Thị trưởng Chicago: nếu ông Trump triển khai Vệ binh Quốc gia, cảnh sát sẽ không hợp tác

Thị trưởng Chicago Johnson và Thống đốc bang Illinois Pritzker kịch liệt phản đối kế hoạch của ông Trump triển khai lực lượng liên bang tại thành phố Chicago, viện dẫn các lý do về Hiến pháp, quyền tự do dân sự và chủ quyền địa phương; trong khi đó, Tổng thống Trump cùng Nhà Trắng xem sự phản đối này chỉ là một chiêu bài chính trị đảng phái.

Thị trưởng thành phố Chicago, ông Brandon Johnson (Chicago, Dân Chủ), vừa ban hành một sắc lệnh khẳng định rằng cảnh sát Chicago không được phép hợp tác với Vệ binh Quốc gia hay nhân viên liên bang trong trường hợp Tổng thống Donald Trump thực hiện lời đe dọa triển khai lực lượng này đến thành phố.

“Tôi muốn nói thật rõ ràng rằng vị tổng thống này sẽ không thể tự tiện can thiệp và biến sở cảnh sát Chicago thành công cụ dưới quyền của ông ta,” ông Johnson phát biểu tại một cuộc họp báo với các lãnh đạo thành phố.

Theo sắc lệnh, cảnh sát Chicago vẫn sẽ tiếp tục thi hành luật tiểu bang và luật địa phương, nhưng sẽ không tham gia vào các hoạt động tuần tra, bắt giữ hay cưỡng chế luật di trú.

Ông Johnson lập luận rằng việc triển khai quân đội mà không có sự đồng thuận của chính quyền địa phương sẽ làm suy yếu các chuẩn mực dân chủ, đe dọa quyền tự do dân sự và còn có nguy cơ khiến bạo lực gia tăng thay vì đem lại trật tự. Ông nhấn mạnh rằng chính quyền Chicago có bổn phận bảo vệ Hiến pháp, bảo vệ thành phố và nhân dân, đồng thời bác bỏ hình ảnh đường phố bị quân sự hóa với xe tăng và lực lượng vũ trang xuất hiện trong đời sống hằng ngày.

Sắc lệnh cũng chỉ thị rõ ràng rằng cảnh sát thành phố Chicago phải mặc đồng phục chính thức, xưng danh rõ ràng khi thi hành công vụ, sử dụng máy quay hình gắn trên thân thể và không được che mặt, để có thể dễ dàng phân biệt với lực lượng liên bang. Trong lời phát biểu, ông Johnson khẳng định rằng Sở Cảnh sát Chicago sẽ không cộng tác với quân đội trong việc tuần tra hay thi hành luật di trú dân sự, và rằng ông không muốn những người cảnh sát đang ngày đêm làm việc nhằm giảm bớt tỉ lệ tội phạm bị biến thành công cụ để lập trạm kiểm soát giao thông hay phục vụ những mục đích chính trị của Tổng thống Trump.

Bối cảnh chính trị của sắc lệnh này cho thấy sự đối đầu trực diện giữa chính quyền tiểu bang Illinois và Nhà Trắng. Cả ông Johnson và Thống đốc J.B. Pritzker đều công khai phản đối ý định triển khai quân của ông Trump. Ông Johnson viện dẫn dữ kiện cho thấy trong năm qua, tình hình tội phạm bạo lực tại Chicago đã giảm đáng kể, với số vụ giết người và cướp giật giảm hơn 30%, còn các vụ nổ súng giảm gần 40%. Về phần mình, Thống đốc Pritzker cảnh báo rằng mọi hành động từ phía liên bang, nếu không có sự chấp thuận của tiểu bang, sẽ là một hành động “vi hiến” và “phi Mỹ.“

Đáp lại, ông Trump gọi ông Pritzker là “bất tài” và ông Johnson thì “cũng chẳng khá hơn.” Nhà Trắng hôm Thứ Bảy (30/8) đã bác bỏ sắc lệnh của ông Johnson, cho rằng đó chỉ là một “màn trình diễn chính trị” và cáo buộc các nhà lãnh đạo Dân Chủ đã biến nỗ lực chống tội phạm thành vấn đề phe phái. Phát ngôn viên Nhà Trắng Abigail Jackson còn tuyên bố rằng nếu các chính trị gia Dân Chủ thực sự chú tâm vào việc chấn chỉnh tình trạng tội phạm tại chính thành phố của họ, thay vì thực hiện những màn trình diễn chính trị nhằm chỉ trích Tổng thống, thì cộng đồng của họ đã an toàn hơn nhiều.

Trước tình thế này, ông Johnson cho biết đang xem xét mọi biện pháp pháp lý và lập pháp để ngăn chặn chính quyền liên bang, kể cả khả năng khởi kiện ra tòa. Ông nhấn mạnh rằng, nếu cần thiết, thành phố sẽ đưa vụ việc ra trước cơ quan tư pháp.

Những lần triển khai Vệ binh Quốc gia đến Chicago trong quá khứ đều được thực hiện với sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền liên bang và tiểu bang. Luật pháp Hoa Kỳ giới hạn thẩm quyền của tổng thống trong việc điều động quân đội trong nước, song lại không áp đặt bất kỳ hạn chế nào đối với việc điều động nhân viên liên bang, thí dụ như cơ quan ICE.

Lời đe dọa mới nhất của ông Trump xuất hiện trong bối cảnh ông đã tăng cường sự hiện diện của lực lượng liên bang tại thủ đô Washington, D.C., nơi hàng trăm nhân viên liên bang cùng binh sĩ Vệ binh Quốc gia đã được triển khai trên đường phố.

Thiên Vân

Xem thêm

Nhà Trắng chỉ trích Thống đốc Chicago và các bang xanh khi cuộc chiến chống tội phạm gia tăng 

Nhà Trắng khẳng định không có lý do gì để người dân Mỹ phải sống trong sợ hãi vì tội phạm gia tăng trong tiểu bang của mình.