Giám đốc ngân sách của Trump: Việc sa thải nhân viên liên bang đã bắt đầu
- Lý Ngọc
- •
Vào ngày 10/10, Russell Vought — Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) của Tổng thống Trump — thông báo trên mạng xã hội X rằng chính phủ đã bắt đầu sa thải nhân viên liên bang khi tình trạng đóng cửa chính phủ bước sang ngày thứ 10.
Ông viết vắn tắt: “RIF đã bắt đầu”, trong đó RIF là từ viết tắt của “Reduction in Force” — tức “giảm biên chế”. Sau đó, OMB xác nhận rằng việc sa thải đang được tiến hành và sẽ diễn ra “ở mức độ đáng kể”. Một quan chức Nhà Trắng giấu tên cũng xác nhận với báo The Washington Post rằng quy mô sa thải lần này không nhỏ.
Đây là động thái mới nhất trong chiến lược của chính quyền Trump nhằm sử dụng việc đóng cửa chính phủ như một công cụ để tinh giản bộ máy liên bang. Việc này là một phần của Kế hoạch 2025 – kế hoạch dài hạn do ông Vought và các đồng minh chính sách của ông Trump soạn thảo, với mục tiêu thu gọn chính phủ liên bang và loại bỏ các vị trí được cho là không còn phù hợp với chương trình nghị sự của tổng thống. OMB cho biết việc ngừng cấp ngân sách hiện nay tạo ra cơ hội để cơ quan hành pháp sàng lọc và cắt giảm các bộ phận không còn phục vụ mục tiêu chính sách hiện tại.
Khác với các đợt đóng cửa trước, vốn chỉ dẫn đến tình trạng “nghỉ việc tạm thời”, lần này Nhà Trắng chủ trương sa thải vĩnh viễn một số lượng đáng kể nhân viên – được xem là một “biện pháp hành chính cần thiết”. Hành động này được thúc đẩy bởi tình trạng bế tắc kéo dài trong Quốc hội, khi các dự luật chi tiêu liên tục thất bại.
Vào thứ Năm (9/10), Thượng viện đã bác bỏ nỗ lực nhằm thông qua một nghị quyết tài trợ ngắn hạn. Đảng Dân chủ phản đối đề xuất của Đảng Cộng hòa, yêu cầu bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bao gồm việc gia hạn các khoản tín dụng thuế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả Phải chăng (ACA).
Trước đó, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia, ông Kevin Hassett, đã cảnh báo rằng nếu Quốc hội không đạt được thỏa thuận ngân sách tạm thời, chính phủ sẽ phải áp dụng các “biện pháp quyết liệt”. Ông đổ lỗi cho Đảng Dân chủ về những sa thải sắp xảy ra.
Ngay sau khi tin tức về đợt sa thải lan rộng, Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ (AFGE), tổ chức công đoàn đại diện cho hơn 800.000 nhân viên liên bang, đã tuyên bố đệ đơn kiện. Họ cho rằng việc thực hiện sa thải hàng loạt trong khi chưa có ngân sách chính thức được Quốc hội phê duyệt là vi phạm quy định, đặc biệt liên quan đến quyền lợi thôi việc.
Ngân sách bị cắt giảm, tác động thực tế của việc đóng cửa đang dần trở nên rõ ràng
Ngành vận tải hàng không chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, với hàng loạt chuyến bay bị hoãn do thiếu nhân viên kiểm soát không lưu. Thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 1 tỷ USD mỗi tuần. Sở Thuế vụ (IRS) đã cho khoảng 34.000 nhân viên nghỉ việc tạm thời, làm giảm khả năng chuẩn bị cho mùa thuế sắp tới. Dịch vụ bảo vệ người nộp thuế đã hoàn toàn ngừng hoạt động.
Các chương trình phúc lợi xã hội như WIC và SNAP đang đối mặt với nguy cơ cạn kiệt tài chính. SNAP – cung cấp tem phiếu thực phẩm cho 41 triệu người – chỉ đủ ngân sách đến cuối tháng 10. Nhiều công viên quốc gia vẫn mở cửa nhưng thiếu nhân viên và dịch vụ vệ sinh; một số sẽ buộc phải đóng cửa. Bảo tàng Smithsonian và Vườn thú Quốc gia sẽ đóng cửa từ ngày 11/10. Chương trình Bảo hiểm Lũ lụt Quốc gia (NFIP) cũng bị gián đoạn.
Tác động kinh tế vĩ mô cũng trở nên rõ rệt khi các cơ quan chính phủ ngừng công bố dữ liệu quan trọng như báo cáo việc làm và ước tính GDP. Các nhà kinh tế cảnh báo GDP có thể giảm 0,1–0,2 điểm phần trăm mỗi tuần chính phủ đóng cửa, ảnh hưởng đến điều chỉnh lãi suất và trợ cấp liên bang.
Hơn 250.000 nhân viên liên bang đã không được trả lương đúng hạn, và con số này có thể tăng lên 2 triệu người. Ngày trả lương tiếp theo của quân đội là 15/10 – nếu bị chậm trễ, đây sẽ là vấn đề nhạy cảm về mặt chính trị.
Đợt sa thải lần này cũng là phần mở rộng của xung đột ngân sách đang leo thang giữa Nhà Trắng và các địa phương do Đảng Dân chủ kiểm soát. Trong suốt đợt đóng cửa, chính quyền Trump đã cắt giảm hoặc đóng băng ngân sách cho hàng loạt chương trình liên bang tại các tiểu bang xanh. Do Thượng viện dự kiến sẽ không họp lại cho đến đầu tuần tới, tình trạng chính phủ đóng cửa được dự báo sẽ tiếp tục kéo dài.
Xem thêm
Từ khóa sa thải Sa thải nhân viên liên bang chính phủ đóng cửa giám đốc ngân sách
