Bộ Xây dựng nêu lý do sửa nghị định để khai thác máy bay Trung Quốc tại Việt Nam

Bộ Xây dựng đề xuất sửa đổi nghị định theo hướng bổ sung máy bay do nhà chức trách hàng không Trung Quốc cấp giấy chứng nhận loại được nhập khẩu vào Việt Nam.

• Cục Hàng không đề nghị sửa nghị định để khai thác máy bay Trung Quốc tại Việt Nam
• Hãng máy bay Trung Quốc COMAC muốn cùng Vietjet đưa máy bay vào khai thác tại Việt Nam

Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 92/2016 của Chính phủ quy định về các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực hàng không dân dụng (được sửa đổi bổ sung tại Nghị định 89/2019).

Khoản 2 Điều 12d Nghị định số 92/2016 (sửa đổi) quy định: “Các chủng loại tàu bay nhập khẩu vào Việt Nam được Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) hoặc Cơ quan An toàn hàng không châu Âu (EASA) hoặc nhà chức trách hàng không Việt Nam cấp chứng chỉ loại tàu bay”.

Bộ Xây dựng đề xuất sửa nội dung trên thành: “Các chủng loại tàu bay nhập khẩu vào Việt Nam được Nhà chức trách Hàng không liên bang Mỹ (FAA), Cơ quan an toàn hàng không châu Âu (EASA), nhà chức trách hàng không Trung Quốc (CAAC), Nhà chức trách hàng không Brazil, Nhà chức trách hàng không Canada, Nhà chức trách hàng không Liên bang Nga, Nhà chức trách hàng không Anh cấp hoặc Nhà chức trách hàng không Việt Nam cấp hay công nhận Giấy chứng nhận Loại tàu bay”.

Theo Bộ Xây dựng, tại thời điểm ban hành Nghị định 92/2016 chưa có quy định nhập khẩu các tàu bay được cấp Giấy chứng nhận loại bởi các quốc gia khác ngoài FAA hoặc EASA.

Với trường hợp “Nhà chức trách hàng không Việt Nam cấp Chứng nhận loại tàu bay”, theo Bộ Xây dựng, thủ tục cấp Giấy chứng nhận loại chỉ được thực hiện khi Việt Nam là quốc gia thiết kế và Cục Hàng không Việt Nam phải xây dựng ban hành các tiêu chuẩn, đồng thời có đủ nguồn nhân lực, trình độ để thực hiện quá trình phê chuẩn. Quá trình này cần rất nhiều thời gian, như EASA thực hiện trong vòng 8 năm đối với tàu bay A350, FAA thực hiện trong vòng 8 năm đối với tàu bay B787.

Bộ Xây dựng cho hay kể từ năm 2006 đến hiện nay, ngành hàng không Việt Nam đã và đang khai thác các loại tàu bay được 5 nhà chức trách hàng không cấp Giấy chứng nhận loại.

Gồm: Cục Hàng không Liên Bang Mỹ (FAA) đối với các tàu bay Boeing 737, 767, 777, 787; Gulf stream G450, G650; Cesna C206; Cơ quan an toàn hàng không châu Âu (EASA) đối với tàu bay Airbus A319, 320, 321, 330, 350; ATR 72; Helicopter EC 155, EC 225, AS332L2, Capri G2; AW 189; Falcon 7x, Falcon 2000; Cục Hàng không Brazil đối với tàu bay Embraer 145, 190; Bộ Giao thông Vận tải Canada đối với tàu bay Bell 505; Bombadier CRJ 900 và Nhà chức trách hàng không Liên bang Nga đối với các trực thăng Mi 17/172.

Các máy bay của Brazil, Canada, Nga được nhập khẩu, khai thác tại Việt Nam vì giữa các quốc gia trên có các thỏa thuận song phương về việc công nhận lẫn nhau các quy trình, tiêu chuẩn đủ điều kiện bay và cấp chứng nhận loại, quá trình chế tạo đối với máy bay của từng quốc gia sản xuất.

Thời gian qua, do ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 (viêm phổi Vũ Hán) và tình hình chiến sự xảy ra ở một số khu vực trên thế giới đã gây ảnh hưởng đến dây chuyền cung cấp tàu bay, vật tư từ các nhà sản xuất tàu bay truyền thống như Airbus, Boeing.

Ngoài ra, lệnh triệu hồi đối với động cơ Pratt Witney – PW1100G trên máy bay A321Neo gây ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động khai thác tàu bay của Việt Nam (44 tàu bay Airbus A321Neo của các hãng hàng không Việt Nam bị ảnh hưởng,  trong đó 8 tàu bay của Vietnam Airlines đã dừng bay để tháo động cơ gửi đi cơ sở bảo dưỡng, theo báo cáo của Cục Hàng không Việt Nam vào đầu tháng 2/2024).

Vì sao bổ sung Trung Quốc và Vương quốc Anh vào danh sách cung ứng máy bay?

Bộ Xây dựng cho rằng việc giới hạn cho phép các tàu bay khai thác tại Việt Nam chỉ có Giấy chứng nhận loại do Cục Hàng không Việt Nam cấp hoặc công nhận từ 5 quốc gia là Hoa Kỳ (FAA), châu Âu (EASA), Liên Bang Nga, Brazil và Canada sẽ làm hạn chế cơ hội của các hãng hàng không trong việc tiếp cận các loại máy bay được thiết kế, chế tạo bởi các quốc gia khác có năng lực toàn cầu về khoa học và công nghệ.

Bộ này nhận định hiện nay, Trung Quốc cũng là quốc gia thiết kế tàu bay, đã sản xuất tàu bay Comac ARJ21-700 (C909) và C919 đang khai thác tại thị trường nội địa Trung Quốc và ở một quốc gia nước ngoài (với máy bay C909 tại Indonesia) và đã có lịch sử khai thác an toàn. Các tiêu chuẩn đủ điều kiện bay trong thiết kế chế tạo tàu bay trên thế giới được áp dụng theo quy định của Quy chế An toàn liên Bang Mỹ (FAR 25) hoặc Tiêu chuẩn CS25 của Cơ quan An toàn hàng không châu Âu (EASA).

Bộ Xây dựng đánh giá các quy định về tiêu chuẩn đủ điều kiện bay trong thiết kế, chế tạo máy bay trong Quy chế An toàn hàng không Trung Quốc không khác biệt lớn về thiết kế, chế tạo và đảm bảo an toàn. Sự khác biệt chủ yếu liên quan đến ngôn ngữ tiếng Trung Quốc trong tài liệu, nhãn mác trên máy bay.

Đối với Vương quốc Anh, từ năm 2021, Nhà chức trách hàng không Vương Quốc Anh tách ra khỏi Cơ quan an toàn hàng không Châu Âu (EASA) nên dự thảo cũng bổ sung thêm nhà chức trách hàng không Vương quốc Anh để phù hợp với thực tiễn hoạt động hàng không, nhằm đơn giản hóa các thủ tục hành chính khi Vương quốc Anh tách ra khỏi Liên minh châu Âu.

Nguyễn Quân

Xem thêm

Việt Nam chi gần 11 tỷ USD nhập khẩu máy móc Trung Quốc

Trung Quốc cũng là một trong những thị trường Việt Nam bị nhập siêu nhiều nhất, với -37,66 tỷ USD sau 11 tháng.