5 ẩn số có thể ảnh hưởng kết quả trong cuộc đua tổng thống Mỹ

Lý Hinh
•
Thứ Sáu, 10/05/2024

Chưa đầy 6 tháng nữa là đến bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, một số diễn biến bất ngờ có thể ảnh hưởng đến vị thế của các ứng viên. Mặc dù Tổng thống Biden và cựu Tổng thống Trump ngầm được xem như ứng viên tranh cử của hai đảng chính, cho thấy cuộc đua đang hướng đúng quỹ đạo dự kiến, nhưng trong nửa năm cuối cùng trước cuộc bầu cử tháng 11 vẫn tiềm ẩn những biến số có thể thay đổi cục diện đối với ứng viên. Theo The Hill, dưới đây là 5 bước ngoặt có thể xảy ra, gây biến động cho cuộc đua tổng thống Mỹ trong những tháng tới.

Trump Biden — Cựu Tổng thống Donald Trump và Tổng thống hiện tại của Hoa Kỳ Joe Biden. (Ảnh tổng hợp từ Getty)

Lo ngại về sức khỏe buộc cả ông Biden và Trump phải bỏ cuộc

Trong lịch sử tranh cử Tổng thống Mỹ, ông Trump và ông Biden là hai ứng viên của hai đảng chính lớn tuổi nhất: Ông Biden năm nay 81 tuổi và ông Trump sẽ 78 tuổi vào tháng tới.

Hồi tháng 2/2024, sau khi khám cho tổng thống thì bác sĩ của ông Biden viết rằng ông “đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ”, không có vấn đề mới nào về sức khỏe.

Bác sĩ của ông Trump đã công bố một lá thư vào tháng 11/2023 rằng cựu tổng thống “có sức khỏe tuyệt vời”, với kết quả xét nghiệm “trong phạm vi khỏe mạnh bình thường” và kết quả kiểm tra nhận thức “xuất sắc”.

Những nghi ngờ về sức khỏe do tuổi tác của họ hiện đã giảm, nhưng dường như không thể tưởng tượng được rằng một hoặc thậm chí cả hai ông sẽ rút lui khỏi cuộc đua vì vấn đề sức khỏe trước tháng 11, vì trong quá khứ vấn đề này từng diễn ra đối với một số trường hợp ứng viên tổng thống trẻ hơn.

Xung đột quốc tế nhạy cảm leo thang

Bất ổn quốc tế chính là bối cảnh quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, với cuộc chiến Nga-Ukraine và chiến tranh Gaza vẫn tiếp diễn. Mặc dù quân đội Mỹ không trực tiếp tham gia vào cả hai cuộc xung đột, tuy nhiên có thể thấy rõ tác động chính trị của chúng.

Với tư cách là tổng thống đương nhiệm, ông Biden phải đối mặt với áp lực lớn hơn liên quan đến những cuộc xung đột này. Từ vài tháng trước khi Quốc hội Mỹ thông qua nguồn tài trợ bổ sung cho Ukraine, ông Biden không ngừng thúc đẩy các nghị sĩ Đảng Cộng hòa thông qua dự luật viện trợ Ukraine.

Cùng lúc, ông Biden đang phải vật lộn với tình hình khó khăn ở Trung Đông, làm trầm trọng thêm chia rẽ trong Đảng Dân chủ. Các cuộc biểu tình bạo lực trong những tuần gần đây đã nổ ra tại các khuôn viên trường đại học Mỹ, yêu cầu chính phủ liên bang và các trường đại học ngừng hỗ trợ cho Israel, và một số người thuộc phe cực tả thậm chí còn đe dọa phản đối việc ông Biden trở thành ứng viên tổng thống năm 2024 của Đảng Dân chủ.

Những diễn biến như vậy có thể thúc đẩy hoặc cản trở chiến dịch của ông Biden, tình hình cụ thể tùy thuộc vào cách nhìn của công chúng trong những vấn đề xung đột này.

Bạo loạn trong trường học Mỹ: Những người tổ chức đã được các nhóm cực tả đào tạo

Kennedy Jr. hoặc ứng viên bên thứ ba khác có thêm ủng hộ

Cho dù tỷ lệ ủng hộ trong cuộc đua đối với các ứng viên khác hầu hết chỉ ở mức một con số, nhưng cả hai đảng lớn gần đây đã bắt đầu tấn công ứng viên độc lập Robert F. Kennedy Jr. – người có lúc đạt tỷ lệ ủng hộ trên 10%.

Nhưng ngay cả khi tỷ lệ ủng hộ Kennedy Jr. đôi khi tăng lên hai con số, ông vẫn cần cải thiện để có cơ hội lên sân khấu trong các cuộc tranh luận tổng thống vào mùa thu. Nếu ông lên sân khấu, đây sẽ là cuộc tranh luận tổng tuyển cử Mỹ đầu tiên trong 3 thập kỷ mà tranh luận có 3 ứng viên, điều này có thể làm tăng một yếu tố khó lường khác.

Cả hai ứng viên bên thứ ba còn lại đều không có tỷ lệ ủng hộ được quá 1% hoặc 2%.

Tỷ lệ ủng hộ tăng vọt đáng kể dành cho các ứng viên bên thứ ba có thể thay đổi triển vọng của cuộc tổng tuyển cử. Mặc dù họ đều không có khả năng được bầu làm tổng thống, nhưng sự nổi lên của bất kỳ ứng viên nào cũng có thể kéo theo những vấn đề kết quả khó lường.

Suy thoái kinh tế

Kinh tế thường là vấn đề quan trọng trong các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, và các cuộc thăm dò cho thấy đây cũng là mối quan tâm hàng đầu của cử tri Mỹ trong năm nay.

Trong khi tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ luôn giữ được ở mức dưới 4% – mức thấp trong lịch sử, tuy nhiên các cuộc thăm dò cho thấy nhiều người Mỹ tỏ ra bi quan về điều kiện kinh tế của đất nước, đặc biệt là khi lạm phát tuy giảm mạnh trong năm qua nhưng vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Fed.

Nếu nền kinh tế Mỹ sa sút hoặc suy thoái, Tổng thống Biden sẽ khó thuyết phục được người Mỹ về triển vọng kinh tế mà ông vẽ ra.

Ông Trump bị kết tội hoặc vô tội

Bước ngoặt rất có thể xảy ra sau vài tuần nữa là vấn đề kết quả của phiên tòa hình sự đầu tiên đối với ông Trump.

Phiên tòa xét xử tiền bịt miệng liên quan ông Trump đã diễn ra trong nhiều tuần và có thể kết thúc trước khi bắt đầu mùa hè. Trước ngày bầu cử, đây có thể là vụ án hình sự duy nhất được phán quyết trong 4 vụ án hình sự mà ông Trump phải đối mặt.

Nếu ông Trump được trắng án, rõ ràng đó sẽ là một chiến thắng to lớn đối với ông, kể cả về mặt chính trị.

Nếu bị kết tội, đó sẽ là điều chưa từng có tiền lệ, tuy nhiên vẫn chưa thể khẳng định rõ về ảnh hưởng.

Các cuộc thăm dò cho thấy có nhiều cử tri cho rằng ông Trump không nên thành tổng thống nữa nếu bị kết tội nghiêm trọng, nhưng trong số những người nói rằng họ sẽ xem xét lại việc ủng hộ Trump thì đa số tuyên bố rõ ràng sẽ không bỏ phiếu cho ông Biden.