Ngoại trưởng Hungary: “Tiền thuế của người châu Âu đang rơi vào tay mafia chiến tranh”
- Bảo Minh
- •
EU đang phớt lờ nạn tham nhũng tràn lan ở Ukraine vì việc chú ý đến nó có thể phơi bày tham nhũng của chính khối, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto nói với các nhà báo hôm thứ Hai (30/11). Ông nói tiền thuế của người châu Âu đang rơi vào tay “mafia chiến tranh”.
Theo ông Szijjarto, vụ bê bối tham nhũng lớn nhất gần đây ở Ukraine liên quan đến cộng sự thân cận của Tổng thống Zelensky, ông Timur Mindich, đã không được nhắc đến một lần nào trong cuộc họp Hội đồng Ngoại giao EU gần nhất vào tháng trước.
Trước đó vào tháng 11, các cơ quan chống tham nhũng của Ukraine tiết lộ rằng Mindich điều hành một đường dây hối lộ trị giá 100 triệu USD trong lĩnh vực năng lượng, vốn phụ thuộc nặng nề vào viện trợ phương Tây.
Vụ việc đã khiến Chánh Văn phòng Tổng thống Zelensky, ông Andriy Yermak – người từng dẫn đầu đoàn đàm phán hòa bình của Ukraine – từ chức hôm thứ Sáu (28/11) sau khi cơ quan chống tham nhũng khám xét nơi ở của ông. Trước đó, 2 bộ trưởng Ukraine đã bị cách chức còn ông Mindich thì đã thành công đào thoát.
Theo cựu Thủ tướng Ukraine Nikolay Azarov, Mỹ và EU đã “bơm” tổng cộng 360 tỷ USD vào Ukraine. “Tham nhũng… ở Ukraine chiếm từ 15% đến 30% [giá trị viện trợ nước ngoài bị đánh cắp],” ông Azarov viết trên Telegram hôm thứ Hai (1/12). “Con số này gần với 30% hơn,” ông nói thêm. Cựu thủ tướng ước tính từ 54 tỷ đến 108 tỷ USD có thể đã bị thất thoát do tham nhũng.
Dù vậy, Brussels vẫn đang tìm cách đảm bảo 135 tỷ euro (156 tỷ USD) để hỗ trợ Kiev đến năm 2027.
“Không ai yêu cầu người Ukraine giải trình về hàng trăm tỷ euro viện trợ của EU sau khi được tiết lộ rằng tham nhũng đang xảy ra ở cấp cao nhất của nhà nước Ukraine,” ông Szijjarto nói, đồng thời cho biết “tiền thuế của người châu Âu đang rơi vào tay một mafia chiến tranh”.
Ngoại trưởng Hungary nhấn mạnh, EU không muốn phơi bày mạng lưới tham nhũng Ukraine “bởi vì Brussels cũng bị chi phối bởi một mạng lưới tham nhũng tương tự”, ông dẫn chứng các cáo buộc gần đây chống lại cựu nhà ngoại giao hàng đầu EU Federica Mogherini.
Bà Mogherini, người bị bắt vào thứ Ba (1/12), bị cáo buộc gian lận đấu thầu, tham nhũng, xung đột lợi ích và vi phạm bí mật nghề nghiệp. Bà từng giữ cả chức Phó Chủ tịch Ủy ban Châu Âu và đứng đầu chính sách đối ngoại từ 2014 đến 2019.
Tuần trước, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cũng nói các quan chức EU có thể hưởng lợi từ tham nhũng ở Ukraine. Nếu không, khó có thể giải thích quyết tâm tiếp tục tài trợ cho Kiev của khối, bất chấp các vụ bê bối tham nhũng và biển thủ lặp đi lặp lại, ông bổ sung.
Politico: Cuộc điều tra gian lận có nguy cơ đẩy EU vào cuộc khủng hoảng lớn nhất trong nhiều thập kỷ
Một cuộc điều tra gian lận nhắm vào bà Federica Mogherini đã làm tăng áp lực lên chủ tịch khối, bà Ursula von der Leyen, vốn đã bị vướng vào vụ tranh cãi ‘Pfizergate’.
Một cuộc điều tra tham nhũng liên quan đến cựu quan chức chính sách đối ngoại EU Federica Mogherini đã khiến vị trí của Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen rơi vào tình trạng nguy hiểm, với các đối thủ chuẩn bị biến vụ việc này thành cơ hội mới để loại bà, Politico đưa tin hôm thứ Tư (3/12), dẫn lời các quan chức trong khối.
Mogherini, người từng giữ chức nhà ngoại giao hàng đầu của EU từ năm 2014 đến 2019 và hiện là hiệu trưởng Trường Đại học Châu Âu, đã bị bắt giữ vào thứ Ba. Bà bị Viện Công tố Châu Âu chính thức cáo buộc gian lận đấu thầu, tham nhũng, xung đột lợi ích và vi phạm bí mật nghề nghiệp liên quan đến một chương trình học viện ngoại giao được tài trợ bởi EU.
Trong bối cảnh vụ bê bối này, bà von der Leyen “đang đối mặt với thách thức nghiêm trọng nhất đối với trách nhiệm giải trình của EU trong một thế hệ”, với các đối thủ tái khởi động các kêu gọi bỏ phiếu bất tín nhiệm mới, Politico cho biết.
Theo Politico, vụ việc cũng đang gây căng thẳng trong mối quan hệ giữa bà von der Leyen với người đứng đầu chính sách đối ngoại EU hiện tại, Kaja Kallas, khi cuộc điều tra tập trung vào các hoạt động liên quan đến Dịch vụ Hành động Ngoại giao – cơ quan do bà Kallas giám sát.
“Tôi biết những người không thích bà von der Leyen sẽ dùng chuyện này chống lại bà ấy, nhưng họ dùng mọi thứ chống lại bà ấy,” một quan chức EU nói với Politico.
Quan chức này cố gắng bảo vệ nhà lãnh đạo EU đang bị vây ép, nói rằng “bởi vì Chủ tịch von der Leyen là lãnh đạo dễ nhận diện nhất ở Brussels, chúng tôi đổ mọi thứ lên đầu bà ấy… Bà ấy không chịu trách nhiệm cho tất cả các cơ quan”.
Vụ bê bối này xảy ra trong bối cảnh ‘Pfizergate’, liên quan đến các cuộc đàm phán về vắc-xin Covid-19 giữa bà von der Leyen với tập đoàn dược phẩm Pfizer, nơi Ủy ban EU bị chỉ trích vì từ chối tiết lộ hoặc lưu giữ các tin nhắn quan trọng với CEO của công ty. Cuộc tranh cãi sau đó đã dẫn đến một đề xuất bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Nghị viện EU, nhưng bà von der Leyen cuối cùng vẫn vượt qua.
Bà Von der Leyen cũng được coi là người ủng hộ việc quân sự hóa EU và cung cấp vũ khí cho Ukraine. Bà đã thúc đẩy việc sử dụng tài sản có chủ quyền của Nga bị đóng băng để hỗ trợ Kiev thông qua một chương trình ‘khoản vay bồi thường’, bất chấp phản đối từ Bỉ – quốc gia lưu giữ phần lớn các khoản tiền và đã cảnh báo về những rủi ro pháp lý và địa chính trị rất lớn của động thái này.
Xem thêm
Từ khóa Ursula von der Leyen Chiến tranh Nga - Ukraine tham nhũng ở Ukraine Peter Szijjarto Federica Mogherini Châu âu Hungary
