Tổng thống Mỹ Donald Trump vào thứ Hai (1/9) đã đăng trên mạng xã hội Truth Social, yêu cầu các công ty dược phẩm công khai dữ liệu liên quan đến tỷ lệ thành công của thuốc điều trị COVID-19, cho rằng cần sớm làm rõ những bất đồng xung quanh hiệu quả của các sản phẩm này.

Pfizer
Một bác sĩ cầm lọ vắc-xin COVID-19 logo Pfizer, Italy, tháng 4/2021, (Ảnh minh họa: Marco Lazzarini/ Shutterstock)

Ông viết:

“Điều quan trọng là các công ty dược phẩm phải chứng minh thành công của các loại thuốc COVID của họ. Nhiều người cho rằng chúng là một phép màu đã cứu sống hàng triệu mạng sống. Tuy nhiên, cũng có những người không đồng ý! Với việc CDC đang bị chia rẽ nghiêm trọng vì câu hỏi này, tôi muốn có câu trả lời, và tôi muốn nó ngay lập tức.

Tôi đã được xem thông tin từ Pfizer và các công ty khác, những thông tin rất đặc biệt, nhưng họ dường như chưa bao giờ công khai những kết quả đó với công chúng. Tại sao lại như vậy??? Họ lại chuyển sang “cuộc săn” tiếp theo và để mọi người tự làm tan nát nhau, bao gồm cả Bobby Kennedy Jr. và CDC, cố gắng tìm hiểu xem công việc của các công ty dược phẩm với COVID là thành công hay thất bại.

Họ đã cho tôi thấy những con số và kết quả tuyệt vời, nhưng dường như họ không công khai chúng với nhiều người khác. Tôi muốn họ phải công khai những dữ liệu đó NGAY BÂY GIỜ, cho CDC và công chúng, và làm rõ mớ hỗn độn này, dù kết quả là gì!!!

Tôi hy vọng CHIẾN DỊCH THẦN TỐC (OPERATION WARP SPEED) sẽ tuyệt vời như nhiều người nói. Nếu không, chúng ta đều muốn biết tại sao lại như vậy!!!

Cảm ơn vì đã chú ý đến vấn đề rất quan trọng này!

Tổng thống DJT.”

Trump không nói rõ ông muốn công bố loại dữ liệu nào, cũng không xác định rõ “thuốc” mà ông đề cập là vắc-xin hay thuốc kháng virus như Paxlovid.

Trong số các công ty được ông nhắc đích danh, hãng Pfizer chưa phản hồi ngay yêu cầu bình luận. Tuy nhiên, trong thông cáo báo chí tuần trước về việc phân phối vắc-xin mùa mới, công ty đã đính kèm liên kết đến tài liệu trình bày hiệu quả vắc-xin mới nhất vào tháng 5. Tài liệu trình bày của Moderna vào tháng 5 cũng có thể được tìm thấy trên trang web của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA). Điều này có nghĩa là, dù vẫn còn tranh cãi xung quanh hiệu quả, một phần tài liệu dành cho cơ quan quản lý và công chúng đã có sẵn.

Ngay từ tháng 5/2020, vào thời kỳ đỉnh điểm của đại dịch, ông Trump đã khởi động chương trình “Chiến dịch Thần tốc” (Operation Warp Speed), với hình thức hợp tác công – tư nhằm thúc đẩy nhanh quá trình nghiên cứu và đưa vắc-xin COVID-19 ra thị trường. Mặc dù trong xã hội tồn tại nhiều cảm xúc tiêu cực đối với vắc-xin, ông Trump vẫn bảo vệ chương trình này là thành công, và trong bài đăng lần này Trump nói rằng ông hy vọng nó sẽ “huy hoàng” như một số người từng mô tả.

Thượng nghị sĩ Liên bang đảng Cộng hòa bang Louisiana, ông Bill Cassidy, cùng ngày cũng đăng bài trên X, hưởng ứng lời kêu gọi “minh bạch hoàn toàn”, và mô tả “Chiến dịch Thần tốc”“thành tựu vương miện” trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.

Ông viết: “Những người chỉ trích Tổng thống Trump về ‘Chiến dịch Thần tốc’ thường xuyên bóp méo sự thật, chọn lọc thông tin. Chúng ta nên nhìn nhận thành công của ‘Chiến dịch Thần tốc’ một cách trung thực.”

Theo quy trình quản lý của Hoa Kỳ, vắc-xin phải được FDA phê duyệt, các công ty cần nộp dữ liệu để xem xét. Từ năm 2020 đến nay, các nhà sản xuất vắc-xin liên tục đệ trình đơn xin cập nhật theo từng biến thể lưu hành cụ thể, cơ chế tương tự như vắc-xin cúm mùa hàng năm. “Ủy ban cố vấn về vắc-xin và các sản phẩm sinh học liên quan” (VRBPAC) của FDA đã đồng thuận rằng chủng vắc-xin mới nhất sẽ được đưa vào sử dụng trong mùa thu năm nay.

Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, ông Robert F. Kennedy Jr., tuần trước đã công bố sẽ giới hạn đối tượng được khuyến nghị tiêm vắc-xin: vắc-xin sẽ được phê duyệt cho người lớn từ 65 tuổi trở lên và trẻ em cùng người lớn có ít nhất một bệnh nền khiến họ có nguy cơ cao trở nặng. Ông Kennedy nổi tiếng là người hoài nghi vắc-xin, ông đã giải tán toàn bộ thành viên của Ủy ban tư vấn vắc-xin độc lập thuộc CDC trong mùa hè này.

Tranh cãi xung quanh vắc-xin đã lên đến đỉnh điểm vào tuần trước khi cựu Giám đốc CDC, bà Susan Monarez, bị cách chức. Động thái này đã khiến nhiều quan chức cấp cao của cơ quan từ chức hàng loạt, đồng thời gây ra các cuộc biểu tình bên ngoài trụ sở CDC ở Atlanta.

Theo dữ liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính đến năm 2025, Mỹ đã tiêm hơn 711 triệu liều vắc-xin COVID, với ít nhất 70% người dân Mỹ đã tiêm đủ 2 liều.