Danh sách khách mời tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 20 tháng 1 sẽ có một số tỷ phú có ảnh hưởng nhất nước Mỹ như Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg của Meta và nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos, Giám đốc điều hành Tesla, SpaceX Elon Musk v.v… Điều này báo hiệu một sự thay đổi lập trường chính trị mạnh mẽ của những nhà lãnh đạo công nghệ lớn nhất.
Hai tỷ phú Jeff Bezos (trái) và Elon Musk. (Ảnh ghép từ Getty Images)
Mặc dù Thung lũng Silicon theo truyền thống có khuynh hướng thiên tả mạnh mẽ, nhưng phần lớn đã chuyển sang ủng hộ Tổng thống đắc cử Trump sau cuộc bầu cử tháng Mười Một năm ngoái. Vị tổng thống sắp nhậm chức của Hoa Kỳ đã tích lũy được một quỹ nhậm chức kỷ lục với các khoản tài trợ đáng kể từ các giám đốc điều hành của các hãng công nghệ hàng đầu.
Những người đứng đầu các tập đoàn công nghệ như Google, OpenAl, Apple, Uber, và Microsoft đã chi hàng triệu đô la để tài trợ cho các sự kiện tại lễ nhậm chức của Tổng thống Trump, bao gồm các cuộc diễu hành và các bữa tiệc hào nhoáng.
Một số nhà lãnh đạo công nghệ nổi tiếng đã đến thăm khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Palm Beach, tiểu bang Florida của Tổng thống Trump trong những tháng qua.
Tuần trước, Tổng thống Trump tự hào tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social: “Jeff Bezos đã đến. Bill Gates đã đến. Mark Zuckerberg đã đến. Nhiều người trong số họ đã đến nhiều lần. Các chủ ngân hàng tất cả đều đã đến. Mọi người đang đến”.
Động thái này thể hiện sự thay đổi quan trọng ở các tập đoàn công nghệ lớn (Big Tech). Trước đây, phần lớn các tập đoàn này đã áp đặt lệnh cấm tạm thời đối với các tài khoản của Tổng thống Trump trên các nền tảng mạng xã hội của họ vào năm 2020 sau sự kiện hỗn loạn tại Điện Capitol ở thủ đô Washington D.C vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Tuy nhiên gần đây, các tập đoàn này cũng lên tiếng chỉ trích chính quyền Biden nhiều hơn, bày tỏ sự không hài lòng với nỗ lực giám sát, kiểm duyệt ngôn luận của Nhà Trắng.
CEO Mark Zuckerberg của Meta
Sau mối quan hệ bất đồng kéo dài, tỷ phú Zuckerberg đã nỗ lực đáng kể để lấy lòng Tổng thống đắc cử Trump, chẳng hạn gần đây nhà lãnh đạo Meta đã hủy bỏ những chính sách cấp tiến của tập đoàn.
Tỷ phú Zuckerberg gần đây đã nói với người dẫn chương trình podcast Joe Rogan rằng ông đã quá mệt mỏi với những yếu tố “vô tính về mặt văn hóa” của các tập đoàn Mỹ và cho biết công ty của ông sẽ ủng hộ “năng lượng nam tính” trong tương lai.
Cuộc trò chuyện giữa ông Zuckerberg và ông Rogan diễn ra cùng ngày tập đoàn Meta chấm dứt các chương trình đa dạng, công bằng, và hòa nhập (DEI), một quyết định phù hợp với nhiều công ty Mỹ khác.
Quyết định nêu trên của Meta bao gồm lệnh loại bỏ băng vệ sinh khỏi nhà vệ sinh nam. Gã khổng lồ công nghệ này được cho là sẽ hủy bỏ các chủ đề tùy chỉnh chuyển giới và phi nhị phân giới khỏi ứng dụng Messenger và sẽ thay đổi chính sách “Hành vi đáng ghét” để cho phép chỉ trích bản sắc giới tính.
Meta cũng thông báo chấm dứt chính sách kiểm tra thực tế gây tranh cãi của mình. CEO Zuckerberg tuyên bố: “Đã đến lúc chúng ta phải quay lại nguồn gốc tự do ngôn luận trên Facebook và Instagram”. Các công cụ kiểm tra thực tế sẽ được thay thế bằng Ghi chú Cộng đồng “tương tự như X”.
