‘Đợt lũ vừa qua ở Nam Trung Bộ là hiện tượng cực đoan chưa từng có’
- Minh Long
- •
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định đợt mưa lũ vừa qua ở Nam Trung Bộ là hiện tượng cực đoan, vượt kỷ lục quan trắc 30-50 năm tại nhiều lưu vực sông lớn.
Ngày 23/11, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định đợt mưa lũ kéo dài từ ngày 16 đến 22/11 tại khu vực Nam Trung Bộ và một phần Tây Nguyên là hiện tượng thời tiết cực đoan, với lượng mưa và mực nước lũ tại rất nhiều trạm, nhiều lưu vực sông cùng vượt kỷ lục lịch sử đã ghi nhận trong 30-50 năm qua.
Một số trạm đo được lượng mưa cực lớn chỉ trong vài ngày như Sơn Thành Tây, Sơn Thành Đông, Hòa Mỹ Tây, Sông Hinh (tỉnh Đắk Lắk) đạt 1.000-1.200 mm; trạm Sơn Hòa (tỉnh Đắk Lắk) 601,2 mm; trạm Quy Nhơn (tỉnh Gia Lai) 380,6 mm. Đây đều là các mức vượt kỷ lục cũ từng quan trắc.
Từ đầu tháng 10 đến giữa tháng 11/2025, lượng mưa tích lũy tại khu vực này đã cao hơn trung bình nhiều năm từ 120-200%, khiến đất hoàn toàn bão hòa nước. Khi đợt mưa chính từ ngày 16-22/11 bổ sung thêm 300-1.700 mm tùy nơi, lũ lớn và lũ lịch sử lập tức xuất hiện trên hầu hết các sông từ Quảng Trị đến Khánh Hòa và Lâm Đồng.
Cụ thể, một số sông ghi nhận mực nước vượt kỷ lục cũ nhiều năm:
- Sông Kỳ Lộ (tỉnh Đắk Lắk) vượt kỷ lục năm 2009;
- Sông Ba (tỉnh Đắk Lắk) tại trạm Phú Lâm vượt kỷ lục năm 1993, đỉnh lũ có chu kỳ lặp lại ước tính khoảng 50 năm;
- Sông Dinh Ninh Hòa (tỉnh Khánh Hòa) vượt kỷ lục năm 1986;
- Sông Đa Nhim (tỉnh Lâm Đồng) cũng vượt mức lịch sử.
Việc nhiều lưu vực sông lớn cùng vượt lũ lịch sử một lúc là hiện tượng cực kỳ hiếm gặp, gần như chưa từng xảy ra trong hơn 50 năm quan trắc liên tục tại Việt Nam.
Nguyên nhân chính được Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia chỉ ra là sự kết hợp của nhiều yếu tố thời tiết cực đoan: nhiễu động mạnh trong đới gió Đông trên độ cao 1.500-5.000 m;
Không khí lạnh có cường độ rất mạnh từ đêm 17/11; dòng ẩm cực lớn từ Biển Đông liên tục được vận chuyển vào đất liền, kết hợp địa hình dốc của dãy Trường Sơn làm tăng cường đối lưu mạnh và duy trì mưa kéo dài nhiều ngày; Lượng mưa phổ biến 800-1.700 mm đã vượt xa khả năng tiêu thoát tự nhiên của hệ thống sông ngòi.
Ngoài ra, đặc điểm địa hình và thủy văn khu vực Nam Trung Bộ với các lưu vực sông ngắn, độ dốc lớn khiến nước mưa tập trung rất nhanh về hạ lưu, lũ lên chỉ trong vài giờ. Triều cường dâng cao cũng làm nước thoát chậm hơn, tình trạng ngập lụt kéo dài.
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, cho biết thêm rằng các hiện tượng mưa cực đoan như vậy ngày càng gia tăng cả về cường độ lẫn tần suất trong 10-15 năm gần đây, với nhiều trạm ghi nhận lượng mưa một đợt vượt 1.000-1.700 mm – mức từng được xem là rất hiếm.
Trong suốt đợt mưa lũ này, Trung tâm đã ban hành tổng cộng 55 bản tin dự báo và cảnh báo chi tiết, đồng thời tiếp tục phát các bản tin mới.
Theo bản tin mới nhất, từ ngày 23 đến 25/11, khu vực TP. Huế, TP. Đà Nẵng và phía Đông tỉnh Gia Lai vẫn có mưa vừa, mưa to với lượng mưa phổ biến 50-110 mm, có nơi trên 220 mm; từ chiều và đêm 25/11 mưa lớn giảm dần.
Xem thêm
Từ khóa Lâm Đồng Khánh Hòa Đắk Lắk Nam Trung Bộ thời tiết cực đoan sông Ba kỷ lục mưa lũ vượt lịch sử mưa lũ lịch sử biến đổi khí hậu
