Bộ NN-MT đề xuất sửa quy trình vận hành liên hồ chứa miền Trung

Minh Long
•
Thứ Tư, 03/12/2025

Trước mưa lũ phức tạp gần đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất cho phép hạ mực nước hồ thấp hơn quy định hiện hành khi có lũ lớn, lũ kép và trao thêm thẩm quyền khẩn cấp cho Chủ tịch UBND tỉnh.

Tổng giám đốc và loạt lãnh đạo Thủy điện Sông Ba Hạ làm việc với cơ quan chức năng
Chủ tịch xã Đắk Lua bác phản hồi của Thủy điện Đồng Nai 5 về việc thông báo xả tràn

Thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ. (Ảnh cắt từ clip/Facebook)

Ngày 3/12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường gửi công văn lấy ý kiến các bộ ngành và địa phương về dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của 5 quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Ba, sông Hương, sông Vu Gia – Thu Bồn, sông Trà Khúc và sông Kôn – Hà Thanh.

Theo Bộ này, trước diễn biến mưa lũ phức tạp và bất thường gần đây, đặc biệt đợt mưa lũ từ ngày 16/11 đến 22/11/2025 với nhiều nơi xuất hiện lũ lịch sử, vượt lịch sử, năng lực điều tiết của các hồ chứa ở miền Trung còn hạn chế, chỉ giảm lũ cho một phần khu vực hạ du chịu ảnh hưởng trực tiếp, không giải quyết được toàn bộ vấn đề lũ lụt trên lưu vực sông.

Việc quy định mực nước đón lũ và hạ mực nước đón lũ nhằm đảm bảo dung tích cố định để giảm lũ trong suốt mùa lũ ở một số thời điểm chưa đủ linh hoạt. Chất lượng dự báo lưu lượng về hồ của chủ hồ chứa chưa cao, dẫn đến lúng túng trong đề xuất phương án điều tiết, cắt giảm lũ cho hạ du.

Một số thời điểm xảy ra mất điện, mất kết nối thông tin khiến việc chia sẻ dữ liệu và phối hợp giữa các địa phương, chủ hồ chứa gặp khó khăn. Lệnh vận hành hồ ở một số địa phương đôi khi chưa rõ ràng hoặc chưa kịp thời phù hợp với diễn biến thực tế.

Để ứng phó tốt hơn với các tình huống mưa lũ bất thường, khẩn cấp, vượt thiết kế hoặc vượt khả năng xả của công trình, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định cho phép tiếp tục hạ mực nước các hồ thấp hơn mực nước đón lũ đã quy định, kể cả ngoài mùa lũ, khi cần thiết để nâng cao dung tích cắt giảm lũ cho hạ du nếu dự báo hoặc xảy ra mưa lũ lớn, lũ kép, bất thường và các tình huống có nguy cơ ngập lụt diện rộng.

Bộ cũng đề xuất bổ sung thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trong việc quyết định sử dụng dung tích từ mực nước dâng bình thường đến mực nước lũ thiết kế hoặc lũ kiểm tra tùy công trình trong trường hợp khẩn cấp, bất thường, trên cơ sở đảm bảo an toàn công trình và hạ du.

Dự thảo bổ sung trách nhiệm của Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trong việc chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp với UBND các xã và chủ hồ chứa rà soát, xây dựng quy chế phối hợp triển khai các biện pháp ứng phó lũ lụt;

Bổ sung trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong việc quyết định vận hành các hồ và chỉ đạo địa phương triển khai biện pháp ứng phó khi được Thủ tướng giao, hỗ trợ địa phương trong tình huống mưa lũ vượt khả năng ứng phó;

Bổ sung trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Công Thương trong việc chỉ đạo kiểm tra, giám sát chặt chẽ vận hành hồ chứa thủy điện, đảm bảo an toàn công trình và hạ du; xây dựng kế hoạch huy động nhà máy thủy điện phù hợp với yêu cầu giảm lũ cho hạ du trong mùa lũ và yêu cầu thời gian, lưu lượng xả trong mùa cạn, ưu tiên huy động điện đối với các hồ tham gia cắt giảm lũ.

Đối với chủ hồ chứa, dự thảo bổ sung trách nhiệm theo dõi tình hình khí tượng thủy văn, thực hiện quan trắc, dự báo, cung cấp thông tin số liệu đầy đủ kịp thời đến các cơ quan liên quan, hạn chế sai số dự báo.

Chủ hồ chứa phải chủ động tính toán, xây dựng phương án vận hành, điều tiết nước đảm bảo an toàn công trình, cắt giảm lũ hạ du và đề xuất phương án đến cơ quan có thẩm quyền xem xét quyết định.

Dự thảo khuyến khích chủ hồ thuê tổ chức, cá nhân đủ năng lực cung cấp dịch vụ quan trắc, dự báo và hỗ trợ vận hành hồ để nâng cao chất lượng dự báo và vận hành.