Sau khi nghe được tin tức này, Tổng thống Trump đã nhấn mạnh với đài Fox News rằng Meta đã “đạt được rất nhiều tiến bộ”.
Đáng chú ý, CEO Dana White của UFC, một đồng minh của Tổng thống Trump, đã tham gia hội đồng quản trị của Meta vào tuần trước.
Tỷ phú Zuckerberg đã đến thăm khu nghỉ dưỡng giải trí Mar-a-Lago của Tổng thống đắc cử Trump ở thành phố Palm Beach thuộc tiểu bang Florida vào tháng Mười Một năm ngoái. Ông cũng tài trợ 1 triệu đô la cho quỹ tổ chức lễ nhậm chức của ông Trump.
Hồi tháng Bảy, nhà lãnh đạo Meta đã ca ngợi phản ứng mạnh mẽ của ông Trump khi đứng lên giơ nắm đấm lên trời sau khi bị đạn bắn sượt tai trong vụ ám sát hụt vào ngày 13/7 tại cuộc vận động tranh cử ở thành phố Butler, tiểu bang Pennsylvania.
Phát biểu với đài Bloomberg chỉ vài ngày sau vụ ám sát hụt này, tỷ phú Zuckerberg bày tỏ sự thán phục: “Nhìn thấy [cựu Tổng thống] Donald Trump đứng dậy sau khi bị bắn vào mặt và giơ nắm đấm lên trời với lá cờ Mỹ là một trong những điều gan dạ nhất mà tôi từng thấy trong đời”.
Nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos
Tỷ phú Bezos sẽ ngồi ở trung tâm phía trước bục nhậm chức cùng với các khách mời VIP và các giám đốc điều hành công nghệ khác như tỷ phú Zuckerberg của Meta, tỷ phú Elon Musk – chủ sở hữu của nền tảng X, và CEO Shou Zi Chew của TikTok.
Tỷ phú Bezos, chủ sở hữu tờ Washington Post, có mối hiềm khích với ông Trump trong quá khứ, thường là vì cách tờ báo này đưa tin về vị tổng thống của Đảng Cộng hòa.
Tỷ phú Bezos đã vấp phải sự phản ứng dữ dội từ cả nhân viên và người đăng ký khi ông quyết định hủy bỏ sự tán thành dự định của tờ báo cánh tả này đối với Phó Tổng thống Đảng Dân chủ Kamala Harris vài ngày trước khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 diễn ra.
Tỷ phú Bezos đã bác bỏ những chỉ trích, cho rằng ông không muốn tờ báo của mình tán thành Phó Tổng thống Harris bởi vì ông Trump có thể ôm giữ mối ác cảm đối với các công ty của ông. Vị tỷ phú này thậm chí còn tuyên bố rằng ông thích những gì ông nhìn thấy từ Tổng thống Trump kể từ khi vị đề cử viên của Đảng Cộng hòa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 11/2024.
Hồi tháng Mười Hai, tỷ phú Bezos bày tỏ: “Tôi rất lạc quan rằng Tổng thống Trump nghiêm túc với chương trình nghị sự pháp lý của ông ấy và tôi nghĩ rằng ông ấy có cơ hội tốt để thành công. Ông ấy dường như rất quyết tâm trong việc cắt giảm các quy định pháp lý, và quan điểm của tôi là, nếu tôi có thể giúp ông ấy làm điều đó, thì tôi sẽ giúp ông ấy”.
Cũng trong tháng Mười Hai, tỷ phú Bezos đã ngồi ăn tối với Tổng thống đắc cử Trump. Theo tờ The Washington Post, tỷ phú Musk cũng xuất hiện tại bữa tối đó và mô tả đây là một “cuộc trò chuyện tuyệt vời”.
Tỷ phú Musk và tỷ phú Bezos đều cạnh tranh giành các hợp đồng của NASA cho các công ty hàng không vũ trụ của họ, SpaceX và Blue Origin. Tỷ phú Bezos, nhà sáng lập kiêm chủ tịch của tập đoàn Amazon, là người giàu thứ hai trên thế giới, với tài sản ròng là 233,1 tỷ đô la.
Công ty của tỷ phú Bezos đã tài trợ 1 triệu đô la cho quỹ tổ chức lễ nhậm chức của Tổng thống Trump.
