Hồng Kông thu hồi thị thực của người từng tuyên bố sửa đổi gen nhân loại
- Nhật Tân
- •
Hồng Kông thu hồi thị thực đã cấp cho Hạ Kiến Khuê (He Jiankui) (39 tuổi) chỉ vài giờ sau khi ông tuyên bố kế hoạch nghiên cứu của mình. 5 năm trước, Hạ Kiến Khuê là người từng tuyên bố gây sốc thế giới rằng ông đã tiến hành sửa đổi gen nhân loại, AP đưa tin.
Năm 2018, Hạ Kiến Khuê tuyên bố ông đã thay đổi phôi thai của hai bé gái sinh đôi. Điều đó lập tức dẫn đến nhiều chỉ trích gay gắt, bởi vì hành vi đó được xem là phi đạo đức. Ông ta đã bị tòa án Trung Quốc đại lục kết tội vào năm 2019 vì hành nghề y mà không có giấy phép và bị kết án ba năm tù cùng khoản tiền phạt 3 triệu nhân dân tệ (445.000 USD).
Mười tháng sau khi được trả tự do, Hạ Kiến Khuê thông báo tại Bắc Kinh hôm thứ Ba rằng ông đã được cấp thị thực Hồng Kông và đã liên hệ với các trường đại học, viện nghiên cứu và công ty ở trung tâm tài chính này.
Ông nói rằng ông sẽ cân nhắc làm việc ở Hồng Kông, và nếu có cơ hội thích hợp thì ông dự định nghiên cứu liệu pháp gen cho các bệnh di truyền hiếm gặp.
“Nghiên cứu khoa học của tôi sẽ tuân thủ các quy tắc đạo đức và sự đồng thuận quốc tế về nghiên cứu khoa học,” ông nói trong một cuộc họp báo ngắn.
Nhưng trong một tuyên bố chỉ vài giờ sau đó (trong ấy không đề cập đến cái tên Hạ Kiến Khuê), Chính phủ Hồng Kông cho biết họ đã thu hồi thị thực, vì người này từng bị bỏ tù vì hành nghề y bất hợp pháp,
“Sau khi bộ di trú xem xét đơn đăng ký, họ nghi ngờ rằng ai đó đã khai man để được chấp thuận thị thực,” tuyên bố viết. “Giám đốc di trú đã tuyên bố rằng thị thực không hợp lệ theo quy định của pháp luật.”
Các quan chức thực thi pháp luật sẽ tiến hành một cuộc điều tra hình sự để theo dõi vụ việc, nó nói thêm.
Ông Hạ Kiến Khuê đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của AP.
Tuyên bố của ông vào năm 2018 đã gây ra một cuộc tranh luận toàn cầu về đạo đức của việc chỉnh sửa gen. Trong các cuộc phỏng vấn với AP lúc bấy giờ, ông nói rằng ông đã sử dụng một công cụ gọi là CRISPR để cố gắng vô hiệu hóa một gen cho phép HIV xâm nhập vào tế bào nhằm mang lại cho trẻ khả năng chống lại AIDS.
Công cụ CRISPR đã được thử nghiệm ở người lớn để điều trị bệnh trong các hoàn cảnh khác, nhưng nhiều người trong cộng đồng khoa học đã chỉ trích công việc của Hạ Kiến Khuê là không cần thiết về mặt y tế và phi đạo đức một phần vì bất kỳ thay đổi di truyền nào cũng có thể truyền lại cho các thế hệ tương lai.
Khi kết án ông vào năm 2019, tòa án Trung Quốc tại Thâm Quyến cho biết ông không có bằng cấp bác sĩ, chạy theo danh lợi, cố tình vi phạm các quy định của Trung Quốc về nghiên cứu khoa học và vượt qua ranh giới đạo đức trong cả nghiên cứu khoa học và y học.
Tòa án cũng xác nhận việc sinh con thứ ba, nói rằng dự án của ông liên quan đến ba đứa trẻ chỉnh sửa gen được sinh ra bởi hai người phụ nữ.
Ông được trả tự do vào tháng 4 năm ngoái và được mời đến nói chuyện tại Đại học Oxford vào tháng tới. Nhưng ông đã viết trên Twitter vào tháng này rằng ông chưa sẵn sàng để nói về những trải nghiệm của mình trong ba năm qua và quyết định hủy bỏ chuyến thăm.
Ông ấy đã mời khoảng 6 tổ chức truyền thông đến dự cuộc họp báo của mình vào thứ Ba nhưng đã rời đi sau khi đọc một tuyên bố trong khoảng hai phút. Ông đã không trả lời các câu hỏi khi ông rời đi.
Trong một phản hồi bằng văn bản sau đó, ông cho biết anh ấy có kế hoạch thành lập một ủy ban tư vấn về đạo đức để kiểm tra công việc trong tương lai của mình và đảm bảo quy trình này diễn ra công khai và minh bạch.
Ông cho biết ông có kế hoạch nghiên cứu chứng loạn dưỡng cơ Duchenne, một chứng rối loạn di truyền mà theo ông thường khiến người ta chết vì suy tim và phổi khi họ khoảng 20 tuổi. Ông cho biết không có loại thuốc nào có thể chữa khỏi bệnh nhưng liệu pháp gen có thể giúp ích.
Ông cho biết nhóm của ông hy vọng sẽ sử dụng các công cụ AI để cải thiện liệu pháp gen và giảm chi phí điều trị để mọi gia đình đều có thể chi trả được.
Trước đó ở Hồng Kông, việc cấp thị thực cho Hạ Kiến Khuê theo một chương trình mới nhằm thu hút nhân tài toàn cầu làm dấy lên lo ngại rằng những người được cấp có thể có tiền án tiền sự.
Theo Cục Di trú, người nộp đơn phải đáp ứng các yêu cầu nhập cư thông thường, bao gồm có “lý lịch tư pháp rõ ràng” và “không lo ngại về an ninh hoặc hình sự” đối với Hồng Kông.
Bộ trưởng Lao động Hồng Kông Chris Sun từ chối bình luận về các trường hợp cá nhân nhưng thừa nhận rằng các ứng viên không cần tiết lộ bất kỳ tiền án nào trong quá trình nộp đơn. Ông cho biết các ứng viên sẽ phải làm như vậy bắt đầu từ thứ Tư.
Xem thêm
Từ khóa Hạ Kiến Khuê Chỉnh sửa gen người
