Ông Zohran Mamdani, thị trưởng mới đắc cử của thành phố New York, đã bổ nhiệm ông Mysonne Linen — một cựu rapper từng thụ án 7 năm vì tội cướp có vũ trang — vào đội chuyển tiếp phụ trách chính sách an ninh và tư pháp hình sự. Ông giải thích rằng mình muốn đưa vào đội ngũ những người New Yorker từ mọi tầng lớp, kể cả người từng “vấp ngã”, để có góc nhìn đa dạng cho cải cách hệ thống tư pháp. Quyết định này gây tranh cãi dữ dội, khi gia đình nạn nhân và các hiệp hội thực thi pháp luật chỉ trích rằng việc trao vai trò hoạch định chính sách cho một người có tiền án nghiêm trọng làm suy giảm niềm tin và uy tín chính quyền.

Ông Mysonne Linen (Ảnh: trích xuất hình ảnh video YouTube)

Ông Mysonne Linen (hiện khoảng 49 tuổi) từng là rapper, được cho là đã từng ký hợp đồng với hãng thu âm lớn.

Nhưng vào cuối những năm 1990, một bồi thẩm đoàn ở Bronx (thành phố New York) kết luận ông có liên quan đến hai vụ cướp có vũ trang nhắm vào tài xế taxi: một vụ năm 1997 — người lái bị đánh bằng chai bia — và một vụ năm 1998 — có sử dụng súng để uy hiếp.

Cả hai nạn nhân đều “nhận diện” ông Linen tại tòa.

Ông bị tuyên án, từng đối mặt mức án tối đa lên tới 25 năm — nhưng cuối cùng chỉ ngồi tù 7 năm trước khi được phóng thích vào năm 2006.

Sau khi ra tù, ông Linen nói rằng ông bị cáo buộc oan — ông bảo rằng lúc đó đang viết nhạc và không có lý do để cướp.

Sau đó, ông Linen chuyển hướng sang hoạt động cộng đồng — làm người hòa giải – ngăn chặn bạo lực trong cộng đồng (violence interrupter), tham gia hoạt động cải cách tư pháp, chống bạo lực súng đạn, cải thiện điều kiện trong nhà tù, cùng nhiều hoạt động khác.

Ông là đồng-sáng lập tổ chức xã hội Until Freedom — một nhóm hoạt động xã hội nổi bật — và qua tổ chức này đã từng lên tiếng nhiều về bất công chủng tộc, bạo lực súng đạn, và cải cách tư pháp.

Lý do ông Mamdani đưa ra — quan điểm ủng hộ

Khi được hỏi về việc bổ nhiệm, ông Mamdani cho rằng:

Ông muốn “gồm tất cả người dân New York từ mọi tầng lớp” — cả những người “thành công” lẫn “đã vấp ngã” — để hội tụ các trải nghiệm đa dạng khi hoạch định chính sách, nhằm “xây dựng một thành phố cho mọi người” (a city for each and every person).

Ông Mamdani nói rằng nhóm chuyển tiếp của ông gồm hơn 400 người trên 17 ủy ban khác nhau — nhằm đem lại đa dạng kinh nghiệm và quan điểm.

Theo thông báo của tổ chức Until Freedom, việc lựa chọn ông Linen và các đồng nghiệp từ cộng đồng là “minh chứng cho nhiều thập kỷ chúng tôi dấn thân vận động cho các cộng đồng Người Da Đen và Da Nâu, cũng như cho chuyên môn của chúng tôi trong lĩnh vực phòng ngừa bạo lực súng đạn, vận động lập pháp và cải cách tư pháp hình sự. Chúng tôi đang xây dựng một mô hình hoàn toàn khác biệt.”

Với quan điểm này: họ xem kinh nghiệm sống, bao gồm cả trải nghiệm về hệ thống tư pháp — có thể mang lại cái nhìn thực tế và khác biệt khi xây dựng chính sách.

Về mặt lý thuyết, đây là cách tiếp cận “tái hòa nhập” (reintegration) — mở đường cho người từng lầm lỡ được tham gia xây dựng chính sách, đặc biệt khi chính sách đó ảnh hưởng tới cộng đồng mà họ từng là một phần.

Phản ứng — chỉ trích và lo ngại

Không ít cá nhân, tổ chức, và nhóm cộng đồng đã phản đối quyết định này — đưa ra các lý do:

Có người cho rằng việc một người từng bị kết án cướp có vũ trang lại tham gia hoạch định chính sách an toàn và tư pháp là không phù hợp, làm giảm uy tín chính quyền và gây lo ngại về niềm tin của công chúng.

Vụ việc ảnh hưởng đến nạn nhân: ví dụ, góa phụ của một tài xế taxi từng bị ông Linen cướp đã phản ứng mạnh, gọi quyết định bổ nhiệm là “điên rồ” — bà cho rằng một người có tiền án như ông Linen không nên có quyền tham gia hoạch định chính sách an ninh.

Lãnh đạo các liên đoàn thực thi pháp luật — như Correction Officers’ Benevolent Association (hiệp hội đại diện sĩ quan nhà tù) — cũng công khai phản đối. Họ nói rằng quyết định bổ nhiệm này “đáng thất vọng và rất lo ngại” khi người từng phạm tội nghiêm trọng được giao quyền ảnh hưởng tới chính sách hình sự.

Một số nhà bình luận cho rằng động thái bổ nhiệm này nằm trong “dải lựa chọn mang thiên hướng cấp tiến / cực tả” mà ông Mamdani đang thực hiện — gây lo ngại chính quyền sắp tới có thể có chính sách mà họ xem là “quá mềm”, “thiếu nghiêm khắc”, hoặc khiến tội phạm “dễ lọt lưới”.

Bối cảnh rộng hơn

Ông Mamdani là thị trưởng mới đắc cử của thành phố New York (sẽ chính thức nhậm chức ngày 01/01/2026).

Trong chiến dịch và chương trình công tác của mình, ông Mamdani đã từng vận động cải cách sâu rộng hệ thống công lý & an ninh — bao gồm việc thành lập một “Sở An toàn Cộng đồng” thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào cảnh sát; giảm vai trò của cảnh sát trong các vấn đề xã hội; đặt niềm tin vào các chuyên gia xã hội và cộng đồng để xử lý các nguyên nhân gốc rễ của tội phạm.

Theo đó, việc chọn ông Linen — một người từng trải qua hệ thống tư pháp hình sự — có thể nằm trong mô hình “tái định hướng từ trải nghiệm thực tế” mà ông Mamdani đang theo đuổi.

Thiên Vân, theo Fox News, Financial Express, Newsweek, The New York Post