Thủ tướng Canada Mark Carney ngày thứ Sáu (24/10) cho biết nước này đã sẵn sàng nối lại đàm phán thương mại với Hoa Kỳ. Trước đó một ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạm dừng các cuộc đàm phán do chính quyền tỉnh Ontario công bố một quảng cáo mà ông cho là “lừa dối”, khi sử dụng phát biểu của cố Tổng thống Ronald Reagan về thuế quan.

id14611502 EpochImages 1017878478 600x400 1 1
Tổng thống Hoa Kỳ Trump chào đón Thủ tướng Canada Mark Carney tại Nhà Trắng vào ngày 7 tháng 10 năm 2025. (Madalina Kilroy/Phóng viên Nhà Trắng của Epoch Times)

Kể từ khi nhậm chức Thủ tướng, ông Carney đã 2 lần đến thăm Nhà Trắng nhằm tìm cách đạt được thỏa thuận thương mại với Washington, qua đó giảm bớt các mức thuế nhập khẩu mà ông Trump áp đặt đối với thép, nhôm và ô tô – những chính sách đã gây tổn hại cho nền kinh tế Canada.

Carney cho biết ông mong muốn tiến hành “các cuộc đàm phán mang tính xây dựng với Hoa Kỳ.”

“Các đồng nghiệp của tôi đã và đang tiến hành các cuộc thảo luận chi tiết, mang tính xây dựng với các đối tác phía Mỹ trong một số lĩnh vực cụ thể,” ông nói trước khi rời Ottawa để bắt đầu chuyến công du chính thức đầu tiên tới châu Á, với mục tiêu đa dạng hóa quan hệ thương mại.

Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi đã đạt được nhiều tiến triển, và khi phía Mỹ sẵn sàng trở lại bàn đàm phán, chúng tôi hoàn toàn sẵn sàng tiếp tục từ những kết quả đã có, vì điều đó sẽ mang lại lợi ích cho người lao động Mỹ, người lao động Canada và các gia đình ở cả hai nước.”

Ông Carney đã bãi bỏ phần lớn các mức thuế trả đũa do người tiền nhiệm Trudeau áp đặt đối với hàng hóa Mỹ. Tuy nhiên, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Nhà Trắng Kevin Hassett cho biết việc ông Trump đình chỉ đàm phán với Canada không chỉ vì vấn đề quảng cáo Reagan, mà còn do “sự thất vọng tích tụ qua thời gian”.

Ông Hassett nói: “Tôi cho rằng sự thất vọng này đã tích lũy dần theo thời gian. Tôi từng tham gia một số vòng đàm phán, và phải nói rằng việc đàm phán với phía Canada là vô cùng khó khăn.”

Khi được hỏi về nguyên nhân cụ thể, Hassett cho biết vấn đề nằm ở “thiếu tính linh hoạt”.

Ngày 14/10, Thủ hiến tỉnh Ontario Doug Ford tuyên bố chính quyền tỉnh sẽ chi 75 triệu USD để phát sóng tại Mỹ một loạt quảng cáo lấy chủ đề phát biểu của Tổng thống Reagan chỉ trích thuế quan.

Quỹ và Viện Nghiên cứu Tổng thống Reagan sau đó ra tuyên bố cho biết chính quyền Ontario đã sử dụng đoạn âm thanh và video từ bài phát biểu “Gửi quốc dân: Tự do và Thương mại Công bằng” năm 1987 của ông Reagan để sản xuất quảng cáo, nhưng quảng cáo này “đã bóp méo thông điệp” của cố Tổng thống. Quỹ Reagan cho biết họ đang xem xét các biện pháp pháp lý khả thi và khuyến khích công chúng truy cập kênh YouTube của tổ chức để xem toàn bộ bài phát biểu chưa bị chỉnh sửa.

Tổng thống Trump hôm thứ Năm tuyên bố Quỹ Reagan vừa xác nhận rằng Canada đã “gian lận khi sử dụng một quảng cáo sai sự thật” có nội dung ông Reagan chỉ trích thuế quan. Ông Trump nói thêm rằng việc làm này của Canada là nhằm “can thiệp bất hợp pháp vào các phán quyết của Tòa án Tối cao và các tòa án khác của Mỹ”.

Ông khẳng định thuế quan “có vai trò rất quan trọng đối với an ninh quốc gia và nền kinh tế Hoa Kỳ,” đồng thời tuyên bố do “hành động tồi tệ” của phía Canada, ông quyết định chấm dứt mọi cuộc đàm phán thương mại giữa hai nước.

Phía Canada — cụ thể là chính quyền Ontario do ông Doug Ford đứng đầu — bảo vệ quyết định này, cho rằng đoạn trích không chỉnh sửa và nằm trong phạm vi công cộng (public domain) nên họ có quyền sử dụng.

Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết Canada sẵn sàng tiếp tục đàm phán khi phía Mỹ sẵn sàng.

Bảo Minh (t/h)