Chỉ tính riêng trên hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn, lũ về trong đợt mưa vừa qua xấp xỉ 1 tỉ m3, nhưng dung tích phòng lũ của các thủy điện chỉ là 264 triệu m3, chiếm tỉ lệ rất nhỏ. 

Chợ Hội An ngập đến mái hiên trong đợt mưa cuối tháng 10/2025. (Ảnh: dẫn qua Thời tiết Đà Nẵng/Facebook)

Tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 11/2025 do Thường trực HĐND thành phố Đà Nẵng tổ chức vào chiều 2/12, các đại diện phía báo chí bày tỏ sự lo ngại trước thiệt hại lớn trong đợt mưa lũ vừa qua, đặt câu hỏi về việc vận hành xả lũ tại các nhà máy thủy điện gây ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của người dân.

Ông Trương Xuân Tý, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Đà Nẵng thừa nhận dung tích phòng lũ của các hồ này ở Đà Nẵng quá nhỏ so với lượng lũ thực tế đổ về. Ông Tý cho rằng đây là “hạn chế” của các thủy điện Đà Nẵng hiện nay.

Ông Tý cho hay trong trận lũ vừa qua, trên hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn,  riêng tổng lưu lượng lũ về nhánh Vu Gia trên các hồ A Vương, Sông Bung 4 và Đắk Mi 4 xấp xỉ 1 tỉ m3. Trong khi đó, tổng dung tích phòng lũ tối đa của ba hồ này chỉ hơn 264 triệu m3.

“Dung tích này là quá nhỏ so với lượng lũ thực tế”, đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Đà Nẵng nói.

Ông Tý cho hay thời gian tới, khi xây dựng lại quy trình, thành phố sẽ đề nghị xem xét nâng dung tích phòng lũ của các hồ lên mức tối đa có thể. Mục tiêu là khi có mưa lớn, hồ phải hạ mực nước sớm để có đủ dung tích cắt lũ.

Còn trong thời gian hiện tại, TP Đà Nẵng có một số quy định tạm thời để xử lý trong khi chờ điều chỉnh quy trình mới. Các giải pháp đề xuất đã được báo cáo lên Bộ.

Sơ đồ các nhà máy thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn. (Nguồn: Thủy điện A Vương/EVN)

Tổng lượng mưa hơn 2.000mm, đồi núi có thể sập bất cứ lúc nào

Nói về đợt mưa lũ vừa qua, ông Tý cho hay chỉ trong ba đợt cao điểm tháng 10 và 11, tổng lượng mưa vượt hơn 2.000 mm, trong khi lượng mưa trung bình năm của TP Đà Nẵng khoảng 2.400 mm.

Lượng mưa dồn dập khiến hệ thống thoát nước quá tải và làm tăng mức độ rủi ro thiên tai.

Với lượng mưa chiếm gần 70% tổng lượng mưa cả năm, nhiều vấn đề đã xảy ra, trong đó có sạt lở đất. Nhiều nơi sạt cả mảng núi lớn, đất đá ngậm nước hoàn toàn và có thể sập bất cứ lúc nào. Như tại xã Hùng Sơn, nắng ba ngày rồi vẫn sạt núi trong thời điểm trời nắng.

“Điều này cho thấy đã xuất hiện những kịch bản thiên tai vượt ngoài dự tính”,  ông Tý nói.

40 dự án thủy điện được phê duyệt

Tỉnh Quảng Nam (từ ngày 1/7/2025 thuộc TP Đà Nẵng) có 40 dự án thủy điện nằm trong quy hoạch, với tổng công suất thiết kế hơn 1.775 MW, điện lượng trung bình năm theo thiết kế khoảng 6.183 triệu kWh, Giám đốcSở Công Thương tỉnh Quảng Nam cho biết vào đầu năm 2024, báo Nhân Dân đưa tin.

Trong đó, có 10 dự án thủy điện bậc thang do Bộ Công thương lập, thẩm định, phê duyệt và 30 dự án thủy điện vừa và nhỏ do tỉnh phê duyệt.

29 công trình thủy điện trong quy hoạch đã vận hành phát điện, gồm 10 công trình thủy điện bậc thang và 19 công trình thủy điện vừa và nhỏ; tổng công suất thiết kế 1.574,36 MW.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho hay trên lưu vực sông Vu Gia (tỉnh Quảng Nam) có nhiều nhà máy thủy điện với 11 đơn vị quản lý, vận hành. Trong đó, có các hồ thủy điện lớn là A Vương, Sông Bung 2, Sông Bung 4, Đắk Mi 4.

Nguyễn Sơn