CEO Shou Zi Chew của TikTok
Ông Chew được dự đoán sẽ nhận lời mời của Tổng thống đắc cử Trump đến tham gia lễ nhậm chức của vị tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ.
Lễ nhậm chức của Tổng thống Trump vào ngày 20/1, một ngày sau khi TikTok dự định ngừng hoạt động tại Hoa Kỳ.
Theo tờ Washington Post, Tổng thống đắc cử Trump hiện đang cân nhắc ban hành một lệnh hành pháp để đình chỉ việc thực thi luật yêu cầu công ty ByteDance thuộc sở hữu của Trung Quốc thoái vốn khỏi TikTok trong thời gian 60 đến 90 ngày kể từ ngày luật được ban hành, hạn chót là ngày 19/1, nếu không sẽ phải đối mặt với lệnh cấm TikTok hoạt động tại Hoa Kỳ. Lệnh hành pháp dự kiến của ông Trump sau khi nhậm chức sẽ giúp ByteDance có thêm thời gian để đàm phán bán TikTok hoặc thực hiện một số giải pháp khác.
Việc Tổng thống Trump bảo vệ TikTok cho thấy sự đảo ngược với quan điểm của ông vào năm 2020, khi đó ông đã cố gắng ngăn chặn ứng dụng chia sẻ video này hoạt động ở Hoa Kỳ và buộc ByteDance, công ty mẹ của TikTok, bán ứng dụng này cho một công ty Mỹ.
Tháng trước, Tổng thống đắc cử Trump bày tỏ: “Tôi có cảm tình khá tốt với TikTok”. Vị tổng thống sắp nhậm chức của Hoa Kỳ hiện có hơn 14 triệu người theo dõi trên ứng dụng này. Hồi tháng Mười Hai năm ngoái, Tổng thống đắc cử Trump đã gặp ông Chew tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago.
Trích dẫn các nguồn tin ẩn danh am hiểu vấn đề này, Tạp chí Phố Wall (Wall Street Journal) đưa tin, CEO Chew của TikTok đã hơn một lần liên hệ với tỷ phú Musk, chủ sở hữu của nền tảng mạng xã hội X, để hỏi ông ấy về chính quyền mới và chính sách công nghệ tiềm năng của Tổng thống Trump.
Trong các phiên trần trước Quốc hội Mỹ vào đầu năm 2024, các nhà lập pháp đã chất vấn gay gắt vị giám đốc điều hành của TikTok. Các nhà lập pháp viện dẫn mối quan ngại về việc Trung Quốc có thể sử dụng ứng dụng này để tải xuống dữ liệu người dùng Mỹ hoặc đẩy một số nội dung do nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn đến người dùng Mỹ.
CEO Sundar Pichai của Google
Giám đốc điều hành Sundar Pichai của Google và Alphabet dự kiến sẽ tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Trump, một người am hiểu vấn đề này đã tiết lộ với hãng tin Reuters hôm thứ Tư (15/1).
Google là một trong những công ty đã tài trợ 1 triệu đô la cho quỹ tổ chức lễ nhậm chức của ông Trump. Số tiền tài trợ này cao hơn nhiều so với số tiền 285.000 đô la mà công ty này đã tài trợ cho các lễ nhậm chức vào năm 2016 và năm 2020.
Google, hiện đang phải đối mặt với hai vụ kiện chống độc quyền nổi tiếng do Bộ Tư pháp Mỹ đưa ra, có thể đang cố gắng giành được sự ủng hộ của Tổng thống Trump.
Một số nhà lập pháp Mỹ đã đặc biệt chỉ ra các chính sách kiểm duyệt nội dung của Google và YouTube (cả hai đều thuộc sở hữu của tập đoàn Alphabet), khi cho rằng cả hai công ty này đều có khả năng ra lệnh kiểm duyệt thông tin mà người Mỹ nhìn thấy hàng ngày.
Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Ted Cruz, chủ tịch mới của Ủy ban Thương mại Thượng viện Mỹ, gần đây đã lưu ý với tờ Politico: “Google hiện vẫn là tác nhân lớn nhất và tác động kiểm duyệt ngôn luận của họ là rất lớn”.
