1 lý do khiến nữ giới sống thọ hơn nam giới
- Nguyên Khang
- •
Trong nhiều thập kỷ, những lời giải thích về khoảng cách tuổi thọ giữa hai giới tập trung vào việc hút thuốc, uống rượu và các thói quen chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, nghiên cứu đã làm rõ rằng hành vi chỉ nói lên một phần câu chuyện. Di truyền học, và cụ thể là gen FOXO3, góp phần vào sự khác biệt về tuổi thọ giữa nam giới và nữ giới.
Khác biệt về lão hóa giữa nam và nữ
Các nghiên cứu mới cho thấy gen FOXO3 còn được gọi là “gen trường thọ” hoạt động khác nhau ở nam và nữ, mang lại cho phụ nữ lợi thế sinh học và giúp giải thích một phần nguyên nhân khiến tuổi thọ trung bình của nam giới ngắn hơn gần 6 năm so với nữ giới.
Nghiên cứu được công bố trên tập san Nature vào năm ngoái cho thấy FOXO3 đóng vai trò là bộ điều khiển trung tâm giúp cơ thể phản ứng với căng thẳng, giúp duy trì sức khỏe tế bào khi chúng ta già đi và được coi là một yếu tố điều hòa lão hóa quan trọng.
Một điểm khác biệt sinh học giữa nam và nữ có thể nằm ở cách FOXO3 và các gen tương tự khác được kích hoạt. Các nghiên cứu gần đây hơn cho thấy estrogen có thể ảnh hưởng đến hoạt động của FOXO3, mang lại cho phụ nữ một hình thức bảo vệ sinh học trong những năm còn khả năng sinh sản. Yếu tố này có thể góp phần kéo dài tuổi thọ – thậm chí sau thời kỳ mãn kinh, sau khi nồng độ estrogen suy giảm.
Mặt khác, nam giới có lượng estrogen thấp hơn dẫn đến hoạt động của FOXO3 kém hơn. Điều này khiến họ phụ thuộc nhiều hơn vào sự hỗ trợ của môi trường và lối sống để duy trì tuổi thọ – một thách thức lớn khi phải đối mặt với bệnh tim mạch, rủi ro ung thư và rối loạn chuyển hóa.
Tăng cường hoạt động gen FOXO3 để sống thọ hơn
Nếu sinh học đặt ra giới hạn, thì lối sống lại mang đến cơ hội để vượt qua giới hạn. Một tổng quan năm 2017 cho thấy khi nồng độ FOXO3 giảm, khả năng tự phục hồi của cơ thể bị suy giảm và rủi ro mắc bệnh tăng lên, đặc biệt là ở nam giới. Tối ưu hóa “gen phục hồi” này đồng nghĩa với việc tránh những thói quen có hại và đưa ra những lựa chọn thông minh, lành mạnh mỗi ngày. Một số chiến lược dinh dưỡng và quản lý căng thẳng được sử dụng trong nghiên cứu có thể đặc biệt hữu ích cho nam giới.
Các chất tăng cường dinh dưỡng: Các hợp chất thực vật như sulforaphane – có trong mầm bông cải xanh và các loại rau họ cải như cải xoăn, bông cải xanh, bắp cải và cải Brussels; EGCG – từ trà xanh; astaxanthin – từ hải sản và tảo đỏ; và resveratrol – có trong nho và các loại quả mọng, có thể kích thích FOXO3 và tái hiện một phần tác dụng bảo vệ của estrogen.
Tiếp xúc với nhiệt và lạnh: Các buổi xông hơi thường xuyên, ngâm mình trong nước lạnh hoặc liệu pháp lạnh giúp cơ thể kích hoạt FOXO3, kích hoạt các con đường bảo vệ khỏi căng thẳng, kích hoạt hệ thống phòng thủ của cơ thể, cho phép các tế bào tự phục hồi khi đối mặt với viêm nhiễm hoặc độc tố.
Liệu pháp nhịn ăn: Theo một đánh giá, việc hạn chế calo – bao gồm cả nhịn ăn gián đoạn – có thể kích hoạt FOXO3, từ đó giúp sửa chữa DNA và cải thiện sức đề kháng trước căng thẳng hàng ngày.
Tập thể dục và rèn luyện: Tập thể dục và rèn luyện cường độ cao trong điều kiện thiếu oxy đã được chứng minh là có thể kích thích FOXO3, thúc đẩy tuần hoàn và phục hồi, đồng thời giúp chúng ta chống chọi tốt hơn với các vấn đề liên quan đến lão hóa.
Những thói quen hàng ngày như ăn quá nhiều, căng thẳng mãn tính, ít vận động và tiếp xúc nhiều với ô nhiễm hoặc nhựa có thể làm suy yếu khả năng duy trì sức khỏe của FOXO3. Đối với nam giới, việc giảm căng thẳng, duy trì lối sống lành mạnh và liệu pháp ăn khoa học có thể tự nhiên kích hoạt gen FOXO3 từ sớm, giúp giảm rủi ro mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác và nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài.
Lợi thế di truyền và cách nam giới có thể thu hẹp khoảng cách
Gen FOXO3 có thể không bao giờ cân bằng hoàn toàn, nhưng khoa học cho thấy nam giới có thể lật ngược thế cờ bằng cách chủ động áp dụng các chiến lược thông qua liệu pháp ăn uống và lối sống. Mặc dù phụ nữ có thể được hưởng lợi từ hàng thập kỷ bảo vệ nhờ estrogen, nhưng lối sống không lành mạnh sẽ làm tăng rủi ro mắc bệnh, và họ cũng sẽ được hưởng lợi khi áp dụng các chiến lược này.
Đối với nhiều nam giới, việc kết hợp các thói quen lành mạnh với đặc điểm di truyền của họ sẽ tạo ra những cơ hội mới cho quá trình lão hóa tốt hơn—nhưng đó là một quá trình liên tục, không phải là kết quả ngay lập tức.
Theo The Epoch Times
