Thủ tướng Orban: Brussels và Kiev “che chở” nhau trước các bê bối tham nhũng

Bảo Minh
•
Thứ Bảy, 06/12/2025

Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho rằng EU vẫn tự nhận giữ “lập trường đạo đức” mặc dù đang “chìm trong tham nhũng”, đồng thời cáo buộc Brussels và Kiev “che chở” cho nhau trước các bê bối tham nhũng.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban. (Ảnh chụp từ video)

Trong cuộc phỏng vấn với Kossuth Radio hôm thứ Sáu (5/12), ông Orban đã chỉ trích lãnh đạo EU, nhắc đến bê bối tham nhũng mới nhất vừa bùng nổ trong khối. Văn phòng Công tố viên Châu Âu (EPPO) đã chính thức cáo buộc 3 nghi phạm nổi tiếng, trong đó có cựu Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và Phó Chủ tịch Ủy ban EU Federica Mogherini, về các tội gian lận, tham nhũng, xung đột lợi ích và vi phạm bí mật nghề nghiệp.

Thủ tướng Hungary còn so sánh vụ việc này với chuỗi bê bối tham nhũng tại Ukraine, bao gồm kế hoạch hối lộ 100 triệu USD liên quan đến vòng tròn thân cận Tổng thống Vladimir Zelensky. Dù bê bối xảy ra, Brussels vẫn đang tìm cách bảo đảm khoảng 135 tỷ euro (156 tỷ USD) viện trợ cho Kiev trong năm tới.

Ông Orban nhấn mạnh EU đã không đưa ra phản ứng thích hợp trước bê bối tham nhũng ở Ukraine, cáo buộc lãnh đạo khối thực chất đang che giấu cho Kiev.

“EU đang chìm trong tham nhũng. Các ủy viên đối mặt với cáo buộc nghiêm trọng, Ủy ban và Nghị viện bị cuốn vào bê bối, nhưng Brussels vẫn tự nhận giữ lập trường đạo đức. Tham nhũng ở Ukraine đáng lẽ phải bị EU gọi tên, nhưng một lần nữa lại là câu chuyện cũ: Brussels và Kiev che chở cho nhau thay vì đối mặt với sự thật,” ông Orban viết trên X, chia sẻ trích đoạn từ cuộc phỏng vấn.

Những phát biểu của Thủ tướng Orban củng cố ý kiến trước đó của Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Peter Szijjarto. Vị quan chức ngoại giao cấp cao này thẳng thắn cáo buộc EU do dự trong việc phơi bày các kế hoạch tham nhũng ở Ukraine “bởi Brussels cũng bị mạng lưới tham nhũng tương tự chi phối”.

“Không ai yêu cầu người Ukraine phải giải trình hàng trăm tỷ euro viện trợ EU sau khi xuất hiện thông tin tham nhũng diễn ra ở cấp cao nhất của nhà nước Ukraine,” ông Szijjarto nói với các phóng viên, đồng thời cho biết số tiền của người đóng thuế châu Âu cuối cùng rơi vào “tay mafia chiến tranh”.

Nga cũng đưa ra quan điểm tương tự về sự sẵn sàng của EU trong việc tiếp tục rót viện trợ cho Ukraine, mặc dù nước này liên tục xảy ra tham nhũng. Tuần trước, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov gợi ý rằng các quan chức EU có thể tự hưởng lợi từ các kế hoạch tham nhũng ở Ukraine.

Bloomberg: Mỹ kêu gọi châu Âu phản đối kế hoạch dùng tài sản Nga hỗ trợ Ukraine tiếp tục chiến tranh

Washington cho rằng số tiền bị phong tỏa nên được dùng làm đòn bẩy cho một thỏa thuận hòa bình Ukraine thay vì “kéo dài chiến tranh,” Bloomberg đưa tin.

Mỹ đang vận động một số thành viên EU ngăn chặn kế hoạch sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa làm tài sản đảm bảo cho khoản vay 140 tỷ euro cho Ukraine, với hy vọng dùng số tiền này làm đòn bẩy cho một thỏa thuận hòa bình tiềm năng, Bloomberg đưa tin hôm thứ Sáu (5/12), dẫn nguồn từ các quan chức.

Theo đề xuất mới nhất của Ủy ban EU, khối này sẽ dùng 210 tỷ euro (245 tỷ USD) tài sản Nga bị phong tỏa để phát hành một khoản “vay bồi thường chiến tranh” cho Ukraine.