Tại Hội nghị thượng đỉnh DealBook do tờ New York Times tổ chức vào ngày 4/12/2024, ông Pichai nhận định rằng chính quyền sắp nhậm chức sẽ tạo ra một “cơ hội thực sự” để mở rộng cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI).
Ông Pichai lưu ý: “Chúng ta có thể xây dựng mọi thứ với tốc độ đó. Tôi nghĩ rằng có những lĩnh vực thực sự mà tôi nghĩ ông ấy [Tổng thống Trump] đang nghĩ đến và quyết tâm tạo ra sự khác biệt. Vì vậy, hy vọng rằng chúng ta có thể đạt được tiến triển ở đó”.
CEO Sam Altman của OpenAI
Trong một thông báo bằng văn bản, Giám đốc điều hành Sam Altman của OpenAI tuyên bố: “Tổng thống Trump sẽ lãnh đạo đất nước chúng ta tiến vào kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, và tôi mong muốn hỗ trợ những nỗ lực của ông ấy để đảm bảo rằng nước Mỹ luôn dẫn đầu”.
Tỷ phú Altman đã cam kết tài trợ cá nhân 1 triệu đô la cho ủy ban tổ chức lễ nhậm chức của Tổng thống Trump, thay vì tài trợ trực tiếp từ OpenAI.
Phát biểu trong chương trình “Fox News Sunday” của đài Fox News vào tháng Mười Hai năm ngoái, doanh nhân Altman, người đã cách mạng hóa ngành trí tuệ nhân tạo với việc tạo ra ChatGPT, bày tỏ rằng ông rất mong được hợp tác chính quyền Trump thứ hai. Ông nhấn mạnh điều “siêu quan trọng” là Hoa Kỳ và các đồng minh phải dẫn đầu về cơ sở hạ tầng hỗ trợ phát triển trí tuệ nhân tạo tiên tiến, đặc biệt là trong cuộc đua công nghệ với Trung Quốc.
OpenAi gần đây đã công bố bản thiết kế kinh tế cho ngành trí tuệ nhân tạo mà công ty này hy vọng sẽ được chính quyền và Quốc hội mới chấp nhận.
Vào thứ Năm (17/1), tỷ phú Altman sẽ cùng với một nhóm các nhà lãnh đạo ngành công nghệ và các nhà đầu tư mạo hiểm tham dự bữa tối trước lễ nhậm chức của Tổng thống Trump ở Washington D.C.
OpenAI đã xác nhận với Fox News, giống như các nhà lãnh đạo công nghệ khác, tỷ phú Altman cũng sẽ bỏ qua Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ để tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Trump.
CEO Tim Cook của Apple
Giám đốc điều hành Tim Cook của Apple đã duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Tổng thống Trump trong những năm qua. Nhà lãnh đạo Apple thường xuyên gọi điện cho Tổng thống Trump khi ông còn đương chức và tham gia vào các cuộc họp của Hội đồng Tư vấn Chính sách Lực lượng lao động của chính quyền Trump thứ nhất.
Tỷ phú Cook đã tặng Tổng thống Trump một trong những chiếc Mac Pro đầu tiên được sản xuất tại cơ sở mới của Apple ở Hoa Kỳ vào năm 2019 sau khi Tổng thống Trump miễn thuế cho Apple ảnh hưởng đến hành nhập khẩu từ Trung Quốc.
Hồi tháng Mười năm ngoái, Tổng thống Trump nhận định rằng tỷ phú Cook giỏi hơn ông Steve Jobs ở vị trí giám điều hành Apple và tập đoàn này sẽ “gần như không thành công như hiện tại” nếu nhà lãnh đạo công nghệ quá cố này vẫn là gương mặt đại diện của Apple.
Tỷ phú Cook, người có mối quan hệ thân thiện hơn với Tổng thống Trump so với một số nhà lãnh đạo công nghệ khác như tỷ phú Bezos của Amazon trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, đã nhanh chóng lên tiếng ca ngợi ông Trump sau khi vị đề cử viên của Đảng Cộng hòa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống hồi tháng Mười Một.
Tháng trước, phát biểu trong chương trình “PBD Podcast”, Tổng thống đắc cử Trump đã cảnh báo rằng ông sẽ không để các nhà quản lý châu Âu “lợi dụng các công ty của chúng ta” sau khi ông cho biết, tỷ phú Cook đã gọi điện cho ông thông báo rằng Apple đã bị phạt 2 tỷ đô la vì ứng dụng Apple Store không cho phép cạnh tranh.
