Tổng thống Donald Trump cho biết một nhà tài trợ giàu có đã đề nghị chi trả lương cho quân đội trong thời gian chính phủ đóng cửa, nhưng ông khẳng định không cần đến vì quân đội sẽ được lo liệu. Ông chỉ trích Đảng Dân chủ và Thượng nghị sĩ Chuck Schumer về việc để xảy ra tình trạng này, trong khi gần 1,6 triệu nhân viên liên bang bị ảnh hưởng bởi việc ngừng chi trả. Dù Trump cam kết dùng quỹ nghiên cứu quốc phòng để đảm bảo lương, nhiều chuyên gia cảnh báo việc này có thể vi phạm luật ngân sách và kéo dài khủng hoảng chính trị.

54791272591 e72d795b58 k
Tổng thống Donald J. Trump rời Nhà Trắng qua Bãi cỏ phía Nam vào thứ năm, ngày 11/9/2025. (Ảnh: Harrison Koeppel/ Nhà Trắng)

Tổng thống Donald Trump cho biết có một nhà tài trợ giàu có của ông đã đề nghị chi trả khoản thiếu hụt.

Tuy nhiên, ông Trump nói rằng họ không cần đến số tiền đó vì lực lượng quân đội sẽ được lo liệu.

Cho tới nay, danh tính của nhà tài trợ, số tiền cụ thể, và liệu đề nghị đó có còn hiệu lực nếu tình trạng đóng cửa kéo dài đều chưa được tiết lộ hoặc xác nhận chính thức.

Ông Trump đổ lỗi cho Đảng Dân chủ về việc đóng cửa chính phủ (government shutdown), khẳng định họ từ chối thông qua dự luật chi tiêu cần thiết tại Thượng viện.

Ông chỉ trích lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (Dân chủ, New York), nói rằng ông Schumer trước kia từng nói không bao giờ nên để chính phủ đóng cửa nhưng nay lại để xảy ra việc đóng cửa.

Tác động của việc đóng cửa: khoảng 900.000 nhân viên liên bang bị cho nghỉ không lương (furloughed), và thêm ~700.000 người khác tiếp tục làm việc nhưng không được trả lương.

Cũng có hơn 4.000 nhân viên đã nhận thông báo sa thải (layoff notices) khi các cơ quan bắt đầu kế hoạch cắt giảm nhân sự (reduction-in-force).

Cam kết của ông Trump về việc đảm bảo lương cho quân đội

Ông Donald Trump đã công bố — qua mạng xã hội Truth Social — rằng ông sẽ dùng quyền Tổng thống (as Commander in Chief) để chỉ đạo Bộ Quốc phòng sử dụng tất cả các nguồn quỹ có thể để đảm bảo các thành viên quân đội vẫn được trả vào ngày 15 tháng 10, bất chấp tình trạng đóng cửa.

Theo các nguồn tin, khoảng 8 tỷ USD từ quỹ nghiên cứu và phát triển (research & development) chưa sử dụng (unobligated funds) của Bộ Quốc phòng từ năm tài khóa trước được nhắc tới là nguồn có thể được trích ra để trả lương cho quân đội nếu tình trạng đóng cửa kéo dài sau ngày 15/10.

Nhưng vẫn còn nhiều nghi vấn về việc liệu tất cả các binh sĩ có được trả đủ lương, liệu việc trích quỹ này có tuân thủ luật hay không, và liệu khoản lương tháng tiếp theo (nếu đóng cửa tiếp) sẽ được đảm bảo hay không.

Phản ứng, nghi vấn về tính hợp pháp & rủi ro pháp lý

Một số nghị sĩ Dân chủ và chuyên gia pháp lý cho rằng việc Tổng thống chuyển vốn từ các quỹ được Quốc hội phê duyệt (như quỹ R&D) để chi trả cho quân đội trong thời kỳ không có ngân sách mới có thể vi phạm Đạo luật Ngân sách (Antideficiency Act) — luật nghiêm cấm việc chi tiêu khi không có sự chấp thuận của Quốc hội.

Trong vụ đóng cửa năm 2019 dưới thời chính quyền Trump thứ nhất, Cơ quan Kiểm toán Liên bang (GAO) từng xác định rằng chính quyền Trump có vi phạm luật khi chi trả các khoản không đúng quy định.

Ngoài ra, có lo ngại rằng việc tập trung đảm bảo quân đội được trả lương có thể làm giảm áp lực lên Quốc hội trong việc đạt thỏa thuận tài trợ toàn bộ cho chính phủ, khiến tình trạng đóng cửa kéo dài hơn.

Các gia đình quân nhân cũng đang gặp khó khăn: nhiều gia đình dựa vào thu nhập lương đều đặn, và việc lỡ hạn lương có thể ảnh hưởng đến việc chi trả nhà, hóa đơn, chi phí sinh hoạt.

Các biện pháp hỗ trợ phụ trợ

Tổ chức Army Emergency Relief (AER) — cơ quan hỗ trợ tài chính cho binh sĩ — cho biết họ sẵn sàng cấp các khoản vay không lãi suất để hỗ trợ các binh sĩ và gia đình nếu kỳ lương ngày 15/10 bị ảnh hưởng.

Nhiều tổ chức từ thiện, các dịch vụ cộng đồng và các mạng lưới hỗ trợ người lính cũng được kích hoạt để giúp đỡ những gia đình quân nhân rơi vào khó khăn tài chính trong thời kỳ đóng cửa.

Thiên Vân, theo Newsmax, AP News (1), AP News (2), Reuters, Politico (1), Politico (2), Time, Army Emergency Relief, Times of San Diego, Military Family Advisory Network