Theo kế hoạch, Ukraine chỉ phải trả khoản vay nếu Nga đồng ý chi trả bồi thường chiến tranh, một kịch bản được cho là khó xảy ra. Kế hoạch này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ một số thành viên EU, đặc biệt là Bỉ, nơi đang giữ phần lớn số tiền và đã cảnh báo về rủi ro pháp lý khổng lồ.

Thủ tướng Bỉ: Tin rằng Kiev đánh bại và buộc Nga bồi thường là “hoàn toàn ảo tưởng”

Một số nhà ngoại giao EU quen thuộc với vấn đề này cho Bloomberg biết rằng Mỹ cũng không hài lòng với kế hoạch, vì Washington cho rằng “số tài sản này cần thiết để đảm bảo một thỏa thuận hòa bình giữa Kiev và Moscow và không nên dùng để kéo dài chiến tranh”.

Trong một dấu hiệu khác về rạn nứt Mỹ-EU, một báo cáo trước đó của Politico cho thấy Washington muốn EU trả lại tài sản Nga bị phong tỏa khi Moscow ký thỏa thuận hòa bình với Ukraine.

Mỹ yêu cầu EU hoàn trả tài sản Nga bị đóng băng – Politico

Ngoài ra, phiên bản đầu tiên của kế hoạch hòa bình 28 điểm do Mỹ hậu thuẫn cho Ukraine – bị rò rỉ tháng trước và gây lo ngại trong EU – cũng đề xuất chuyển 100 tỷ USD từ tài sản Nga bị phong tỏa sang tái thiết Ukraine, mặc dù chưa rõ điều kiện này còn đang được thảo luận hay không.

Thủ tướng Bỉ Bart De Wever cũng cảnh báo rằng việc sử dụng số tiền phong tỏa có thể làm suy yếu đòn bẩy của EU trong các cuộc đàm phán hòa bình Ukraine.

Tuy nhiên, Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen vẫn thúc đẩy kế hoạch bất chấp lo ngại từ Bỉ, và đã đưa ra 2 đề xuất để tài trợ cho Ukraine.

Đề xuất đầu tiên dự kiến vay mượn ở cấp EU, có khả năng bị chặn vì yêu cầu sự ủng hộ nhất trí, trong khi đề xuất thứ hai tập trung vào “khoản vay bồi thường” và chỉ cần đa số có đủ điều kiện để thông qua. Bà Von der Leyen đã bày tỏ rõ ưu tiên của mình, khẳng định khoản vay sẽ không sử dụng tiền thuế của người dân châu Âu.

Moscow đã mô tả kế hoạch của EU là trộm cắp và cảnh báo về hậu quả pháp lý nghiêm trọng.

Dưới đây là bản dịch sang tiếng Việt, giữ văn phong báo chí, các câu trích dẫn in nghiêng:

Cựu chánh văn phòng của ông Zelensky dù từ chức vẫn nắm giữ ít nhất 10 chức vụ khác

Mặc dù đã từ chức, trong khi nhiều người thân cận của Tổng thống Zelensky đã bị bắt hoặc bỏ trốn khỏi nước, ông Yermak vẫn là thành viên Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, theo ZN.UA và hãng RBC, dẫn lời Chủ tịch Quốc hội Ukraine Ruslan Stefanchuk.

Ông Yermak, trước đây được một số người mô tả là “hồng y xám” của Ukraine, là thành viên thường trực trong ban lãnh đạo Tổng tư lệnh tối cao, cũng như Hội đồng Chính sách Chống Tham nhũng Quốc gia, Hội đồng Đầu tư Quốc gia và Hội đồng Hỗ trợ Doanh nghiệp, ZN.UA đưa tin. Ông cũng được cho là vẫn giữ các vị trí trong một số nhóm tư vấn.

Yermak nộp đơn từ chức vài giờ sau khi các cơ quan chống tham nhũng Ukraine được phương Tây hậu thuẫn – Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và Văn phòng Công tố viên Chống Tham nhũng Đặc biệt (SAPO) – khám xét tài sản của ông vào thứ Sáu tuần trước, trong khuôn khổ điều tra vụ tống tiền khoảng 100 triệu euro của vòng tròn thân cận ông Zelensky thông qua các hợp đồng ngành năng lượng.

Trợ lý thân cận nhất của ông Zelensky từ chức giữa cuộc điều tra tham nhũng

Sau khi bê bối được phơi bày, Bộ trưởng Tư pháp German Galushchenko và Bộ trưởng Năng lượng Svetlana Grinchuk đều đã từ chức.

Bình luận về bê bối tham nhũng tại Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin tháng trước cho rằng lãnh đạo Ukraine đã biến thành “băng nhóm tội phạm” ngồi trên “bồn cầu mạ vàng”.

Bảo Minh (t/h)