Tỷ phú Cook là một trong những nhà lãnh đạo công nghệ đến thăm Tổng thống Trump tại khu nghỉ dưỡng ở Florida vào tháng trước.
Doanh nhân công nghệ David Sacks
Tháng trước, trong một động thái khiến nhiều người trong ngành tiền điện tử ở Hoa Kỳ ngạc nhiên, Tổng thống đắc cử Trump thông báo bổ nhiệm doanh nhân công nghệ Thung lũng Silicon David Sacks làm “người chỉ huy” phụ trách lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và tiền điện tử của Nhà Trắng.
Tỷ phú sacks, 52 tuổi, là một giám đốc điều hành công nghệ, nhà đầu tư mạo hiểm, và là người dẫn chương trình podcast. Ông đã kiếm tiền bằng cách phát triển một số công ty công nghệ thành công, bao gồm PayPal và Yammer, dịch vụ mạng xã hội nơi làm việc mà ông đã bán cho Microsoft vào năm 2012 với giá 1,2 tỷ đô la.
Tỷ phú Sacks là bạn thân và là đồng minh của Giám đốc điều hành Elon Musk của Tesla. Tỷ phú Musk là cố vấn cấp cao của vị tổng thống đắc cử Mỹ, người đã lắng nghe ông về nhiều vấn đề, bao gồm cả việc ra quyết định cho các vị trí chủ chốt trong chính quyền mới. Tỷ phú Sacks cũng thân thiện với Phó Tổng thống đắc cử J.D. Vance và là nhà đầu tư ban đầu vào công ty đầu tư mạo hiểm Narya Capital của ông Vance.
Theo Tổng thống đắc cử Trump, Tỷ phú Sacks sẽ chịu trách nhiệm giúp đỡ xây dựng khung pháp lý cho ngành tiền điện tử trị giá 3 nghìn tỷ đô la và lãnh đạo Hội đồng Cố vấn Khoa học và Công nghệ của Tổng thống, đây là nhóm chuyên gia chuyên tư vấn cho Nhà Trắng về chính sách liên quan đến công nghệ và đổi mới.
CEO Elon Musk của SpaceX, Tesla, X
Cho đến nay, tỷ phú Elon Musk, chủ sở hữu SpaceX, Tesla, và nền tảng X, là nhà lãnh đạo ngành công nghệ thân cận nhất với Tổng thống Trump. Ông đã tán thành ông Trump vào tháng Bảy sau khi vị đề cử viên của Đảng Cộng hòa này bị ám sát hụt. Kể từ đó, ông thường xuất hiện bên cạnh ông Trump trong các cuộc vận động tranh cử.
Tỷ phú Musk, nhà lãnh đạo công nghệ bộc trực nhất, đã tài trợ khoảng 250 triệu đô la cho các hoạt động ủng hộ Trump để giúp ông thắng cử.
Tổng thống đắc cử Trump gần đây đã đứng về phía tỷ phú Musk trong bối cảnh xảy ra cuộc tranh luận giữa những người ủng hộ phong trào MAGA về vấn đề nhập cư và vị trí của người lao động nước ngoài trong thị trường lao động Mỹ.
Tháng trước, tỷ phú Musk và tỷ phú Vivek Ramaswamy, hai nhân vật được Tổng thống đắc cử Trump đề cử lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), đều lập luận rằng văn hóa Mỹ chưa coi trọng giáo dục đủ mức, nên các công ty công nghệ như SpaceX và Tesla của tỷ phú Musk cần phải nhận lao động nước ngoài tay nghề cao.
Theo tờ New York Times, tỷ phú Musk có thể chiếm không gian trong Tòa nhà Văn phòng Điều hành Eisenhower ngay cạnh Cánh Tây của Nhà Trắng như một phần của trụ sở DOGE. Cánh tây là nơi tập trung phần lớn không gian văn phòng dành cho các nhân viên Nhà Trắng.
Sau khi có tin tức cho rằng Tổng thống Trump ngày càng khó chịu với sự xuất hiện liên tục gây chú ý của tỷ phú Musk, cựu trợ lý Nhà Trắng Hogan Gidley khẳng định với đài Fox News rằng đó chỉ là tin đồn.
