Quốc gia nhỏ Tây Phi ngừng dự án chỉnh gen muỗi chống sốt rét của Quỹ Bill Gates
- Thiên Vân
- •
Burkina Faso, một quốc gia nhỏ bé ở Tây Phi, đã ra lệnh ngưng toàn bộ hoạt động và tiêu hủy số muỗi biến đổi gien được sử dụng trong một dự án nghiên cứu chống sốt rét do Quỹ Bill & Melinda Gates hậu thuẫn. Theo quyết định của chính quyền, các cơ sở nuôi muỗi đã bị niêm phong kể từ ngày 18 tháng 8 năm 2025, và toàn bộ mẫu muỗi sẽ bị tiêu hủy theo đúng thủ tục được quy định.
Dự án này được tài trợ chủ yếu bởi Quỹ Bill & Melinda Gates, cùng với sự đóng góp từ tổ chức Open Philanthropy. Mục tiêu chính của dự án là nhằm cải biến gien của loài muỗi để chúng không còn khả năng truyền bệnh sốt rét. Dự án đã bắt đầu hoạt động từ năm 2012 tại Burkina Faso, Ghana và Uganda, với đợt thả muỗi đầu tiên diễn ra vào năm 2019, và gần đây nhất là một đợt khác vào tháng 8 năm 2025.
Dự án khẳng định rằng các hoạt động của họ đều đã được sự chấp thuận của Cơ quan An toàn Sinh học Quốc gia (ANB) và Cơ quan Đánh giá Môi sinh Quốc gia (ANEVE), đồng thời luôn tuân thủ luật pháp quốc gia kể từ khi chương trình khởi động năm 2012.
Phía chính phủ không đưa ra lời giải thích chính thức nào về nguyên do của quyết định đình chỉ đột ngột này. Quyết định này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi dự án loan báo đã thực hiện thành công “một cuộc thả thử nghiệm quy mô nhỏ” muỗi đực biến đổi gien tại ngôi làng Souroukoudingan với khoảng 830 cư dân, cách thủ đô Ouagadougou chừng 350 km về phía tây nam. Trước đó, vào năm 2019, dự án từng thả một đàn muỗi biến đổi gien tại ngôi làng Bana gần đó.
Trong khi đó, nhiều tổ chức xã hội dân sự, như Liên minh Chủ quyền Y tế và Liên minh Giám sát Hoạt động Công nghệ Sinh học (CVAB), đã kịch liệt phản đối dự án. Họ cho rằng đây là một cuộc thử nghiệm “nguy hiểm và vô trách nhiệm,” đồng thời là “mối đe dọa đối với chủ quyền y tế quốc gia”. Ngoài ra, còn có mối lo ngại rằng dự án có thể bị lợi dụng cho mục đích kiểm soát dân số.
Thiên Vân thực hiện, theo RT
Xem thêm
Từ khóa Quỹ Bill & Melinda Gates
