, nữ phóng viên của truyền hình đã hỏi ông bộ trưởng các câu hỏi được chuẩn bị sẵn, và ông bộ trưởng đã trả lời trong các cảnh quay trên nền nắng nhẹ với góc quay được chọn lựa công phu.
Theo ông, những điều mà ông gọi là dịch vụ tôn giáo ở tu viện, như các buổi lễ tôn giáo, thì vẫn được duy trì bởi giáo hội mới OCU. Tuy nhiên sẽ có thêm các hoạt động văn hóa khác, như “triển lãm”, “họp chuyên đề”, hoặc là “hòa nhạc”.
“Lavra là viên ngọc trai mà du khách nên đến. Nhà nước phải xây dựng một kế hoạch cho cơ sở để có thể trang bị các cuộc triển lãm, triển lãm phong phú và các cuộc họp chuyên đề ở đó. Để Lavra thực sự trở nên sống động,” ông Tkachenko nói. Theo ông, “các buổi hòa nhạc Rock sẽ không phải 100%, nhưng [sẽ có] các sự kiện văn hóa… Lavra rất phù hợp cho những sự kiện như vậy,” ông nói.
Trước đó, trên mạng xã hội đã lan truyền các video cho thấy những cảnh tượng của những hoạt động tổ chức ở địa điểm tôn giáo sau khi OCU giành được từ UOC: (phút 1:00) nhạc Rock với lời ca chém giết những người Mútxcôvít (ám chỉ người Nga); (phút 2:27) diễn cảnh ông Putin cùng đám ma quỷ trên nền đèn laser nhức mắt; cùng nhiều cảnh diễn thuộc về tín ngưỡng khác thậm chí mâu thuẫn với giáo điều của Kitô Giáo (tương tự như như việc đưa các lễ đồng cốt vào chùa Phật giáo vậy).
Chính quyền vô hiệu hóa quyết định của chính mình năm 2013
Ngày 30/3, chính phủ tuyên bố lệnh của Nội các Bộ trưởng Ukraine năm 2013 về việc chuyển Kyiv Pechersk Lavra sang cho UOC sử dụng là vô hiệu.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa Tkachenko đã viết về điều này trên kênh Telegram của mình .
“Chính phủ vừa tuyên bố vô hiệu sắc lệnh của Nội các Bộ trưởng Ukraine kể từ thời [Tổng thống] Yanukovych ngày 11/7/2013 Số 519 ‘Vấn đề chuyển các tòa nhà và công trình kiến trúc Kyiv Pechersk Lavra sang cho Giáo hội Chính thống Ukraine UOC để sử dụng miễn phí’.”
“Theo một số quyết định pháp lý, [hiện nay] quyền quản lý tài sản của Lavra được chuyển cho nhà nước, bởi vì chính nhà nước sở hữu những đồ vật này.”
Đồng thời cùng ngày 30/3, Tòa án Thương mại Kyiv đã từ chối bảo đảm yêu cầu bồi thường cho UOC khi bị đơn phương chấm dứt hợp đồng cho thuê.
Đây không phải lần đầu tiên chính quyền Ukraine bác bỏ quyết định của chính mình. Năm 2015, chính quyền Ukraine đã từ chối trả khoản nợ giá trị khoảng 3 tỷ USD cho Nga, với phong cách dùng lý do tương tự rằng khoản nợ vào năm 2013 đó là bị Nga ép buộc vào thời Tổng thống Viktor Yanukovych, một người mà họ cho là thân Nga, người bị lật đổ vào năm 2014 trong sự kiện Maidan đẫm máu, một trong những sự kiện dẫn dắt tới chiến tranh Ukraine năm 2022.
Xem thêm
Từ khóa Đàn áp tôn giáo Chính thống Giáo Pechersk Lavra
